Theo các công tố viên quốc tế, các quan chức Syria có thể bị truy tố tội ác chiến tranh dựa trên các bức ảnh từ một người đào tẩu cho thấy các vụ thảm sát và tra tấn “với quy mô công nghiệp” khoảng 11.000 tù nhân đang bị chính quyền giam giữ.
Các điều tra viên cho biết, bằng chứng từ một nhiếp ảnh gia của quân đội Syria gợi nhớ lại những trại tập trung của Đức Quốc xã trong thế chiến thứ hai.
Một báo cáo của các công tố viên do Qatar, quốc gia ủng hộ lực lượng nổi dậy, chỉ định cho thấy “bằng chứng rõ ràng” về tình trạng bỏ đói hàng loạt, đánh đập và sát hại các tù nhân trong những nhà tù của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad.
Báo cáo này, được tiết lộ đầu tiên trên báo The Guardian, đài truyền hình CNN và hãng tin Thổ Nhĩ Kỳ Anatolia, xuất hiện một ngày trước khi các cuộc đàm phán về cuộc nội chiến đẫm máu ở Syria bắt đầu tại Geneva.
“Có bằng chứng rõ ràng, đáng tin với tòa án cho thấy đã diễn ra tình trạng tra tấn và thảm sát hàng loạt những tù nhân của các cơ quan nhà nước Syria”, báo cáo cho biết. “Những bằng chứng đó sẽ ủng hộ việc truy tố chế độ Syria hiện giờ các tội ác chống lại loại người và tội ác chiến tranh.”
Syria trước đó đã bác bỏ việc tra tấn các tù nhân. Chính quyền Syria hiện chưa phản ứng gì lại với báo cáo. Bộ trưởng ngoại giao Anh William Hague nói báo cáo “cung cấp thêm bằng chứng về tình trạng bạo lực có hệ thống mà chế độ Assad áp đặt lên người dân Syria.”
Từ Washington, phó phát ngôn Bộ ngoại giao Mỹ Marie Harf nói những hình ảnh đó là “kinh hoàng” và “là tội ác quốc tế hết sức nghiêm trọng.”
“Như chúng tôi đã nói trước đó, chế độ Syria chịu trách nhiệm về các tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người,” bà Harf nói.
Một người phát ngôn của Liên Hợp Quốc, Navi Pillay, nói cần tiến hành các điều tra thêm.
Báo cáo này được thực hiện bởi Desmond de Silva, cựu chánh công tố của tòa án đặc biệt về Sierra Leone; Geoffrey Nice, cựu chánh công tố của phiên tòa xét xử cựu tổng thống Nam Tư Slobodan Milosevic; và David Crane, người đã luận tội Tổng thống Liberia Charles Taylor.
Nhóm thực hiện báo cáo còn có một chuyên gia pháp y, một nhà khảo cổ học từng nghiên cứu các hố chôn người tập thể ở Kosovo và một chuyên gia về hình ảnh kỹ thuật số.
Kẻ đào tẩu, với danh tính chỉ là “Caesar” vì lý do an ninh cá nhân, đã trình cho các chuyên gia pháp y đại diện một công ty luật ở London do chính phủ Qatar bảo trợ khoảng 55.000 bức ảnh kỹ thuật số của 11.000 tù nhân đã thiệt mạng kể từ khi cuộc nội chiến tại Syria bùng phát tháng 3/2011.
Các bức ảnh được lưu trong một đĩa rời.
Ceasar nói các nạn nhân đều đã chết sau khi được đưa tới một bệnh viện quân đội để chụp ảnh. De Silva nói báo cáo này cho thấy tình trạng thảm sát “ở quy mô công nghiệp” của chính quyền Syria.
“Những bức ảnh cho thấy các thi thể bị cắt rời giống với những bức hình hồi thế chiến thứ hai khi các trại tập trung của Quốc xã được mở ra cho dư luận”, ông nói với hãng tin BBC.
“Các bức hình cho thấy trong nhiều năm, các tù nhân đã bị sát hại bằng cách bỏ đói, tra tấn, móc mắt, đánh đập và cắt rời thi thể.”
Báo cáo nói trừ một người, tất cả các nạn nhân đều là nam giới, tuổi từ 20-40. Kẻ đào tẩu đã chụp ảnh 50 thi thể mỗi ngày, theo báo cáo.
Một trong những hình ảnh gây sốc mà người đào tẩu cung cấp cho Guardian và CNN (Nguồn: DM) Caesar nói mục đích của những bức ảnh ban đầu là để làm giấy chứng tử và sau đó là để xác nhận chính quyền đã tiến hành những vụ xử tử. Các thi thể được chôn trong những vùng nông thôn, theo lời Caesar.
Các tác giả báo cáo nói họ đã xác nhận người cung cấp thông tin và những bằng chứng la đáng tin cậy sau khi “xem xét rất kỹ lưỡng” và cung cấp những gì họ tìm thấy cho Liên Hợp Quốc, các chính phủ và các nhóm nhân quyền./.
