Ngày 16/5, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã thể hiện ủng hộ Liên minh châu Âu (EU) trong việc bảo vệ thỏa thuận hạt nhân Iran sau khi Mỹ tuyên bố rút khỏi văn kiện mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) này.
Phát biểu tại cuộc họp báo chung với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker tại Brussels (Bỉ), ông Guterres nhấn mạnh: "Tôi hoàn toàn ủng hộ những nỗ lực mà EU đang làm nhằm cứu vãn JCPOA."
Về phần mình, ông Juncker tái khẳng định quyết tâm của EU bảo vệ JCPOA vì tầm quan trọng hàng đầu là duy trì hòa bình trong khu vực, cũng như trên toàn thế giới.
[EU nghiêm túc tìm kiếm giải pháp cứu thỏa thuận hạt nhân Iran]
Cùng ngày, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cũng cho biết Nga ủng hộ đề xuất của EU về tổ chức một cuộc gặp để thảo luận về thỏa thuận hạt nhân Iran tại Vienna (Áo) vào tuần tới.
Trước đó, các cường quốc châu Âu đã cam kết duy trì JCPOA sau khi Tổng thống Donald Trump hồi tuần trước tuyên bố rút Mỹ khỏi thỏa thuận mang tính lịch sử này.
Cũng trong ngày 16/5, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cũng đã chỉ trích Tổng thống Mỹ Donald Trump "quyết định thiếu suy nghĩ" khi rút khỏi JCPOA.
Trước đó, ngày 15/5, EU đã khởi xướng một kế hoạch kinh tế gồm chín điểm nhằm duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran, trong đó có việc duy trì quan hệ kinh tế với Iran, đảm bảo Tehran duy trì khả năng kinh doanh các sản phẩm dầu mỏ và khí đốt của mình cũng như tiếp cận với thị trường tài chính quốc tế, và bảo vệ các công ty châu Âu đang hoạt động tại Iran.
Dự kiến, trong ngày 16/5, tại Bulgaria, lãnh đạo 28 nước châu Âu sẽ có cuộc thảo luận về phản ứng của khối trước quyết định của Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran.
Chủ tịch Hội đồng châu Âu Tusk cũng tham dự cuộc họp này và cho biết các nhà lãnh đạo dự kiến thể hiện tinh thần đoàn kết về việc duy trì thỏa thuận hạt nhân Iran.
Thỏa thuận hạt nhân Iran được ký kết giữa Iran và Nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga và Đức) hồi năm 2015. Nội dung chính của JCPOA yêu cầu Iran kiềm chế chương trình hạt nhân, đổi lại cộng đồng quốc tế xóa bỏ phần lớn lệnh trừng phạt áp đặt với quốc gia này.
Tuy nhiên, hôm 8/5 vừa qua, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ rút khỏi thỏa thuận này, bất chấp sự phản đổi của Iran và sự thuyết phục của các đồng minh EU./.