Ngày 26/5, Bộ Tư lệnh Liên hợp quốc (UNC) tuyên bố cả Hàn Quốc và Triều Tiên đều vi phạm thỏa thuận ngừng bắn trong vụ nổ súng qua lại đầu tháng 5/2020 bên trong Khu phi quân sự (DMZ) ở biên giới liên Triều.
UNC đưa ra kết luận trên sau cuộc điều tra kéo dài vài tuần về vụ việc ngày 3/5 Triều Tiên nổ 4 phát súng về phía một trạm gác của Hàn Quốc, dẫn đến việc các binh sỹ Hàn Quốc nổ súng đáp trả.
Kết luận của UNC nói rằng Triều Tiên đã vi phạm thỏa thuận khi nổ súng về phía trạm gác của Hàn Quốc. UNC cũng khẳng định Hàn Quốc đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn khi bắn trả Triều Tiên 30 phút sau đó.
[Bộ Tư lệnh Liên hợp quốc điều tra vụ nổ súng ở biên giới liên Triều]
Tuy nhiên, UNC cho biết không thể xác định chắc chắn liệu hành động nổ súng từ phía Triều Tiên là vô tình hay là có chủ đích.
Trước đó, giới chức quân sự Hàn Quốc và Mỹ cũng nói rằng căn cứ vào các bằng chứng thu thập được từ các nguồn tình báo khác nhau, họ tin rằng việc nổ súng của Triều Tiên không phải là một hành động khiêu khích cố tình.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng nói rằng ông tin vụ nổ súng của Triều Tiên là hành động không có chủ đích.
Theo Thỏa thuận quân sự toàn diện ký tháng 9/2018, hai miền Triều Tiên nhất trí ngừng các hành động thù địch nhằm vào nhau, một động thái nhằm giảm căng thẳng và xây dựng lòng tin giữa hai miền.
UNC nhấn mạnh thỏa thuận ngừng bắn hai miền là nhằm giảm thiểu xuống mức thấp nhất rủi ro xảy ra các vụ rắc rối như vụ nổ súng qua lại nói trên.
UNC sẽ tiếp tục tìm kiếm và thực hiện các biện pháp nhằm cải thiện các điều kiện cho hòa bình và ổn định trên Bán đảo Triều Tiên.
UNC cho biết dựa trên kết quả điều tra toàn diện, cơ quan này sẽ tiến hành các cuộc thảo luận với cả Hàn Quốc và Triều Tiên để khuyến khích hai miền thực hiện các biện pháp nhằm ngăn ngừa nguy cơ tái diễn những hành động vi phạm tương tự.
Ngay sau thông báo của UNC, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc đã bày tỏ lấy làm tiếc đối với kết luận của cơ quan này và cho rằng UNC chưa điều tra đầy đủ về vai trò của Triều Tiên.
Thông báo của Bộ Quốc phòng Hàn Quốc nhấn mạnh rằng hành động nổ súng về phía Triều Tiên của họ tuân thủ nguyên tắc đáp trả phù hợp.
Trước đó, Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Hàn Quốc (JCS) cho biết vào sáng sớm 3/5, quân đội Triều Tiên đã bất ngờ nã đạn về phía trạm gác của Hàn Quốc ở thị trấn biên giới Cheorwon, thuộc DMZ.
JCS cho rằng phù hợp quy tắc đáp trả, quân đội Hàn Quốc đã bắn trả hai lần với tổng cộng 20 phát đạn, đồng thời phát cảnh báo trên loa phát thanh lắp đặt dọc biên giới hai nước.
UNC được thành lập theo Nghị quyết 84 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vào ngày 7/7/1950, tức 12 ngày sau khi Chiến tranh Triều Tiên nổ ra.
Lực lượng quân sự này phụ trách việc quản lý các vấn đề tại DMZ và giám sát việc thực thi Thỏa thuận đình chiến giữa hai miền Triều Tiên, được ký kết nhằm chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên 1905-1953./.