Các tác giả, nhóm tác giả nhận giải thưởng năm 2019. Ngày 21/12, nhân kỷ niệm 77 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944-22/12/2021), Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức Tọa đàm trực tiếp kết hợp trực tuyến “Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa-Cánh chim đầu đàn của ứng dụng khoa học đỉnh cao vào thực tiễn cuộc sống.”
Nhằm lan tỏa và tôn vinh tinh thần phụng sự khoa học của Giáo sư, Viện sỹ, Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa, hướng đến Giải thưởng Trần Đại Nghĩa năm 2022, Tọa đàm có mặt rất nhiều nhà khoa học đầu ngành là học trò của Giáo sư, Viện sỹ, Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa cũng như các tác giả đã được trao tặng Giải thưởng Trần Đại Nghĩa trong những năm trước đây cũng như đông đảo các nhà khoa học, doanh nghiệp, đặc biệt là những cán bộ đã và đang đóng góp, cống hiến trong các ngành quân sự.
Với lòng yêu nước nồng nàn, hoài bão của tuổi trẻ, mà hơn hết chính là tấm lòng trọn đời vì nghĩa lớn, Giáo sư, Viện sỹ, Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa đã có nhiều đóng góp to lớn trong sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trong vai trò là nhà khoa học lớn của cách mạng Việt Nam, người đặt nền móng cho khoa học và công nghệ nước nhà.
Giáo sư, Viện sỹ, Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa, từ vị tướng quân đội “ông vua vũ khí” thành viện trưởng đầu tiên của Viện Khoa học Việt Nam (nay là Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam).
Tại Tọa đàm, Giáo sư, Viện sỹ Nguyễn Văn Hiệu, học trò xuất sắc của Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa chia sẻ, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa do Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam trao tặng nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có thành tựu xuất sắc nhất về khoa học tự nhiên và công nghệ; trực tiếp tổ chức triển khai ứng dụng các kết quả đó để đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội và đảm bảo an ninh-quốc phòng của đất nước.
[Tình nghĩa quân dân trong đại dịch - mạch nguồn cuộn chảy]
Sau hai lần tổ chức năm 2016 và năm 2019, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa đã trao tặng cho 14 tác giả, bao gồm cả các nhà khoa học ở nhiều lĩnh vực hoạt động dân sự lẫn quân sự, doanh nhân, nhà quản lý của 6 công trình nghiên cứu có trình độ khoa học xuất sắc, được ghi nhận bởi các văn bằng sở hữu trí tuệ, trực tiếp ứng dụng các kết quả đó nhằm giải quyết các thách thức của quốc gia trong các lĩnh vực công nghệ sinh học, vật liệu mới, xử lý chất thải môi trường...
Các tác giả được nhận Giải thưởng đều mang tinh thần nghiên cứu sáng tạo nhưng cũng luôn quan tâm đến việc phát triển hoàn thiện nhằm đưa ra công nghệ phù hợp hơn, kỹ thuật ổn định hơn, đáp ứng nhu cầu của thực tế xã hội.
Sự tôn vinh từ Giải thưởng Trần Đại Nghĩa đã trở thành động lực, niềm tin cho các tác giả đạt Giải thưởng tiếp tục cống hiến và lan tỏa để khoa học-công nghệ thực sự là động lực phát triển đất nước.
Giải thưởng Trần Đại Nghĩa lần thứ 3 sẽ được trao vào tháng 5/2022 cho 9 lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ. Các tiêu chí về Giải thưởng, quy trình xét tặng Giải thưởng được đăng tải chi tiết trên Cổng thông tin điện tử chính thức của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam: http://vast.gov.vn/giai-thuong-tran-dai-nghia.
Tri ân đến người thầy Trần Đại Nghĩa, Giáo sư Lê Quốc Minh, Viện Khoa học vật liệu nhớ lại những kỷ niệm nhỏ nhưng rất ấm áp khi “bác” rất thân mật xưng tớ với cậu, động viên, chia sẻ lúc mới “chân ướt chân ráo” đến với khoa học công nghệ. Thầy có bộ não khổng lồ khi nhớ chính xác, cụ thể tất cả các con số trong quá trình chế tạo, thậm chí nhớ tên chính xác từng cán bộ... Học hỏi và ngưỡng mộ thầy bởi một bộ óc uyên bác và tinh thần sáng tạo không ngừng nghỉ.
Thấm nhuần tư tưởng của Giáo sư, Viện sỹ, Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa, các thế hệ nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã không ngừng sáng tạo trong nghiên cứu khoa học, thể hiện qua số lượng công bố quốc tế luôn đứng đầu cả nước nhưng cũng đi tiên phong trong đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ, tạo ra các sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam, thể hiện qua sự tăng trưởng liên tục số bằng độc quyền Sở hữu trí tuệ, năm sau cao hơn năm trước.
Viện cũng là đơn vị có tổng số Bằng độc quyền dẫn đầu so với các cơ sở nghiên cứu viện, trường ở Việt Nam và triển khai ứng dụng kết quả nghiên cứu vào cuộc sống. Các nỗ lực này đã được ghi nhận qua Giải thưởng “Dẫn đầu đổi mới sáng tạo khu vực Nam Á và Đông Nam Á” do tổ chức Clarivate (Vương Quốc Anh) bình chọn hai năm liên tiếp 2020, 2021.
Để phát huy tinh thần “Đưa trí tuệ Việt Nam vươn lên đỉnh cao của khoa học công nghệ” của Giáo sư, Viện sỹ, Thiếu tướng Trần Đại Nghĩa, năm 2015, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã quyết định xét tặng Giải thưởng Trần Đại Nghĩa với mục đích khuyến khích giới khoa học trong cả nước nỗ lực nghiên cứu, triển khai ứng dụng khoa học vào cuộc sống./.
