Người dân làm thủ tục xuất nhập cảnh. (Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN) Thực hiện chủ trương cải cách hành chính của Chính phủ và lãnh đạo Bộ Công an, thời gian qua, lực lượng Quản lý Xuất nhập cảnh đã có nhiều giải pháp tích cực nhằm đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, giảm chi phí, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công dân Việt Nam và người nước ngoài có nhu cầu xuất nhập cảnh.
Những đổi mới mạnh mẽ, đúng hướng này đã nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, góp phần thúc đẩy việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội trong bối cảnh hội nhập sâu rộng của đất nước.
Làm thủ tục qua mạng, nhận hộ chiếu qua bưu điện
Theo Thiếu tướng Lê Xuân Viên, Cục trưởng Cục Quản lý Xuất nhập cảnh (Tổng cục An ninh, Bộ Công an), trong những năm qua, trước sự đổi mới mở cửa của đất nước, lưu lượng công dân Việt Nam và khách nước ngoài nhập, xuất cảnh Việt Nam ngày càng tăng mạnh. Với trách nhiệm được giao, lực lượng Quản lý Xuất nhập cảnh đã tích cực đẩy mạnh cải cách hành chính theo phương châm tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho nhân dân.
Báo cáo 6 tháng đầu năm về việc cấp hộ chiếu ở 2 thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy những kết quả tích cực của cải cách hành chính trong quản lý xuất nhập cảnh. Trong 6 tháng đầu năm 2016, tại Hà Nội, lực lượng chức năng đã cấp hơn 79.700 hộ chiếu (tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm 2015). Tại Thành phố Hồ Chí Minh đã cấp hơn 116.300 hộ chiếu (tăng 9,5 % so với cùng kỳ năm 2015).
Triển khai chỉ đạo của Chính phủ về cải cách thủ tục hành chính, mới đây Bộ Công an đã có Thông tư số 29/2016/TT-BCA hướng dẫn việc cấp, sửa đổi, bổ dung hộ chiếu phổ thông ở trong nước cho công dân Việt Nam. Thông tư này sẽ có hiệu lực từ ngày 20/8/2016.
Theo thông tư, thủ tục đề nghị cấp hộ chiếu hiện nay đã được đơn giản hóa đáng kể. Người dân chỉ cần mang chứng minh nhân dân, đến làm tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu theo mẫu. Giá trị của hộ chiếu cũng đã được nâng thời hạn từ 5 năm lên thành 10 năm để người dân yên tâm sử dụng hộ chiếu ổn định, lâu dài. Công dân Việt Nam sau khi cấp hộ chiếu có thể đi tất cả các nước trên thế giới không cần khai báo mục đích.
Hình thức nộp hồ sơ làm hộ chiếu đã có đến 3 phương án để người dân lựa chọn: Nộp hồ sơ trực tiếp; ủy thác qua công ty, doanh nghiệp mà công dân đang làm việc hoặc thông qua đơn vị đó để ra nước ngoài và đặc biệt là hình thức mới: ủy thác cho cơ quan bưu điện. Người dân khi có nhu cầu cấp hộ chiếu có thể nộp hồ sơ và nhận hộ chiếu thông qua bưu điện mà không cần đến trực tiếp trụ sở cơ quan Quản lý Xuất nhập cảnh.
Về thời gian cấp hộ chiếu trước đây quy định là 15 ngày làm việc, thì hiện nay rút xuống còn 8 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ.
Thiếu tướng Lê Xuân Viên cho biết qua thời gian triển khai thì tỷ lệ trả hộ chiếu đúng thời hạn đạt gần 100%. Đặc biệt, có những quy định đối với một số trường hợp còn có thể nộp hồ sơ và nhận hộ chiếu ngay trong ngày như: người cần đi nước ngoài để chữa bệnh; người có thân nhân ruột thịt ở nước ngoài bị tai nạn, bệnh tật, bị chết cần phải đi gấp để giải quyết...
Thiếu tướng Lê Xuân Viên, Cục trưởng Cục Quản lý Xuất nhập cảnh-Tổng cục An ninh, Bộ Công an. (Ảnh: Xuân Tùng/Vietnam+) Một điểm nhấn khác của công tác cải cách hành chính trong lĩnh vực xuất nhập cảnh thời gian qua là việc thí điểm tổ chức cho người dân khai đơn đề nghị cấp hộ chiếu qua mạng điện tử và nhận hộ chiếu qua đường bưu điện. Điểm mới của hình thức nộp hồ sơ này là người dân chỉ việc khai hồ sơ, nộp lệ phí và đặt lịch hẹn làm việc trên trang web của Cục Quản lý Xuất nhập cảnh ở địa chỉ: (https://www.vnimm.gov.vn). Cùng với đó người dân có thể chọn dịch vụ chuyển hộ chiếu hoàn thiện đến tận nhà thông qua bưu điện chỉ trong 7 ngày sau khi đăng ký.
Thiếu tướng Lê Xuân Viên cho biết sau 1 năm thực hiện thí điểm, qua sơ kết về vấn đề này, Bộ Công an đánh giá việc thí điểm mang lại rất nhiều lợi ích cho người dân cũng như cơ quan quản lý xuất nhập cảnh, được nhân dân đồng tình, ủng hộ. Như ở Thành phố Hồ Chí Minh, tỷ lệ người dân nộp hồ sơ qua mạng chiếm đến 85% tổng số người làm hồ sơ, tại Hà Nội thì tỷ lệ chiếm trên 90%. Về lộ trình, dự kiến cuối năm 2016, hệ thống sẽ được đưa vào áp dụng trên toàn quốc.
Theo đánh giá của Thiếu tướng Lê Xuân Viên, những cải cách này mang đến nhiều lợi ích, giúp người dân chủ động kê khai thông tin, giảm thời gian chờ đợi làm thủ tục, số lần đi lại... Với lực lượng chức năng, những cải cách này giúp tăng cường sự thống nhất, tập trung từ Trung ương đến địa phương khi thông tin người xuất nhập cảnh khai báo được đưa vào một hệ thống chung, cơ quan xuất nhập cảnh ở địa phương nào cũng có thể truy cập.
Cải cách hành chính còn giúp tiết kiệm nhân lực các cơ quan Quản lý Xuất nhập cảnh; giảm mật độ người dân đến các cơ quan làm thủ tục xuất nhập cảnh, nhất là các dịp Tết Nguyên đán, dịp nghỉ Hè... Bên cạnh đó, hệ thống còn được kết nối với kho dữ liệu chứng minh nhân dân, thẻ căn cước công dân nên có thể giúp cơ quan chức năng phát hiện, kiểm soát được những giấy tờ giả.
Nhiều thay đổi thuận lợi cho người nước ngoài đến Việt Nam
Theo Thiếu tướng Lê Xuân Viên, quản lý xuất nhập cảnh với người nước ngoài cũng có nhiều thay đổi để tạo điều kiện cho người nước ngoài vào làm ăn, sinh sống và du lịch tại Việt Nam. Đây là một trong những điểm nhấn về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực quản lý xuất nhập cảnh.
Thời hạn cấp thị thực cho người nước ngoài nâng lên tối đa là 5 năm hoặc thẻ tạm trú cũng được nâng thời hạn lên 5 năm, trong khi trước đây chỉ có thời hạn 1 năm. Ký hiệu thị thực trước đây chỉ có 10 loại thì giờ nâng lên 20 loại. Diện người nước ngoài được cấp thị thực ở cửa khẩu được mở rộng; nâng thời hạn tạm trú tại khu kinh tế cửa khẩu từ 7 ngày lên 15 ngày và vào khu hành chính-kinh tế đặc biệt từ 15 ngày lên 30 ngày. Người nước ngoài nhập cảnh vào huyện đảo Phú Quốc được miễn thị thực 30 ngày...
Triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà nước, Bộ Công an đang phối hợp với các cơ quan ban ngành xây dựng hệ thống tiếp nhận, xét duyệt và cấp thị thực điện tử cho người nước ngoài.
Thiếu tướng Lê Xuân Viên cho biết Thủ tướng giao Bộ Công an hoàn thành hệ thống này vào tháng 12/2016. Hệ thống ra đời và vận hành thì tất cả các thủ tục của người nước ngoài vào Việt Nam đều thực hiện trên mạng điện tử, còn trước đây phải thông qua các Đại sứ quán. Đồng thời, Bộ Công an xây dựng hệ thống khai báo và tiếp nhận đăng ký tạm trú cho người nước ngoài trên nền internet.
Trước đây, người nước ngoài phải thông qua chủ cơ sở lưu trú để khai báo tạm trú với cơ quan công an trong vòng 24 giờ từ khi nhập cảnh. Khi triển khai hệ thống này thì chủ cơ sở lưu trú có thể vào mạng để khai thông tin đăng ký tạm trú cho người nước ngoài thuận tiện hơn.
Xây dựng hình ảnh người cán bộ, chiến sỹ quản lý xuất nhập cảnh
Trong quá trình nâng cao hiệu quả công tác quản lý xuất nhập cảnh cũng như đáp ứng nguyện vọng của người dân, người nước ngoài, Thiếu tướng Lê Xuân Viên cho biết Cục Quản lý Xuất nhập cảnh xác định cải cách hành chính đồng thời gắn liền với xây dựng hình ảnh, thái độ, phong cách của người cán bộ xuất nhập cảnh trong ứng xử giao tiếp, trực tiếp làm việc với công dân.
Công tác tiếp công dân trong nước và người nước ngoài làm thủ tục xuất nhập cảnh là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Cục. Khu vực tiếp đón và đội ngũ cán bộ tiếp khách là bộ mặt, là người đại diện của cơ quan nhà nước khi làm việc với công dân đồng thời là hình ảnh đối ngoại trong mắt bạn bè quốc tế.
Do đó, lực lượng đã chú trọng xây dựng các phong trào như "Nụ cười xuất nhập cảnh," "Quầy tiếp dân kiểu mẫu"... góp phần giáo dục và nâng cao ý thức, trách nhiệm, tinh thần, thái độ làm việc của cán bộ, chiến sỹ trong quá trình làm việc, tiếp xúc và giải quyết thủ tục cho nhân dân.
Trong định hướng nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực xuất nhập cảnh, hiện lực lượng đang chú trọng triển khai thí điểm "Khu vực tiếp công dân kiểu mẫu Cục Quản lý Xuất nhập cảnh," "Phòng tiếp dân kiểu mẫu" ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, sắp tới sẽ triển khai, nhân rộng trong toàn quốc. Khu vực được thiết kế đảm bảo trang trọng, văn minh, lịch sự, phân chia khu vực tiếp khách quốc tế và tiếp công dân Việt Nam riêng biệt; đảm bảo đủ số ghế cho khách ngồi chờ; bố trí hợp lý các bàn khai thông tin, trang bị hệ thống bảng điện tử, ti vi treo tường...
Mô hình khu vực tiếp công dân kiểu mẫu nhằm góp phần xây dựng lực lượng quản lý xuất nhập cảnh ngày càng chính quy, hiện đại, văn minh, lịch sự; xây dựng hình ảnh tốt đẹp, thân thiện, hiếu khách của đất nước và con người Việt Nam trong nhân dân và bạn bè quốc tế đồng thời nâng cao chất lượng hiệu quả việc thực hiện Quy chế văn hóa công sở trong lực lượng công an nhân dân nói chung và tại Cục Quản lý Xuất nhập cảnh nói riêng./.
