Theo Quyết định số 1129/QĐ-TTg của Thủ tướng Phê duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam, giai đoạn trước mắt tập trung vào phát triển du lịch.
Nhiều chính sách cởi mở hơn đã được ban hành tại Đề án, điển hình như cho phép kéo dài thời gian hoạt động một số loại hình dịch vụ đã từng bước gỡ khó cho kinh tế ban đêm.
Xung quanh vấn đề này, phóng viên TTXVN có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Trùng Khánh, Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.
- Xin ông cho biết Quyết định số 1129/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam tạo thuận lợi gì cho ngành du lịch?
Tổng Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh: Việt Nam được đánh giá là quốc gia có tiềm năng phát triển kinh tế ban đêm bởi sở hữu nền chính trị ổn định, giàu bản sắc văn hóa, nghệ thuật, ẩm thực đặc sắc, giới trẻ đông, thời tiết ban đêm tương đối dễ chịu và hoạt động du lịch ngày càng phát triển mạnh mẽ, đặc biệt đã thu hút mạnh mẽ lượng khách du lịch quốc tế.
Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam (Đề án) đã tạo một hành lang pháp lý cơ bản để các địa phương triển khai các hoạt động kinh tế ban đêm, góp phần tạo thêm nhiều sản phẩm dịch vụ phục vụ khách du lịch trong nước và quốc tế.
Mục tiêu của Đề án kỳ vọng mang lại thêm nhiều nguồn thu cho ngân sách nhà nước và phát triển kinh tế của các địa phương; giảm tỷ lệ thất nghiệp, gia tăng cơ hội việc làm và thu nhập cho cư dân, thu hút khách du lịch, quảng bá bản sắc văn hóa địa phương.
[Kinh tế ban đêm: 'Thắp sáng' bằng chính sách khác biệt]
Đề án cũng tạo động lực phát triển văn hóa và khu vực dịch vụ trong và ngoài nước, giúp đa dạng hóa sản phẩm du lịch cũng như thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa, giải trí mang tính sáng tạo hoạt động xuyên suốt, hiệu quả cả ngày lẫn đêm.
Đề án cũng sẽ giúp thu hút một lượng đông đảo các doanh nghiệp, nhà đầu tư, cộng đồng tham gia, thúc đẩy ngành du lịch huy động tối đa các nguồn lực để gia tăng trải nghiệm, tính hấp dẫn cho du khách từ việc cung cấp các sản phẩm, dịch vụ ban đêm.
Qua đó, đóng góp cho phát triển kinh tế-xã hội và giúp sớm đưa du lịch trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn theo tinh thần Nghị quyết số 08/NQ-TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Ðảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể dục, thể thao đến năm 2020 .
Triển khai Quyết định số 1129/QĐ-TTg, ngành du lịch đã xây dựng Đề án phát triển sản phẩm du lịch đêm theo 5 mô hình hoạt động cơ bản để các địa phương căn cứ vào tình hình thực tế có thể áp dụng triển khai.
Cụ thể, mô hình dịch vụ hoạt động biểu diễn văn hóa, nghệ thuật đêm; mô hình dịch vụ mua sắm, giải trí đêm; mô hình dịch vụ tham quan du lịch đêm; mô hình dịch vụ giới thiệu văn hóa ẩm thực, dịch vụ ăn uống về đêm; cung cấp sản phẩm, dịch vụ ăn uống giới thiệu ẩm thực truyền thống Việt Nam và ẩm thực nổi tiếng thế giới…
- Quyết định số 1129/QĐ-TTg được ban hành vào đúng thời điểm bùng phát dịch bệnh COVID-19. Với ngành du lịch đã ảnh hưởng đến kế hoạch triển khai Đề án như thế nào, thưa ông?
Tổng Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh: Đại dịch COVID-19 đã làm cho ngành du lịch thế giới và Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề và cần ít nhất 5 năm để khôi phục lại các kết quả đã đạt được trong năm 2019. Đồng thời, dịch bệnh đã ảnh hưởng trực tiếp đến việc triển khai các hoạt động kinh tế ban đêm; trong đó, có các hoạt động du lịch đêm.
Cụ thể các hoạt động giải trí ban đêm bị ảnh hưởng như: văn hóa nghệ thuật, nhà hát, âm nhạc, giải trí, lễ hội, sự kiện, tham quan ban đêm, ẩm thực ban đêm; các hoạt động mua sắm.
Điều này đã gây ra không ít khó khăn, kéo theo đó là sự thay đổi về phương pháp quản lý, cách thức phối hợp tổ chức và chính sách hỗ trợ hoạt động cho kinh tế ban đêm.
Vì thế trong quá trình xây dựng Đề án mô hình phát triển sản phẩm du lịch đêm, Bộ Văn hóa thể thao và Du lịch gặp khó khăn trong việc điều tra khảo sát thực địa, phân tích đánh giá tình hình, nghiên cứu số liệu thực tế, tổ chức trao đổi, tọa đàm, hội thảo để đưa ra các giải pháp, chính sách xây dựng mô hình sản phẩm dịch vụ du lịch phù hợp cho phát triển du lịch đêm.
Phát triển kinh tế ban đêm; trong đó, có sản phẩm dịch vụ du lịch đêm đang nhận được sự quan tâm lớn của Đảng và Nhà nước, các cơ quan quản lý, các nhà đầu tư và cộng đồng xã hội. Tuy nhiên, kinh tế ban đêm là một mô hình phát triển mới, hoạt động có nhiều tác động đến kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường, ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề, lĩnh vực liên quan.
- Vậy để phát triển kinh tế ban đêm, ngành du lịch cần có những giải pháp gì thưa ông?
Tổng Cục trưởng Nguyễn Trùng Khánh: Để dịch vụ đêm phục vụ khách du lịch thực sự là đòn bẩy giúp phát triển kinh tế ban đêm tại Việt Nam, cần đặt cộng đồng lên hàng đầu, lấy lợi ích của cộng đồng làm tiêu chí để quy hoạch, xây dựng quy chế, chế tài cho phù hợp với hoạt động du lịch dịch vụ đêm.
Các địa phương cần tổ chức phát triển các mô hình sản phẩm du lịch đêm theo các hình thức tuyến phố đi bộ, chợ đêm theo thời gian cố định; không gian du lịch đêm linh hoạt theo từng sự kiện; tổ hợp giải trí đêm riêng biệt.
Các địa phương phát triển ẩm thực truyền thống, đặc sản vùng miền; phát triển chuỗi cửa hàng tiện lợi, các trung tâm mua sắm hiện đại; ưu tiên nguồn lực để thu hút, đăng cai tổ chức các lễ hội, sự kiện văn hóa, thể thao, giải trí, chương trình nghệ thuật tầm cỡ khu vực và quốc tế định kỳ hàng năm để hình thành sản phẩm đêm đặc trưng.
Các địa phương cũng cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của chính quyền, doanh nghiệp, cộng đồng dân cư tham gia vào mô hình phát triển sản phẩm du lịch đêm.
Các địa phương cần thống kê, tổng hợp, đánh giá, dự báo hàng năm về thị trường khách và sản phẩm phù hợp để định hướng xúc tiến quảng bá du lịch hướng tới khách du lịch quốc tế lưu trú dài ngày và chi tiêu cao.
Các địa phương cần quan tâm đến công tác phối hợp liên ngành, có giải pháp quản lý đồng bộ, toàn diện để đảm bảo chất lượng dịch vụ, an ninh an toàn cho khách du lịch và cộng đồng cư dân địa phương.
Cùng với đó cần có sự vào cuộc đồng bộ của các bộ, ngành, địa phương trong việc đưa ra các chính sách phù hợp, nhất là vấn đề tổ chức bộ máy, thời gian, chính sách thuế, quy hoạch đất đai, công nghệ, an ninh an toàn nhằm thu hút nhà đầu tư, lực lượng lao động tham gia các hoạt động kinh tế ban đêm.
- Trân trọng cảm ơn ông./.