Theo ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Giao thông Vận tải), hiện các Sở Giao thông Vận tải mới dừng lại ở nhắc nhở các doanh nghiệp có lái xe vi phạm tốc độ, chưa địa phương nào xử phạt vi phạm thông qua dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình (hộp đen).
Lý giải cho vấn đề này, ông Huyện cho rằng, việc phạt “nguội” về vi phạm hành chính qua thiết bị hộp đen cần được tiếp tục nghiên cứu, có lộ trình. Trong quá trình đó, các cơ quan phải xây dựng quy định pháp luật, nâng độ chính xác của thiết bị đồng thời xây dựng bản đồ số phân loại chính xác về tốc độ xe trên mạng lưới các tuyến đường bộ.
“Hơn nữa, trong Luật cũng chưa có quy định nào làm cơ sở để giao cho lực lượng Cảnh sát giao thông sử dụng thiết bị hộp đen xử phạt ôtô đang lưu hành trên đường bộ. Do đó, Tổng cục đề xuất, kiến nghị lên Bộ Giao thông Vận tải sửa đổi Luật Giao thông đường bộ trong đó quy định, khoảng một năm nữa sẽ xử phạt đối với xe vượt tốc độ từ 35km/giờ trở lên, sau 2 năm sẽ xử phạt phương tiện vi phạm tốc độ từ 20km/giờ trở lên. Như vậy, sau 1-2 năm tới mới có thể xử phạt hành chính thông qua thiết bị này,” ông Huyện cho hay.
[Chưa xử phạt vi phạm giao thông qua dữ liệu hộp đen]
Để xử phạt vi phạm hành chính xe ôtô đang lưu thông, yêu cầu thiết bị ghi nhận vi phạm cần phải có độ chính xác cao, tuy nhiên, theo ông Huyện, một số thiết bị hộp đen thời gian qua có những sai số về dữ liệu tốc độ và đang được nhà cung cấp khắc phục. Qua các cuộc thanh tra, kiểm tra của Bộ Giao thông Vận tải cũng đã đình chỉ một số nhà cung cấp thiết bị không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.
Đồng tình việc tiến hành xử phạt vi phạm thông qua dữ liệu hộp đen sẽ thêm một công cụ để doanh nghiệp quản lý lái xe, cơ quan quản lý Nhà nước “siết” doanh nghiệp, ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội cho rằng, hiện nay, một số thiết bị vẫn gặp các trục trặc khi lưu thông trên đường. Vì thế, đơn vị vận tải, nhà cung cấp và cơ quan chức năng phải “bắt tay” nhau để chất lượng thiết bị hộp đen phải thực sự đạt chuẩn, có như vậy lái xe mới “tâm phục, khẩu phục”.
“Nếu xử phạt vi phạm qua hộp đen thì nhà cung cấp có trách nhiệm liên đới gì khi thiết bị không đạt chuẩn, sóng phập phù hay không? Không thể cứ đổ hết lỗi cho lái xe và doanh nghiệp?,” ông Liên đặt ra câu hỏi.
Nhìn nhận việc lắp đặt thiết bị hộp đen đã mang lại hiệu quả rõ rệt, ông Huyện cho biết, qua hộp đen, doanh nghiệp “soi” được lái xe đi sai luồng tuyến, vi phạm tốc độ nhiều hay ít để nhắc nhở. Cơ quan quản lý Nhà nước như Tổng cục, Sở Giao thông Vận tải cũng căn cứ vào đây để nhắc nhở, chấn chỉnh các doanh nghiệp có nhiều xe vi phạm.
Bên cạnh đó, theo vị Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ, quan điểm của Bộ Giao thông Vận tải là cương quyết xử lý nghiêm vi phạm và xử lý ngay từ “gốc rễ” doanh nghiệp vận tải. Tổng Cục cũng luôn đôn đốc các Sở Giao thông Vận tải khẩn trương thực hiện việc khai thác, dữ liệu trên hệ thống để nhắc nhở, chấn chỉnh, yêu cầu các đơn vị vi phạm ký cam kết đồng thời tổ chức thanh tra, kiểm tra để chấn chỉnh việc quản lý lái xe tại các đơn vị vận tải có nhiều vi phạm.
“Nhiều địa phương đã kiên quyết trong xử lý vi phạm qua theo dõi của Trung tâm dữ liệu hộp đen. Tất cả các doanh nghiệp có xe chưa tích hợp thiết bị giám sát hành trình vào Trung tâm dữ liệu đều không được cấp phù hiệu chạy xe, không được cấp giấy phép kinh doanh vận tải. Các Sở Giao thông Vận tải thường xuyên cập nhật thống kê vi phạm theo tuần, để hàng tuần có văn bản nhắc nhở, cảnh cáo doanh nghiệp có xe vi phạm. Doanh nghiệp vi phạm nhiều lần, vi phạm nghiêm trọng được nhắc nhở không chịu khắc phục, đã bị tước phù hiệu, đình chỉ chạy xe,” ông Huyện nói./.
Theo quy định tại Thông tư 55 của Bộ Giao thông Vận tải về việc quy định trách nhiệm và xử lý vi phạm trong tổ chức, quản lý hoạt động kinh doanh vận tải bằng xe ôtô và dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ có hiệu lực từ ngày 1/4/2014, các doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh vận tải sẽ bị đình chỉ, thu hồi quyền khai thác tuyến cố định từ 1-3 tháng như: Không cung cấp hoặc cung cấp sai lệch các thông tin bắt buộc theo quy định từ thiết bị hộp đen; trích xuất dữ liệu 3 tháng phát hiện lái xe vi phạm quy định về tốc độ, đón trả khách không đúng nơi quy định…
Được biết, hiện tại, Bộ Giao thông Vận tải đang chủ trì soạn thảo Nghị định mới thay thế Nghị định 91 và 93 về điều kiện kinh doanh vận tải, trong đó có quy định sẽ yêu cầu thêm các đối tượng ôtô phải lắp đặt thiết bị hộp đen như xe tải chở hàng từ 10 tấn trở lên. Dự kiến, quý 4 năm nay, Nghị đinh sẽ được ban hành và có hiệu lực.