Lĩnh vực vận tải chịu sự ảnh hưởng trực tiếp và sâu rộng nhất kể từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát đã kéo theo nhiều hệ lụy về kết quả sản xuất kinh doanh của các đơn vị.
Hàng không thiệt hại thê thảm
Tại báo cáo tình hình ảnh hưởng của dịch cúm Covid-19 đến các đơn vị trong ngành Giao thông Vận tải gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, theo thống kê sơ bộ của các hãng hàng không, Từ cuối tháng 1/2020, do ảnh hưởng của COVID-19, thị trường vận tải hàng không bắt đầu giảm mạnh và thiệt hại ban đầu của việc dừng các đường bay do ảnh hưởng của dịch COVID-19 là khoảng hơn 30.000 tỷ đồng.
Tính đến nay, các hãng hàng không đã dừng, giảm tần suất hàng loạt chuyến bay. Cụ thể, các hàng hãng không đã cắt toàn bộ chuyến bay Trung Quốc, Hàn Quốc; cắt giảm 25% số chuyến bay Đài Loan (còn 172 chuyến/tuần so với 231 chuyến/tuần), trong đó các hãng Việt Nam cắt giảm 34% chuyến bay (còn 99 chuyến/tuần so với 151 chuyến/tuần cuối năm 2019).
[Dịch bệnh COVID-19 đã ''kéo'' ngành hàng không Việt chậm lại 3-4 năm]
Trên cơ sở số liệu vận chuyển cập nhật, Cục Hàng không Việt Nam đánh giá trường hợp khả quan nhất, dịch bệnh được kiểm soát trước tháng 4/2020, tổng thị trường sẽ đạt 67 triệu khách, giảm 15,4% so 2019. Trong đó các hãng Việt Nam vận chuyển được 12,7 triệu khách quốc tế (giảm 28,3%) và 35,3 triệu khách nội địa (giảm 5,5%), tổng vận chuyển chỉ đạt 48 triệu khách (giảm 9,2% so cùng kỳ).
Trong trường hợp xấu hơn, dịch bệnh được kiểm soát trước tháng 6/2020, tổng thị trường chỉ đạt 61,2 triệu khách, giảm 22,6% so năm 2019. Trong đó các hãng Việt Nam vận chuyển được 10,4 triệu khách quốc tế (giảm 41,2%) và 35,3 triệu khách nội địa (giảm 5,5%), tổng vận chuyển chỉ đạt 45,7 triệu khách (giảm 17% so cùng kỳ).
Với lĩnh vực đường bộ, kể từ thời điểm xảy ra dịch, tình hình vận chuyển hành khách, hàng hóa tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đều bị ảnh hưởng trực tiếp, các tiêu chí về lượt xe (xe buýt, xe taxi, xe hợp đồng, du lịch), sản lượng khách, vận tải hàng hóa, doanh thu đều giảm mạnh từ 40% đến 80% so với cùng kỳ năm 2019 cũng như trước khi có dịch.
Dịch bệnh COVID-19 cũng tác động sâu rộng đến ngành đường sắt khi phải dừng 152 chuyến tàu khách làm doanh thu sụt giảm khoảng 90 tỷ đồng. Nếu tình hình dịch bệnh kéo dài, đường sắt sẽ có nguy cơ ảnh hưởng đến sản lượng và doanh thu vận tải hàng hóa sâu hơn.
Kiến nghị giảm giá, thuế phí gỡ khó doanh nghiệp
Với những khó khăn trên, Bộ Giao thông Vận tải đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép Bộ Giao thông Vận tải ban hành chính sách hỗ trợ giá dịch vụ hàng không cho các hãng hàng không Việt Nam.
Cụ thể, áp dụng chính sách giảm 50% giá cất cánh, hạ cánh tàu bay và giá dịch vụ điều hành bay đi, đến đối với các chuyến bay nội địa, dự kiến từ ngày 1/3 đến hết ngày 31/5/2020 và có thể điều chỉnh tùy theo diễn biến của dịch bệnh.
Cùng đó, cho phép áp dụng mức giá tối thiểu 0 đồng đối với các dịch vụ chuyên ngành hàng không thuộc danh mục Nhà nước quy định khung giá trong thời gian từ 1/3 đến hết ngày 31/5/2020 và có thể điều chỉnh tùy theo diễn biến của dịch bệnh, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ thực hiện giảm giá cho các hãng hàng không và các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ khác.
[Kịch bản sống còn cho doanh nghiệp giao thông trước dịch COVID-19]
Bên cạnh đó, Bộ Giao thông Vận tải cũng đề nghị Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì xem xét hỗ trợ miễn thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay trong thời hạn 3 tháng.
Trường hợp cân đối ngân sách gặp khó khăn, Bộ Giao thông Vận tải đề nghị thực hiện chính sách giảm 50% thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay đồng thời cho phép các doanh nghiệp được giãn thời hạn nộp thuế và các khoản đóng góp ngân sách.
Mặt khác, Bộ Giao thông Vận tải cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp giảm giá điều hành đối với các đoàn tàu bị ảnh hưởng bởi dịch để duy trì các đoàn tàu trên các tuyến./.