Công ty mẹ của Sabeco đã chi tiền thưởng của năm 2015 cho người quản lý lên tới hơn 15 tỷ đồng, cao hơn mức khen thưởng được Bộ Công Thương chấp thuận là gần 12,8 tỷ đồng. Ngoài ra, phía Sabeco cũng được Kiểm toán Nhà nước kiến nghị nộp ngân sách Nhà nước khoản lợi nhuận lên tới gần 2.500 tỷ đồng.
Đây là những nội dung đáng chú ý trong kết quả kiểm toán báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước năm 2016 của Tổng Công ty cổ phần Bia-Rượu-Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) vừa được đại diện Kiểm toán Nhà nước cho biết.
Kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân
Về việc chia cổ tức để nộp ngân sách Nhà nước trước khi thoái vốn, theo báo cáo tài chính được Công ty trách nhiệm hữu hạn PwC (Việt Nam) kiểm toán, lợi nhuận mà Sabeco chưa phân phối lũy kế đến ngày 31/12/2016 trở về trước là hơn 2.900 tỷ đồng.
Sau khi phân phối, lợi nhuận của Công ty mẹ ngày 31/12/2016 là hơn 2.861 tỷ đồng. Công ty mẹ đã phân phối tiếp gần 76 tỷ đồng lợi nhuận của năm 2016 vào quý 1 năm 2017. Bởi vậy, lợi nhuận còn lại của các năm từ 2016 trở về trước là trên 2.785 tỷ đồng.
[Từ vụ Sabeco: Có lo nhiều thương hiệu nội rơi vào tay nước ngoài?]
Qua đó, lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị Sabeco nộp Ngân sách Nhà nước trên 2.495 tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ sở hữu vốn Nhà nước tại Sabeco vào thời điểm 31/12/2016 là 89,59%.
Cũng theo đại diện ngành kiểm toán, riêng với số lợi nhuận còn lại chưa phân phối từ năm 2015 trở về trước, bộ phận đại diện vốn Nhà nước tại Sabeco đã có văn bản ngày 4/11/2016 gửi Bộ Công Thương xin ý kiến chỉ đạo.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương chưa có chủ trương phân phối khoản lợi nhuận này để chia cổ tức. Bộ này chỉ có văn bản đề nghị bộ phận quản lý vốn Nhà nước tại Sabeco báo cáo tình hình phân phối lợi nhuận hàng năm từ khi đi vào hoạt động đến năm 2015 và báo cáo riêng số dư các quỹ và phần lợi nhuận chưa phân phối còn tồn để xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Ngoài ra, với khoản lợi nhuận chưa phân phối năm 2016, bộ phận đại diện vốn Nhà nước tại Sabeco cũng chưa có đề xuất và Bộ Công Thương chưa có chủ trương phân phối tiếp để chia cổ tức.
Qua đó, lãnh đạo Kiểm toán Nhà nước đề nghị Bộ Công Thương chỉ đạo kiểm tra, kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân tại Bộ Công Thương trong việc không chia hết lợi nhuận của năm 2016 trở về trước. Phía Kiểm toán Nhà nước cũng đề nghị Bộ Công Thương kiểm tra, kiểm điểm trách nhiệm bộ phận đại diện vốn tại Sabeco về việc không đề xuất phương án phân phối tiếp lợi nhuận còn lại của năm 2016.
Chi thưởng vượt 12,8 tỷ đồng
Một vấn đề khác được Kiểm toán Nhà nước nêu lên là năm 2015, Công ty mẹ Sabeco đã không tách riêng quỹ khen thưởng giữa người lao động và người quản lý.
Đặc biệt, Công ty mẹ đã chi tiền thưởng của năm tài chính 2015 cho người quản lý bao gồm: Chủ tịch và thành viên Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc, Phó Tổng Giám đốc, Trưởng ban kiểm soát và Kế toán trưởng số tiền hơn 15 tỷ đồng. Khoản này tương đương 20,3 tháng lương thực hiện bình quân của người quản lý.
Trong khi ấy, theo quy định, mức tối đa được áp dụng với viên chức quản lý tại công ty 100% vốn Nhà nước làl 1,5 tháng lương. Số tiền trên thậm chí đã vượt mức khen thưởng (3 tháng lương) cho người quản lý năm 2016 mà Bộ Công Thương đã chấp thuận là gần 12,8 tỷ đồng.
Với thực tế trên, lãnh đạo ngành kiểm toán đề nghị Bộ Công Thương “chỉ đạo làm rõ, xem xét trách nhiệm đối với việc chi thưởng cho người quản lý trong năm 2015 tại Công ty mẹ không hợp lý khi so với người lao động và không đảm bảo đảm quản lý chung của Nhà nước.”
Đáng chú ý, Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra việc Sabeco phải lập trích lập dự phòng tổn thất đầu tư tài chính vì 10 khoản đầu tư dài hạn với số tiền gần 445 tỷ đồng. Đây là những khoản đầu tư vào Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông, Ngân hàng thuông mại cổ phần Đông Á, Công ty cổ phần chứng khoán Đại Việt, trái phiếu Vinashin,…
Riêng với vấn đề trên, Kiểm toán Nhà nước đề nghị Bộ Công Thương chỉ đạo làm rõ nguyên nhân, xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan trong việc đầu tư góp vốn, mua trái phiếu nói trên.
Ở khía cạnh khác, về việc thoái vốn tại Công ty cổ phần Đầu tư Sabeco Pearl, tháng 6/2016, trên cơ sở thẩm định giá của Công ty trách nhiệm hữu hạn Cushman&Wakefield, Công ty mẹ đã xác định giá khởi điểm là 13.247 đồng/cổ phần, giá trúng đấu giá là 13.347 đồng/cổ phần.
Tuy nhiên, việc công ty Cushman&Wakefield xác định giá trị doanh nghiệp theo báo cáo Kiểm toán Nhà nước là con sai sót, hạn chế. Sự sai sót này đã làm giảm đáng kể giá trị doanh nghiệp làm cơ sở xác định giá khởi điểm./.