(Nguồn: Sputnik) Khó có thể tin rằng hạm đội tàu ngầm hùng mạnh của Nga khởi điểm chỉ là một tập hợp tạp nham những con tàu nhỏ, chật chội và thường rất không an toàn.
Theo Sputnik, chiếc tàu ngầm thử nghiệm đầu tiên của nước Nga đã được đóng tại xưởng đóng tàu Baltic hồi năm 1866. Đó là tác phẩm thiết kế của Ivan Alexandrovsky, một nhiếp ảnh gia thương mại bị ám ảnh với ý tưởng làm ra một vũ khí giúp nước Nga có được lợi thế cần thiết trước sức mạnh của lực lượng Hải quân Anh.
Tàu ngầm Gepard của Nga. (Nguồn: Sputnik) Dự án này đã được đích thân Sa hoàng Alexander II phê duyệt; tuy nhiên, những thử nghiệm trên biển đã khiến con tàu bộc lộ vô số khiếm khuyết, và tới năm 1871, chiếc tàu ngầm đã bị đắm trong một buổi thử nghiệm, nhưng may là tất cả thủy thủ đoàn đều thoát được khỏi tàu.
Sau thảm họa này, Alexandrovsky không còn được Hội đồng Hải quân Nga ưu ái, và cuối cùng qua đời trong nghèo khổ. Dự án của ông cũng chìm vào quên lãng.
Tàu ngầm Okun' của Đế quốc Nga. (Nguồn: Sputnik) Năm 1900, Hải quân Nga đã thành lập một ủy ban đặc biệt có nhiệm vụ phát triển tàu quân đội có khả năng lặn xuống nước. Các thành viên của ủy ban này bao gồm trợ lý đóng tàu cao cấp Ivan Bubnov, kỹ sư cơ khí cao cấp Ivan Goryunov và trung úy Mikhail Beklemishev - ba người đàn ông này về sau đã thiết kế hầu như mọi tàu ngầm của Nga thời đó.
Tàu ngầm có khả năng chiến đấu đầu tiên của Nga, Delfin (Cá heo) được đưa ra vận hành thử vào năm 1901.
Tàu ngầm Minoga của Nga. (Nguồn: Sputnik) Bất chấp thực tế là con tàu đã bị đắm trong một thử nghiệm năm 1904 do một cánh cửa sập chính gặp sự cố, dẫn đến cái chết của thuyền trưởng và 23 thuyền viên, bộ chỉ huy hải quân vẫn quyết tâm theo đuổi dự án đến cùng. Chiếc tàu ngầm được trục vớt, sửa chữa và sau đó được chính thức đặt tên là "Tàu khu trục 150" của Hải quân Đế quốc Nga.
Tàu ngầm Vepr của Nga. (Nguồn: Sputnik) Delfin đã được triển khai hoạt động tại Thái Bình Dương trong chiến tranh Nga-Nhật, mặc dù sự tham gia của nó trong cuộc chiến khá hạn chế vì một sự cố khác dẫn đến việc bị mất tàu.
Sau khi được thu hồi và sửa chữa, Delfin cuối cùng được chuyển đến Murmansk năm 1917, chính thức ngừng hoạt động trong cùng năm và hoàn toàn bị tháo dỡ vào những năm 1920.
Tàu ngầm Morzh và tàu bệnh viện Hoàng đế Pyotr Velikiy tại Sevastopol. (Nguồn: Sputnik) Một tác phẩm thành công khác của ủy ban là tàu ngầm loại Morzh. Ba con tàu - Morzh (Hải mã), Tyulen (Hải cẩu) và Nerpa (Hải cẩu Baikal) - đã được lệnh tham chiến vào năm 1911 và được thiết kế đặc biệt để chiến đấu trên Biển Đen.
Cả ba chiếc tàu ngầm này đều tích cực hoạt động trong Thế chiến I và trở thành ba trong số những tàu chiến có khả năng lặn hiệu quả và thành công nhất của Đế quốc Nga.
Tàu ngầm Tyulen tại Sevastopol, mùa thu năm 1915. (Nguồn: Sputnik) Một trong những tính năng khác biệt (và cũng cực kỳ không an toàn) của tàu ngầm loại Morzh là không có vách ngăn bên trong tàu, nhờ đó các sỹ quan chỉ huy trên tàu có thể quan sát tình hình tại mọi khoang tàu mà không cần rời vị trí của mình.
Nhưng loại tàu lặn chiến đấu chiếm số lượng nhiều nhất của hải quân Đế quốc Nga lại là tàu ngầm loại Bar.
Tàu ngầm loại Bar của Nga. (Nguồn: Sputnik) Mặc dù nhìn chung tương đối giống tàu ngầm Morzh về thiết kế, nhưng tàu ngầm Bar (Báo tuyết) lại có thân dài hơn và được trang bị động cơ mạnh mẽ hơn. Những chiếc tàu ngầm này cũng được huy động ra chiến trường trong Thế chiến I và thậm chí là trong cả cuộc Nội chiến Nga./.
