Nằm ở cực bắc của Italy, thành phố Bolzano luôn đứng đầu trong danh sách các thành phố có chất lượng cuộc sống tốt nhất, với những điểm số cao nhất về mọi mặt, từ công việc cho đến các cam kết công dân. Vậy điều gì đã làm nên sự đặc biệt của thành phố này?
Là thành phố của Italy, nhưng Bolzano lại là nơi mà đa số người dân nói tiếng Đức, với những kiến trúc kiểu Đức được núi đồi bao bọc đã làm nên vẻ đẹp hoàn hảo như một bức tranh cho Bolzano và đây cũng chính là niềm tự hào của người dân Bolzano.
Giám đốc sở du lịch địa phương Bolzano, Roberta Agosti cho biết “nếu đứng trong thành phố và nhìn về hướng đông, bạn sẽ được chiêm ngưỡng dãy núi Dolomites chuyển sang màu đỏ trước khi mặt trời lặn. Đó là cảnh tuyệt đẹp."
Phong cảnh tự nhiên không chỉ là điểm đến hấp dẫn những khách du lịch thích leo núi, mà còn là một trong những yếu tố cơ bản làm cho Bolzano lọt vào danh sách những thành phố có chất lượng cuộc sống tốt nhất.
Trong báo cáo mới nhất về chỉ số chất lượng cuộc sống ở các khu vực của OECD, tỉnh Bolzano đạt 9,9 điểm trong thang điểm 10 về chỉ số sức khỏe, xếp thứ 2 ở Italy sau thành phố láng giềng Trento. Điều này đã được Thị trưởng Bolzano Luigi Spagnolli khẳng định “chính khí hậu đã giúp người dân ở thành phố có sức khỏe tốt nhất."
Chỉ có phong cảnh đẹp thì đương nhiên là không thể làm nên sự thành công của Bolzano. Điều này được thể hiện qua việc tờ báo Il Sole 24 Ore hàng năm liên tục xếp thành phố Bolzano trong danh sách 10 thành phố có chất lượng sống cao nhất Italy trong tổng số 107 tỉnh thành của Italy.
Báo cáo của OECD cũng cho Bolzano điểm tối đa về sự an toàn và 8,8 điểm về việc làm – điểm số không tệ trong một đất nước mà hiện tại tỷ lệ thất nghiệp ở mức 12,9%.
Điểm đáng chú ý nhất trong những chỉ số mà Bolzano đạt được điểm cao có lẽ là điểm về cam kết dân sự, với mức 8,5 điểm – mức cao nhất ở Italy, chỉ có vùng Emilia – Romagna đạt được. Mức điểm này giảm xuống 4,5 điểm ở khu vực miền Nam Italy, nơi mà trong nhiều năm nạn tham nhũng trong chính trị và việc quản lý tồi đã thúc đẩy người dân xa rời các cam kết công dân.
Khi đề cập đến các dự án cho khách bộ hành và người đi xe đạp của Bolzano, Thị trưởng Spagnolli cho rằng thành phố có được sự an toàn là do người dân có xu hướng tôn trọng luật pháp tốt hơn và vì chính quyền thành phố trong những thời kỳ trước đã kiên quyết đầu tư xây dựng việc này.
Thiên hướng không thay đổi trong việc thực hiện các quy định pháp luật của người dân địa phương là hiển nhiên cho bất kỳ ai muốn qua đường ở Bolzano: Không giống với nhiều khu vực khác ở Italy, các lái xe thường giảm tốc độ và dừng lại nhường đường cho khách bộ hành qua đường.
Cô Agosti tin rằng sự khác biệt của Bolzano chính là do yếu tố ngôn ngữ, với dân cư nói tiếng Italy, Đức và một phần nhỏ nói tiếng Thụy Sỹ. Cô Agosti cho rằng “ngôn ngữ là phương tiện chính chuyển tải văn hóa và việc duy trì tiếng Đức đã giúp thành phố được tổ chức tốt hơn”. Khi đề cập việc này, cô Agosti không gạt bỏ ngôn ngữ Italy sang một bên mà cho rằng người dân ở Bolzano có khả năng sử dụng tốt cả hai ngôn ngữ như nhau.
Trong khi ảnh hưởng của ngôn ngữ đối với tổng thể chất lượng cuộc sống còn đang gây tranh cãi, thì mức độ tổ chức ở mức cao của thành phố Bolzano là không thể phủ nhận.
Bolzano thuộc khu vực Trentino – Alto Adige, một trong năm khu vực ở Italy được trao quy chế đặc biệt, theo đó chính quyền địa phương có quyền tự trị khá lớn. Trong khi quy chế này cũng được trao cho khu vực miền Bắc Italy, nhưng chất lượng cuộc sống ở Sicily là tương đối thấp dù hòn đảo này cũng được nhận quy chế tương tự.
Sicily chỉ đạt 0,5 điểm cho chỉ số công ăn việc làm, 2,6 điểm về thu nhập và 4,8 điểm đối với cam kết của công dân theo báo cáo đánh giá chỉ số chất lượng cuộc sống của OECD. Tuy nhiên, hòn đảo này cũng nhận được 9,1 điểm về chỉ số an toàn và 7,8 điểm về sức khỏe.
Bolzano được tổ chức tốt hơn thủ đô Rome
Bolzano không chỉ có khả năng giữ cho cư dân của mình hạnh phúc, mà còn là điểm đến hấp dẫn đối với những người bên ngoài.
Cô Franziska Eberz, người Đức, chuyển đến thành phố này năm ngoái để theo học thạc sỹ tại trường đại học Tự do Bolzano, đã có ấn tượng mạnh đối với thành phố này. Eberz cho biết, mức sống ở thành phố Bolzano rất cao và so với các thành phố khác ở Italy, ở đây có rất ít người vô gia cư và không có khu vực nghèo khổ trong thành phố.
Eberz cũng nói thêm rằng, đầu tư cho giáo dục ở Bolzano là rất rõ ràng và việc OECD xếp hạng thành phố này với số điểm tuyệt đối về mức độ an toàn là hoàn toàn chính xác: “khi đi bộ một mình về nhà vào ban đêm, tôi chưa bao giờ cảm thấy sợ hãi hay bất an”. Tuy mức sống cao hơn so với mức sống ở thành phố Passau của Đức, nơi Eberz từng học, nhưng sinh viên ở Bolzano lại có học bổng cao hơn.
Eberz nhận xét, còn một điểm khác biệt đích thực của Bolzano với thủ đô Rome, nơi mà cô từng làm việc vào năm 2013, đó là: “cuộc sống thường nhật ở Bolzano được tổ chức tốt hơn ở Rome. Mọi việc ở Bolzano đều vận hành tốt. Phương tiện giao thông công cộng đúng giờ, các cơ quan công quyền làm việc có trách nhiệm và thành phố ít bị ô nhiễm hơn."
Eberz khẳng định, dù khó có thể so sánh một thành phố nhỏ ở miền Bắc với một thủ đô với gần 3 triệu dân, nhưng sống ở Bolzano thoải mái và ít bị áp lực hơn ở Rome.
Sức ép của cuộc khủng hoảng tài chính cũng không bỏ qua khu vực Trentino – Alto Adige, với việc năm 2012 chính quyền khu vực này đã phải nợ chính quyền trung ương 105 triệu euro tiền thu thuế và đang bị yêu cầu phải đóng góp gấp đôi đóng góp doanh thu. Bên cạnh đó, Bolzano cũng không thoát khỏi những vụ bê bối chính trị, khi một ủy viên hội đồng tỉnh vào năm ngoái đã bị dính líu vào một bê bối chi tiêu.
Mặc dù vậy, cô Agosti khẳng định khu vực này sẽ tiếp tục “duy trì được tiêu chuẩn cao vì chúng ta được giáo dục để làm như vậy."
Cũng không có vẻ lo lắng khi so sánh Bolzano với các thành phố có tiêu chuẩn cao khác như Trieste và Trento, Thị trưởng Spagnolli cho rằng “Bolzano chắc chắn có tất cả sự tinh tế của riêng mình, kết hợp giữa Địa Trung Hải và Trung Âu”./.