Ông Đỗ Khánh Tùng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao tỉnh Quảng Ninh cho biết ngày 5/1, Bảo tàng Quảng Ninh (Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Quảng Ninh) phối hợp với Ủy ban Nhân dân thị xã Đông Triều, Trường Đại học Khoa học, Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) tiến hành khai quật ngôi mộ cổ thuộc quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt nhà Trần, tại thị xã Đông Triều, Quảng Ninh.
Trước đó, ngày 23/12/2017, trong quá trình san gạt, mở tuyến đường kết nối Khu di tích Hồ Thiên (xã Bình Khê) và Khu di tích Ngọa Vân (xã An Sinh), thuộc quần thể Khu di tích quốc gia đặc biệt nhà Trần tại thị xã Đông Triều, đơn vị thi công đã làm phát lộ ngôi mộ cổ tại thôn Trại Lốc, xã An Sinh.
Nơi phát lộ ngôi mộ nằm trên sườn phía Tây Nam một quả đồi thấp, phía Đông Bắc Lăng vua Trần Anh Tông và cách lăng khoảng 500m (người dân địa phương gọi là khe Máy bay rơi).
Qua khảo sát cho thấy hiện trường xuất lộ nhiều khối gỗ lớn (mỗi khối trung bình 0,4x0,4x6m) có khớp mộng để nối với nhau, bị máy xúc trong quá trình thi công bốc lên để ngổn ngang xung quanh. Nhiều đinh/vam đồng, các mảnh đồng lá được gia công và dát mỏng, than củi, vôi, hợp chất... cũng được tìm thấy tại đây.
Qua khảo sát thực tế, căn cứ đặc điểm, tính chất, loại hình và kết hợp so sánh các tư liệu đã được nghiên cứu (Khu lăng mộ Nhà Trần ở Tam Đường, tỉnh Thái Bình; di tích lăng vua Trần Nghệ Tông và mộ cổ Nghĩa Hưng, thị xã Đông Triều), các chuyên gia sơ bộ đánh giá đây là dấu tích mộ táng có niên đại thời Trần, thế kỷ 13-14. Các di vật đã được xuất lộ cho phép suy đoán chủ nhân của mộ táng này thuộc tầng lớp cao trong xã hội thời Trần.
Các khối gỗ được dự đoán là gỗ dùng xếp quách ngoài, vam đồng dùng để gia cường kết nối giữa các khối gỗ, than và vôi là những chất bao quanh phần quách...
Ngày 25/12/2017, Sở Văn hóa-Thể thao tỉnh Quảng Ninh đã có Quyết định số 1759/QĐ-SVHTT về việc khai quật khảo cổ khẩn cấp ngôi mộ cổ nói trên. Theo đó, việc thực hiện khai quật ngôi mộ trong vòng 60 ngày, trên diện tích 300m2.
Ông Kiều Đinh Sơn, Giám đốc Bảo tàng Quảng Ninh, cho biết ngôi mộ cổ có kích thước lớn hơn nhiều so với ngôi mộ cổ thời Trần từng phát hiện tại thôn Nghĩa Hưng, xã An Sinh vào năm 2010. Việc khai quật lần này nhằm nghiên cứu, làm rõ tính chất, quy mô, giá trị của di tích, di vật; mối quan hệ (nếu có) trong tổng thể các di tích liên quan đến Khu di tích nhà Trần tại Đông Triều; đồng thời đề xuất giải pháp bảo vệ, phát huy di tích trong tương lai./.