Ảnh minh họa. (Nguồn: Reuters) Theo Washington Post, Tổng thống Mỹ Donald Trump vốn là người đánh giá thành công của mình dựa trên những giai thoại - cả trên thực tế và được tô vẽ.
Tuy nhiên, cuộc chiến thương mại mà ông khai hỏa với Trung Quốc đang biến những giai thoại này phản lại chính ông. Và ngày càng có những dấu hiệu cho thấy nhiều vấn đề có thể nảy sinh khi cuộc chiến này chính thức được khởi động hôm 6/7.
Khi được hỏi liệu mức thuế quan của Trump đánh vào Bắc Kinh là tốt hay xấu, 56% người dân nói rằng tình hình sẽ tồi tệ đối với công ăn việc làm của Mỹ.
Số liệu này được lấy từ một cuộc thăm dò ý kiến do báo Washington Post tiến hành cùng với Trường Chính sách và Chính phủ Schar thuộc Đại học George Mason.
[Chuyên gia Trung Quốc đánh giá ảnh hưởng căng thẳng thương mại với Mỹ]
Một quan ngại còn lớn hơn thế, đó là phi phí của sản phẩm. Khoảng 73% số người được hỏi quan ngại về tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đối với giá cả hàng hóa.
Mối quan ngại này càng bộc lộ rõ hơn tại các khu vực quốc hội vốn sẽ đóng vai trò quyết định trong cuộc bầu cử giữa kỳ Mỹ 2018.
Ở những khu vực này, 78% số người được hỏi nói rằng chiến tranh thương mại với Bắc Kinh sẽ khiến giá cả sản phẩm tồi tệ. Ngay cả đa phần giới nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa, với khoảng 56%, đều bày tỏ quan ngại này.
Những con số trên được đưa ra khoảng 1 tuần sau khi có những tin tức quan trọng đầu tiên về cách các công ty Mỹ đối phó với các biện pháp trừng phạt thuế quan vốn cũng được áp đặt với Canada, Mexico và Liên minh châu Âu (EU).
Cho đến thời điểm này, Mid-Continent Nail of Missouri - tập đoàn sản xuất đinh lớn nhất nước Mỹ - đã sa thải 60 công nhân và đang đối mặt với nguy cơ bị nhượng lại.
Nổi cộm hơn là trường hợp của tập đoàn chế tạo xe máy Harley-Davidson khi thông báo sẽ rời hoạt động sản xuất sang các nước bên ngoài do đối mặt với các biện pháp trả đũa thuế quan của EU. Tập đoàn xe hơi Volvo có thể hủy 4.000 công ăn việc làm mới ở bang South Carolina.
Vẫn còn quá sớm để nhận định liệu quyết định của Trump khai hỏa chiến tranh thương mại với EU, Trung Quốc và các nước láng giềng Bắc Mỹ sẽ thành công hay không.
Cần phải đợi nhiều tháng, thậm chí nhiều năm nữa để các nhà phân tích kinh tế có thể đưa ra nhận định. Họ cũng cần phải tính đến vấn đề kinh tế tổng thể cũng như các yếu tố khác chi phối sự thành công của Trump.
Ngoài ra, cần lưu ý là khi một vài hay hàng chục công ty đóng cửa, sa thải nhân viên hoặc thay đổi cơ sở sản xuất thì điều này là đau đớn trước mắt đối với những người lao động trực tiếp, song lại có thể là cái giá để tạo ra công ăn việc làm ở những ngành nghề khác hoặc tạo nên một cán cân thương mại tốt hơn. Và đây chính là mục tiêu mong muốn của Trump.
Tuy nhiên, nỗi đau trước mắt này cũng là một vấn đề mang tính chính trị. Còn nhớ ngay từ những ngày đầu được bầu làm tổng thống, Trump đã đề cao việc các công ty Mỹ đem lại công ăn việc làm cho người dân và coi đây là chỉ dấu cho năng lực của ông.
Thế nhưng, giờ đây Trump lại đang sống trong mặt trái của giai thoại này. Những tiến bộ có thực và hiện hữu đối với nền kinh tế Mỹ ngừng “đơm hoa kết trái” khi Trump tung lời chỉ trích các công ty Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (giữa) và Giám đốc điều hành Harley Davidson Matthew Levatich (trái) trong cuộc gặp tại Nhà Trắng, Washington DC. ngày 2/2/2017. (Ảnh: THX/TTXVN) Ví dụ, Trump “tung hỏa” vào tập đoàn Harley Davidson vì những tuyên bố của họ và thậm chí dọa đánh thuế tập đoàn này. Thông điệp Trump gửi đến các công ty khác cũng tương tự và rõ ràng: Đừng nói với mọi người rằng các biện pháp thuế quan của tôi chịu trách nhiệm về những tin tức hoạt động kinh doanh tồi tệ của các bạn. Tôi sẽ trừng phạt các bạn.
Bên cạnh các vấn đề nói trên, có một thực tế là Trump đang áp thuế quan vào một nền kinh tế không còn trong tình trạng phải chật vật phát triển, mà là một nền kinh tế đã và đang trên đường phát triển mạnh mẽ trong nhiều năm qua.
Xét ở góc độ chính trị, đây không phải là lúc “thiên thời địa lợi” để Trump thực hiện ý đồ “lật úp” hay làm chao đảo con thuyền kinh tế của Bắc Kinh. Vì vậy, làm xáo trộn mọi thứ ở thời điểm này chỉ gây ra nguy cơ làm đảo lộn tiến triển hiện tại hơn là giúp duy trì tiến triển này.
Và cuộc thăm dò nói trên cũng như các cuộc thăm dò khác, chí ít, cho thấy tâm lý hoài nghi về biện pháp đánh thuế của Trump. Cũng không thể nói rằng cuộc chiến thương mại này sẽ là một quả “bom thối” cho cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11/2018.
Có lẽ, nó chỉ là một hành động gây rủi ro không cần thiết - một hành động đáng quan ngại đối với một vị tổng thống thường tự đánh giá mình bằng giai thoại./.
