Tiếp tục chương trình làm việc, sáng 10/1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau của dự án Luật quy hoạch và Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi).
Quốc hội phê duyệt quy hoạch tổng thể quốc gia
Dự án Luật quy hoạch đã được cho ý kiến ở tổ và Hội trường tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIV. Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã phối hợp với Cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.
Dự thảo Luật đã được tiếp thu và xây dựng gồm 6 chương với 69 điều, bổ sung một số điểm, khoản quy định về quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, phê duyệt quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch; rà soát, bổ sung nội dung báo cáo các loại quy hoạch; rà soát, bổ sung trình tự thẩm định quy hoạch; bổ sung thủ tục thẩm tra quy hoạch trong phê duyệt quy hoạch; rà soát, bổ sung các quy định liên quan đến điều chỉnh quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch…
Qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao tính cần thiết có Luật quy hoạch, tiếp tục hoàn thiện để sớm trình ra Quốc hội. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến nêu quan điểm Luật này phải nêu ra các nguyên tắc chung để đưa hoạt động quy hoạch vào nền nếp.
Ban soạn thảo cần nghiên cứu lại tên gọi, phạm vi điều chỉnh của Luật cho phù hợp, đảm bảo bảo đây là luật khung, các quy định mang tính tổng thể. Khẳng định sự cần thiết xây dựng và ban hành Luật, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc kiến nghị cần xem xét lại bố cục của dự án luật cho phù hợp với phạm vi; bảo đảm luật quy định những vấn đề cần quy hoạch mang tính chất tổng thể quốc gia; có sự tương thích với hệ thống pháp luật nói chung; khi được ban hành không làm phá vỡ các điều khoản được quy định ở các đạo luật khác...
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu yêu cầu, dự án Luật quy hoạch được xây dựng phải đảm bảo được tính chất như một luật khung và phải khắc phục được tình trạng chồng chéo, phân tán, lãng phí trong công tác quy hoạch; không phá vỡ hệ thống quy hoạch đã có và phải thực sự mang tính kế thừa, tạo được sự liên kết, thống nhất giữa các loại quy hoạch.
Chủ tịch Quốc hội đánh giá dự thảo quy định 7 nguyên tắc cơ bản trong hoạt động quy hoạch nhưng thiếu một nội dung quan trọng đó là tính nhân dân; không quy định nhân dân tham gia ý kiến quy hoạch và giám sát thực hiện quy hoạch.
Một số ý kiến đề nghị bổ sung một số nguyên tắc như phải đảm bảo tính khả thi, tính đồng bộ; bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; khoa học; khách quan; bảo đảm tính dự báo; tính ổn định lâu dài, phù hợp với quy luật vận động của kinh tế thị trường và yêu cầu hội nhập quốc tế; gắn kết, thống nhất, không chồng chéo; bảo đảm tính liên kết…
Đồng thời, trong quá trình quy hoạch phải đảm bảo những gì tốt nhất cho người dân; khai thác được lợi thế tại chỗ, từng vùng, từng địa phương nhưng không làm gia tăng sự chênh lệch về phát triển giữa các vùng và các địa phương; bảo đảm đúng yêu cầu về nguyên tắc quy hoạch, trình tự, thủ tục cho hoạt động quy hoạch...
Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành quy định Chính phủ trình Quốc hội phê duyệt quy hoạch tổng thể quốc gia vì đây là những quy hoạch đặc biệt quan trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển chung của cả nước. Báo cáo của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nêu rõ: tiếp thu và quy định quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển, quy hoạch sử dụng đất quốc gia do Quốc hội phê duyệt, phù hợp với quy định về nhiệm vụ và quyền hạn của Quốc hội tại khoản 3 Điều 70 Hiến pháp năm 2013 và khoản 1 Điều 7 Luật tổ chức Quốc hội.
Mặt khác, quy định này phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội đối với việc quyết định ngân sách Nhà nước để tổ chức thực hiện quy hoạch theo quy định tại Điều 19 Luật ngân sách Nhà nước và quy định về thẩm quyền quyết định chủ trương các chương trình, dự án đầu tư công của Quốc hội tại Luật đầu tư công.
Tại buổi làm việc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về những vấn đề còn có ý kiến khác nhau liên quan đến kinh phí thực hiện quy hoạch; quy hoạch cấp quốc gia; quy hoạch đô thị, nông thôn; hệ thống quy hoạch, mối quan hệ giữa các loại quy hoạch trong hệ thống quy hoạch và thẩm quyền lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch; các quy định chuyển tiếp quy hoạch và xử lý các quy định hiện hành về quy hoạch...
Phát biểu kết thúc thảo luận về nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục phối hợp với các cơ quan hữu quan, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với dự án Luật, để sớm trình dự án Luật ra Quốc hội xem xét, quyết định.
Cho ý kiến dự thảo Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi)
Thảo luận về tên gọi của dự thảo Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi), Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị đổi thành Luật quản lý, sử dụng tài sản công (sửa đổi). Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, việc đổi tên Luật là phù hợp bởi khái niệm tài sản công đã được quy định trong Hiến pháp.
Hơn nữa, dự thảo Luật điều chỉnh cả những tài sản do các cơ quan Đảng quản lý, việc sử dụng tên Luật là quản lý, sử dụng tài sản nhà nước là quá hẹp - Phó Chủ tịch Quốc hội đánh giá.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu không tán thành với tiếp thu của Ủy ban Tài chính - Ngân sách về việc đồng ý "bổ sung thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc khoán kinh phí xe ô tô đối với các đại biểu Quốc hội chuyên trách." Quan điểm của Phó Chủ tịch Quốc hội là giao thống nhất cho Chính phủ. Ý kiến này đã nhận được sự đồng tình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung vào hai nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật đó là: xử lý nguồn thu từ xử lý, thanh lý, điều chuyển tài sản, bồi thường xử lý đất đai và thẩm quyền quy định về mua sắm, thuê, thu hồi, điều chuyển, bán, chuyển nhượng, thanh lý, tiêu hủy, ghi giảm tài sản trong trường hợp bị mất, bị hủy hoại; khai thác, sử dụng tài sản vào mục đích kinh doanh dịch vụ, cho thuê, liên doanh, liên kết; phân cấp thẩm quyền quyết định đối tượng được giao quản lý tài sản kết cấu hạ tầng.
Về xử lý nguồn thu từ xử lý, thanh lý, điều chuyển tài sản, bồi thường xử lý đất đai, hiện có hai quan điểm. Đa số ý kiến của Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị quy định theo hướng: Toàn bộ số tiền thu được phải nộp vào ngân sách nhà nước, nguồn chi phí trang trải cho việc xử lý tài sản do ngân sách nhà nước bố trí trong dự toán của cơ quan theo quy định của pháp luật về ngân sách.
Theo đó, việc quy định như trên sẽ đảm bảo các khoản thu, chi ngân sách nhà nước phải được dự toán, phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật ngân sách nhà nước năm 2015. Ý kiến của Cơ quan soạn thảo đề nghị quy định theo hướng: Số tiền thu được từ việc xử lý tài sản công, sau khi trừ đi các chi phí có liên quan đến việc xử lý tài sản, được nộp toàn bộ vào ngân sách nhà nước.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu tỏ ý băn khoăn bởi việc lập dự toán ngân sách nhà nước thường vào cuối của năm trước, trong khi việc xử lý, thanh lý tài sản có thể diễn ra bất cứ lúc nào, khi cơ quan thấy rằng tài sản đó cần phải điều chuyển, lúc đó lại không nằm trong niên hạn ngân sách nữa, như vậy có hợp lý không?. Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, tất cả các khoản thanh lý, xử lý tài sản đều phải nộp vào kho bạc tạm giữ, sau đó mới trừ đi chi phí, còn lại bao nhiêu mới nộp vào ngân sách, như vậy vẫn kiểm soát được qua hệ thống kho bạc.
Qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất việc sử dụng các nguồn thu từ xử lý, thanh lý, điều chuyển tài sản, bồi thường xử lý đất đai nộp kho bạc nhà nước, đồng thời lập dự toán chi được cấp có thẩm quyền phê duyệt, sau đó trừ đi phần chi, còn lại nộp ngân sách nhà nước.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với quan điểm của Ban soạn thảo đối với thẩm quyền quy định về mua sắm, thuê, thu hồi, điều chuyển, bán, chuyển nhượng, thanh lý, tiêu hủy, ghi giảm tài sản trong trường hợp bị mất, bị hủy hoại; khai thác, sử dụng tài sản vào mục đích kinh doanh dịch vụ, cho thuê, liên doanh, liên kết; phân cấp thẩm quyền quyết định đối tượng được giao quản lý tài sản kết cấu hạ tầng.
Do đặc thù các loại tài sản công rất phong phú, đa dạng, ở nhiều hình thái khác nhau, được giao cho rất nhiều cơ quan, đơn vị, tổ chức có chức năng nhiệm vụ khác nhau và có quy mô khác nhau ở từng địa phương, nên cần thiết để Chính phủ phân cấp thẩm quyền quyết định các nội dung trên nhằm tạo sự chủ động trong điều hành, phù hợp với chính sách trong từng thời kỳ.
Bên cạnh đó, việc quy định Chính phủ phân cấp thẩm quyền quyết định các vấn đề trên đã được quy định tại Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước hiện hành và trong thực tiễn thực hiện không phát sinh bất cập. Do đó, thẩm quyền quản lý tài sản công do Chính phủ quy định và giao Chính phủ phân cấp thẩm quyền các nội dung trên như khoản 4 Điều 14 của Dự thảo luật./.