Quá trình thực hiện việc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý của Bộ Tài nguyên và Môi trường còn tồn tại, thiếu sót về điều kiện, tiêu chuẩn; về trình tự, thủ tục.
Đây là kết luận của Thanh tra Bộ Nội vụ về việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý biên chế công chức; số lượng người làm việc trong đơn vị sự nghiệp công lập; tuyển dụng, bổ nhiệm công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý tại Bộ Tài nguyên và Môi trường giai đoạn từ ngày 1/1/2016 đến ngày 30/9/2018.
57 trường hợp được bổ nhiệm thiếu bằng trung cấp lý luận chính trị
Theo Kết luận, từ ngày 1/1/2016 đến ngày 30/9/2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường bổ nhiệm một trường hợp thiếu bằng cao cấp lý luận chính trị, 57 trường hợp thiếu bằng trung cấp lý luận chính trị; bốn trường hợp thiếu chứng chỉ quản lý nhà nước ngạch chuyên viên, chuyên viên chính hoặc tương đương; 36 trường hợp chưa có chứng chỉ bồi dưỡng năng lực, kỹ năng lãnh đạo cấp vụ, cấp phòng hoặc tương đương (trong đó có 3 trường hợp thiếu tại thời điểm bổ nhiệm).
Một số lao động hợp đồng làm chuyên môn, nghiệp vụ tại đơn vị sự nghiệp công lập nhưng được bổ nhiệm chức vụ quản lý (đến thời điểm kiểm tra không còn giữ chức vụ); hai trường hợp tuyển dụng công chức không qua thi năm 2011, 2012 không đúng thẩm quyền.
Qua kiểm tra, Quyết định số 549/QĐ-BTNMT ngày 10/4/2013 của Bộ Tài nguyên và Môi trường có nội dung hướng dẫn việc đề xuất, phê duyệt chủ trương bổ nhiệm nhưng đã có phương án nhân sự cụ thể là chưa phù hợp. Không có tài liệu riêng thể hiện việc thủ trưởng đơn vị trực tiếp sử dụng nhận xét, đánh giá, đề xuất việc bổ nhiệm lại hay không bổ nhiệm lại; một số đơn vị không có tờ trình của bộ phận tham mưu trình thủ trưởng đơn vị xem xét, ký quyết định bổ nhiệm, bổ nhiệm lại; một số trường hợp bổ nhiệm lại chậm.
[Thanh tra kiến nghị Tuyên Quang kiểm điểm trong tuyển dụng công chức]
Kết luận thanh tra cho thấy nhìn chung, việc quản lý biên chế công chức, số lượng người làm việc được Bộ Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị thực hiện theo quy định. Các đơn vị hành chính thuộc, trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường không ký hợp đồng lao động làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ.
Tuy nhiên, còn bốn đơn vị sự nghiệp công lập chưa tự chủ hoàn toàn trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường sử dụng lao động hợp đồng làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ vượt số lượng người làm việc đuợc giao; một đơn vị sử dụng lao động hợp đồng theo Nghị định số 68/2000/NĐ-CP làm kế toán, văn thư, lưu trữ.
Về tuyển dụng công chức, qua kiểm tra 80 hồ sơ tuyển dụng công chức trong trường hợp đặc biệt cho thấy, còn có Hội đồng kiểm tra, sát hạch có số lượng thành viên chưa đúng quy định; có bốn trường hợp không gửi văn bản thống nhất ý kiến Bộ Nội vụ trước khi tuyển dụng (các trường hợp này đều là lao động hợp đồng từ năm 2000, 2007).
Về tuyển dụng viên chức, qua kiểm tra bốn trường hợp xét tuyển đặc cách tại ba đơn vị sự nghiệp công lập đều đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định. Người đứng đầu đơn vị đã thành lập Hội đồng kiểm tra, sát hạch để kiểm tra, sát hạch bằng hình thức phỏng vấn đối với người dự tuyển. Song, còn có đơn vị hồ sơ chưa thể hiện đầy đủ nội dung phỏng vấn và việc biểu quyết của các thành viên Hội đồng, không có văn bản báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt kết quả xét tuyển.
Kiểm tra 28 kỳ xét tuyển viên chức của 12 đơn vị sự nghiệp công lập, tuyển dụng 235 người, Thanh tra Bộ Nội vụ nhận thấy việc tổ chức xét tuyển đã thực hiện theo quy định về căn cứ, thẩm quyền tuyển dụng. Tuy nhiên, còn có đơn vị không xây dựng và phê duyệt kế hoạch tuyển dụng trước khi tổ chức tuyển dụng; một số đơn vị thực hiện thông báo tuyển dụng, nhận hồ sơ dự tuyển chưa đảm bảo theo quy định; thành lập Hội đồng xét tuyển và Ban kiểm tra, sát hạch trước khi hết hạn nhận hồ sơ dự tuyển; câu hỏi phỏng vấn không có đáp án; thiếu sót trong việc tổ chức chấm thi, tổng hợp kết quả thi nhưng không ảnh hưởng đến kết quả tuyển dụng; còn có trường hợp không phân công hướng dẫn tập sự hoặc cử một viên chức cùng lúc hướng dẫn nhiều người tập sự.
Làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân
Thanh tra Bộ Nội vụ kiến nghị Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát các văn bản quy định, chỉ đạo thực hiện đúng, đầy đủ các quy định của pháp luật về quản lý biên chế công chức; số lượng người làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập; tuyển dụng, bổ nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý và số lượng cấp phó; đảm bảo thực hiện chính sách tinh giản biên chế trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập theo đúng chỉ tiêu kế hoạch và quy định của pháp luật.
Đối với các đơn vị chưa tự chủ hoàn toàn, thực hiện số lượng người làm việc theo đúng chỉ tiêu được cơ quan có thẩm quyền giao; chỉ đạo các đơn vị rà soát, chấm dứt số lao động hợp đồng làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ vượt so với số lượng cơ quan có thâm quyền giao; đến năm 2020 không sử dụng lao động hợp đồng làm công tác chuyên môn, nghiệp vụ trong các đơn vị sự nghiệp công lập chưa được giao tự chủ hoàn toàn.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện đúng quy định về cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo chi thường xuyên được quyết định vị trí việc làm, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao. Chỉ đạo các đơn vị bố trí sử dụng lao động hợp đồng theo Nghị định số 68 làm đúng loại công việc theo quy định.
Đối với bốn trường hợp tuyển dụng trong trường hợp đặc biệt không có văn bản lấy ý kiến thống nhất của Bộ Nội vụ trước khi tuyển dụng và một trường hợp tuyển dụng công chức không đúng thẩm quyền, đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát để xử lý.
Bộ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị rà soát, cử công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý (được bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, kéo dài thời gian giữ chức vụ từ ngày 28/12/2017 trở về trước) còn thiếu tiêu chuẩn về lý luận chính trị, quản lý nhà nước, bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý... đi đào tạo, bồi dưỡng, thời gian bổ sung, hoàn thiện các tiêu chuẩn còn thiếu hoàn thành trong năm 2019; xem xét không bổ nhiệm lại hoặc miễn nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý đối với các trường hợp sau thời hạn vẫn không đáp ứng yêu cầu.
Thanh tra Bộ Nội vụ kiến nghị Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến những tồn tại, hạn chế trong Kết luận thanh tra để có hình thức xử lý phù hợp. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, hướng dẫn việc thực hiện quy định của pháp luật về công tác tổ chức cán bộ nhằm kịp thời phát hiện, khắc phục những thiếu sót. Chỉ đạo tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn cho công chức, viên chức làm công tác tổ chức cán bộ của các cơ quan, đơn vị, nhất là khi có quy định mới của pháp luật liên quan; đồng thời, yêu cầu công chức, viên chức làm công tác tổ chức cán bộ tăng cường việc tự nghiên cứu nhằm nâng cao năng lực chuyên môn./.
