Kế hoạch tung ra đồng euro kỹ thuật số của ECB và những rủi ro tiềm ẩn

Để tung ra đồng euro kỹ thuật số, ECB sẽ phải làm cho việc sử dụng tiền mặt trở nên không còn hấp dẫn trong khi thực tế không thể chắc chắn đồng euro kỹ thuật số sẽ chiếm ưu thế hơn so với tiền mặt.
Ảnh minh họa đồng euro kỹ thuật số. (Nguồn: ledgerinsights.com)
Ảnh minh họa đồng euro kỹ thuật số. (Nguồn: ledgerinsights.com)

Mạng tin eurasiareview.com, phát hành đồng tiền số hóa của ngân hàng trung ương để tất cả mọi người cùng sử dụng - đó là điều Trung Quốc, Thụy Điển đã làm và nhiều quốc gia khác cũng muốn làm như vậy.

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cũng đang thực hiện một kế hoạch tương tự. ECB muốn tung ra "đồng euro kỹ thuật số của ngân hàng trung ương" càng sớm càng tốt.

Nhiều nhà kinh tế ca ngợi dự án này là một “sự đổi mới,” một bước quan trọng và không thể thiếu trong một thế giới ngày càng số hóa.

ECB cũng muốn công bố ý định của mình, tuyên bố rằng mọi người đều có thể tiếp cận đồng euro kỹ thuật số, đây là đồng tiền mạnh, an toàn, hiệu quả và tuân thủ theo luật hiện hành.

Tuy nhiên, một điều rõ ràng là đồng euro kỹ thuật số không phải là “đồng tiền tốt hơn” so với đồng euro hiện đang được lưu hành.

Đồng euro kỹ thuật số dự kiến được phát hành cũng là đồng tiền pháp định, giống như tiền mặt euro và số dư trong tài khoản ngân hàng bằng đồng euro vốn đại diện cho đồng tiền giấy euro: tất cả chúng đều được tạo ra "từ hư vô" bởi ECB, ngân hàng có độc quyền phát hành đồng euro.

Cũng giống như trường hợp của đồng euro hiện tại, số lượng tiền euro kỹ thuật số có thể tăng lên bất cứ lúc nào, nó không dựa vào điều gì cả, và đồng euro kỹ thuật số chắc chắn cũng có rủi ro bị mất giá.

Kế hoạch tung ra đồng euro kỹ thuật số của ECB và những rủi ro tiềm ẩn ảnh 1Đồng euro tiền giấy. (Nguồn: swissinfo)

Như đã lưu ý ở trên, đồng euro kỹ thuật số là một đồng tiền pháp định. Đồng euro kỹ thuật số có thể là loại “dựa trên tài khoản” (account based) - bạn giữ số tiền này trong một tài khoản được ECB chấp nhận, hoặc loại "dựa trên mã thông báo" ("token-based"- mô hình tiền tệ dựa vào các bên tham gia để xác thực tính hợp lệ của giao dịch thanh toán hay chuyển tiền) - người dùng tiền nhận được một “mã thông báo” có thể được chuyển từ điện thoại thông minh này sang điện thoại thông minh khác thông qua một ứng dụng.

[Mục tiêu của Trung Quốc đằng sau kế hoạch tiền kỹ thuật số]

Hy vọng có thể "ẩn danh" trong các giao dịch thanh toán sẽ là không thực tế trong cả hai trường hợp, nhiều người sẽ phải lo sợ về điều đó.

Nhìn vào Trung Quốc có lẽ chúng ta sẽ thấy hành trình này đang đi đến đâu: tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương Trung Quốc được cho là có “tính ẩn danh được kiểm soát.”

Nói cách khác, “chỉ” Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc mới có quyền truy cập vào dữ liệu giao dịch thanh toán.

ECB cho biết đồng euro kỹ thuật số là một thành phần "bổ sung" cho tiền mặt và số dư trong tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, điều đó không thuyết phục bởi vì những người thanh toán bằng tiền mặt rõ ràng thấy cách thanh toán này thuận tiện và họ muốn đảm bảo rằng họ có thể ẩn danh.

Nếu không, họ đã thực hiện thanh toán điện tử, tức là chuyển số dư qua PayPal, Apple Pay hoặc thẻ ghi nợ hoặc thẻ tín dụng.

Trong bối cảnh này, cần lưu ý rằng mọi người không chỉ giữ tiền mặt cho mục đích thanh toán. Ví dụ, họ cũng cần đến tiền mặt để bảo vệ bản thân trước các sự cố của ngân hàng, hoặc họ cũng giữ tiền mặt để thanh khoản trong trường hợp bị mất điện, không phải phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng trực tuyến.

Tuy nhiên, không thể dễ dàng bác bỏ mối nghi ngờ rằng ECB đang quan tâm hơn đến việc rút tiền mặt ra khỏi lưu thông.

Nếu như thanh toán điện tử được áp dụng, chút “quyền riêng tư tài chính” ít ỏi còn sót lại sẽ không còn nữa. Mọi công dân sẽ trở nên hoàn toàn minh bạch, theo mong muốn của nhà nước và những người được hưởng lợi từ điều này.

Ngay sau khi tiền mặt bị giảm bớt hoặc bị rút hoàn toàn ra khỏi lưu thông, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ có thể thực hiện chính sách lãi suất âm không bị cấm để giảm nợ.

Khách hàng không còn có thể thoát ra khỏi “bảng cân đối tài khoản ngân hàng;” cửa thoát hiểm cuối cùng này khi đó sẽ bị khóa.

Không chắc rằng một đồng euro kỹ thuật số sẽ chiếm ưu thế một cách tự nhiên so với tiền mặt. Thay vào đó, ECB sẽ phải làm cho việc sử dụng tiền mặt trở nên không còn hấp dẫn: bằng cách tăng chi phí tiền mặt với việc tăng phí tại các máy rút tiền ATM hoặc thông qua việc đặt giới hạn đối với thanh toán bằng tiền mặt, hay thông qua việc khuyến khích xã hội kỳ thị việc dùng tiền mặt (từ khóa: rửa tiền, tài trợ khủng bố...)

Đồng euro kỹ thuật số không cạnh tranh với các đồng tiền ảo như bitcoin. Rốt cuộc, đồng euro kỹ thuật số - như đã được đề cập ở trên - là đồng tiền pháp định do nhà nước phát hành, đó chính xác là thứ mà tất cả những người đang tìm kiếm một đồng tiền tốt hơn không muốn nắm giữ.

Thay vào đó, nhóm mục tiêu của đồng euro kỹ thuật số bao gồm những người về cơ bản bằng lòng với đồng euro như hiện tại, và những người đang lo lắng về nguy cơ ngân hàng sụp đổ.

Theo kế hoạch, tiền mặt và số dư trong các tài khoản ngân hàng thương mại được phép quy đổi thành đồng euro điện tử theo tỷ lệ 1:1.

Về mặt kinh tế, điều này có nghĩa là ECB trên thực tế bảo đảm các trách nhiệm pháp lý của các ngân hàng đồng euro: ECB chuyển giao mức độ tin cậy tín dụng của mình cho các ngân hàng thương mại đồng euro.

Với tỷ lệ trao đổi 1:1, không ai phải lo lắng về việc bị mất số dư tiền gửi bằng đồng euro trong các ngân hàng thương mại sử dụng đồng euro, vì ECB có độc quyền phát hành đồng euro.

ECB không thể phá sản; nó có thể phát hành đồng euro bất kỳ lúc nào để giải quyết các nghĩa vụ thanh toán của mình, bất kể số tiền là bao nhiêu.

Tuy nhiên, mọi người không cần phải lo lắng rằng số dư tiền gửi của mình trong các ngân hàng thương mại có thể bị mất nếu ngân hàng đó bị phá sản và quỹ bảo đảm tiền gửi không đủ khả năng chi trả.

Nếu đồng euro kỹ thuật số được công chúng chấp nhận, viễn cảnh các ngân hàng thương mại sử dụng đồng euro bị phá sản sẽ khó có thể xảy ra; đồng euro và hệ thống tín dụng sẽ được hỗ trợ nhiều hơn bao giờ hết bởi sự toàn năng của ECB./.

(Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục