Giao dịch chứng khoán tại sàn Maybank KIM ENG (Thành phố Hồ Chí Minh). (Ảnh minh họa. Hoàng Hải/TTXVN) Đã gần một năm kể từ khi Tập đoàn năng lượng số một Nhật Bản JX Nippon Oil & Energy (JXE) lập ra công ty JX Nippon Oil & Energy Vietnam (JXEV) và mua 103,5 triệu cổ phiếu, tương đương khoảng 8% cổ phần của Tập đoàn Xăng Dầu Việt Nam (Petrolimex).
Giá cổ phiếu của Petrolimex (mã PLX) hiện đã tăng gấp năm lần so với giá gốc và có nhiều dự đoán giá cổ phiếu này sẽ tiếp tục tăng khi chính thức niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE) vào trung tuần tháng Tư tới đây.
Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã phỏng vấn ông Hitoshi Kato, Phó Chủ tịch cấp cao của JXE và là thành viên Hội đồng quản trị của Petrolimex, về cơ hội cũng như những rủi ro khi đầu tư vào cổ phiếu này.
- Xin ông giới thiệu khái quát về JXEV? Đâu là điểm chung và điểm khác biệt trong hoạt động giữa công ty mẹ JX Nippon Oil & Energy (JXE) và Petrolimex?
Ông Hitoshi Kato: JX Nippon Oil & Energy Vietnam (JXEV) được thành lập vào tháng 5/2016 và là công ty con 100% vốn của Tập đoàn JXE. JXEV nắm giữ 8% cổ phần của Petrolimex.
JXEV đại diện quyền lợi cho công ty mẹ theo dõi cổ phiếu PLX và các hoạt động của Petrolimex, tiến hành tư vấn quản lý cho Petrolimex với vai trò là đối tác chiến lược, đồng thời tìm kiếm cơ hội kinh doanh mới ở Việt Nam.
Giống như Petrolimex ở thị trường Việt Nam, hiện công ty mẹ JXE của chúng tôi cũng nắm thị phần lớn trong phân phối xăng dầu tại Nhật Bản, chịu trách nhiệm ổn định nguồn cung ứng xăng dầu cho thị trường nội địa.
Tuy nhiên, điểm khác biệt trong hoạt động của hai tập đoàn này nằm ở mức độ phát triển của thị trường nội địa và mức độ "phủ sóng" của mạng lưới phân phối. Việt Nam đang bước vào thời kỳ bùng nổ sử dụng ôtô-xe máy trong khi thị trường Nhật Bản lại đã bão hòa.
Đặc biệt, lĩnh vực kinh doanh chủ chốt của Petrolimex là kinh doanh xăng dầu trong khi JXE nắm tất cả các khâu "thượng nguồn" lẫn "hạ nguồn" trong lĩnh vực dầu khí, tức là từ khai thác, lọc hóa dầu đến cung ứng sản phẩm.
Chúng tôi tin tưởng rằng những điểm tương đồng và khác biệt trong hoạt động của mỗi tập đoàn sẽ mang lại những hiểu biết hữu ích cho việc hợp tác giữa hai tập đoàn.
- Tháng 5/2016 là thời điểm giá dầu rơi xuống mức thấp nhất trong vòng 10 năm nhưng JXEV đã quyết định mua 8% cổ phần của Petrolimex và trở thành cổ đông chiến lược nước ngoài duy nhất của Petrolimex. Lý do gì khiến JXEV quyết định như vậy?
Ông Hitoshi Kato: Thị trường tiêu thụ xăng dầu Nhật Bản sẽ tiếp tục suy giảm trong tương lai do bão hòa nhu cầu nên Tập đoàn chúng tôi đang phải nỗ lực hết sức để tìm kiếm, nắm bắt các động lực tăng trưởng cho những năm tới đây.
Việc mở rộng hoạt động kinh doanh cốt lõi sang các nước Đông Nam Á hoàn toàn nằm trong chiến lược phát triển của JXE.
Chúng tôi đã quyết định đầu tư vào Việt Nam bằng việc trở thành cổ đông chiến lược của Petrolimex bởi Petrolimex đang hoạt động ở thị trường nhiều tiềm năng với dân số đông và nền kinh tế được dự báo tiếp tục tăng trưởng nhanh.
Thực ra JXE đã bắt đầu nghiên cứu và tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Việt Nam từ vài năm trước. Năm 2014, Chủ tịch Petrolimex Bùi Ngọc Bảo đã đề nghị hợp tác với tập đoàn chúng tôi. Hai bên đã mất một năm để tìm hiểu, đàm phán và cuối cùng chúng tôi đã quyết định mua 8% khối lượng cổ phiếu của Petrolimex.
[Petrolimex hợp tác chiến lược với JX Nippon Oil & Energy]
- Vậy lợi ích của việc đầu tư vào PLX là gì, thưa ông?
Ông Hitoshi Kato: Bằng việc chính thức đầu tư vào cổ phiếu PLX với tư cách là nhà đầu tư chiến lược nước ngoài, Tập đoàn JXE đã đặt chân được vào thị trường cung ứng xăng dầu đầy tiềm năng của Việt Nam. Trong tương lai gần, chúng tôi cũng có thể đóng góp cho Việt Nam bằng việc áp dụng công nghệ và bí quyết Nhật Bản và thiết lập hệ thống phân phối xăng dầu tiên tiến và hiệu quả. Thật sự thì mong muốn này của chúng tôi sẽ không thể hiện thực được nếu không “bắt tay” được với tập đoàn phân phối xăng dầu có số lượng cửa hàng và đại lý lớn nhất ở Việt Nam là Petrolimex.
Chúng tôi tin tưởng quyết định đầu tư vào Petrolimex cũng như tin tưởng vào lợi nhuận mà chúng tôi có thể thu được khi cổ phiếu PLX chính thức niêm yết trên HoSE vào trung tuần tháng Tư tới đây.
- Nhiều chuyên gia cho rằng có nhiều rủi ro khi đầu tư vào nhóm cổ phiếu năng lượng bởi giá xăng dầu hiện rất khó đoán định, thị trường xăng dầu tại Việt Nam lại hoạt động theo cơ chế cạnh tranh chưa hoàn hảo bởi các ràng buộc từ chính sách quản lý xăng dầu hiện hành. Đặc biệt, cổ phiếu PLX cũng không dễ bứt phá khi tới đây Petrolimex phải thực hiện thoái vốn khỏi các ngành không phải cốt lõi như bảo hiểm, ngân hàng và bất động sản. Vậy các ông đánh giá như thế nào về các rủi ro này?
Ông Hitoshi Kato: Khi quyết định trở thành cổ đông chiến lược của Petrolimex, JXE cũng đã nhìn thấy các rủi ro này. Vì vậy, JXEV được thành lập nhằm giám sát chặt chẽ, liên tục cổ phiếu PLX cũng như tiến trình tái cơ cấu tại Petrolimex thông qua việc tham gia vào HĐQT của Petrolimex.
Với các số liệu trong báo cáo kết quả kiểm tra của Chính phủ cuối năm 2016, chúng tôi tin rằng các rủi ro liên quan tới thoái vốn của Petrolimex mà nhiều nhà đầu tư e ngại hiện trong tầm kiểm soát.
Đối với các rủi ro hiện hữu liên quan tới giá dầu và thị trường phân phối xăng dầu tại Việt Nam, chúng tôi có kinh nghiệm nhiều năm trong việc xử lý và vượt qua thách thức này. Petrolimex đang triển khai mạnh cơ chế quản lý rủi ro và JXE sẵn sàng hỗ trợ tư vấn.
Nhiều nhà đầu tư cho rằng thị trường xăng dầu tại Việt Nam tiềm ẩn những rủi ro cho các doanh nghiệp phân phối xăng dầu bởi giá xăng dầu do nhà nước quản lý. Tuy nhiên, chúng tôi nghĩ rằng Nghị định 83/2014/NĐ-CP về quản lý xăng dầu là công cụ giúp minh bạch thị trường xăng dầu và đưa Việt Nam tiến tới có một thị trường cạnh tranh thực sự trong tương lai.
Là nhà đầu tư, chúng tôi nhận thức rõ hoạt động đầu tư nào cũng tiềm ẩn những rủi ro nhất định, trong đó có việc đầu tư vào cổ phiếu của PLX. Tuy nhiên, các rủi ro này sẽ được hạn chế thấp nhất khi có được các công cụ quản lý rủi ro phù hợp.
- Nhiều thông tin cho rằng JXE có kế hoạch nâng thêm tỷ lệ sở hữu cổ phần tại Petrolimex trong khi Petrolimex khẳng định có thể để nhà đầu tư chiến lược sở hữu tới 25% cổ phần. Ông có thể cho biết kế hoạch của JXE trong thời gian tới?
Ông Hitoshi Kato: Nếu Petrolimex mong muốn bán thêm cổ phiếu cho JXE, chúng tôi sẽ cân nhắc khả năng tài chính để có thể đáp lại “lời mời” này cũng như tiếp tục là cổ đông chiến lược quan trọng của Petrolimex.
Những chi tiết về tỷ lệ tăng sở hữu này sẽ được thảo luận cụ thể sau khi Petrolimex có đề nghị chính thức bằng văn bản. Tập đoàn JXE sẽ tiếp tục thẩm định các kế hoạch đầu tư của Petrolimex và những diễn biến thực tế của cổ phiếu PLX sau khi niêm yết chính thức trên HoSE để ra quyết định chính thức. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, chưa có một quyết định chính thức nào được đưa ra từ cả hai phía tập đoàn.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!/.
