Dante và trường ca ''Thần khúc'' - Tranh của Domenico di Michelino (1465). (Nguồn: Wikipedia)
Gần 200 sự kiện văn hóa lớn nhỏ khác nhau sẽ được tiến hành trên cả nước Italy từ nay cho đến cuối năm 2015, khi nước này rầm rộ tổ chức các hoạt động kỷ niệm 750 năm ngày sinh của thi hào Dante Alighieri, tác giả của trường ca ''Thần khúc'' bất hủ và được cho là cha đẻ của ngôn ngữ Italy hiện đại.
Dante, sinh ngày 1/6/1265, là nhà thơ nổi tiếng nhất của Italy và cũng là thi hào Italy được nhắc đến nhiều nhất trên thế giới. Ông đã gắn bó phần lớn cuộc đời của mình với thành phố Florence. Ông để lại nhiều tác phẩm quan trọng và được đánh giá là đặt nền móng cho ngôn ngữ Italy, trước khi lang bạt và qua đời ở Ravenna, nơi bây giờ vẫn còn mộ của ông, vào năm 1321.
Các sự kiện văn hóa sẽ diễn ra liên tục ở Florence, Ravenna, Verona và Rome, bao gồm các buổi hòa nhạc, triển lãm, đọc thơ của Dante; những hội thảo bản về ảnh hưởng của ông với thơ ca và ngôn ngữ Italy và diễn các đoạn kịch dựa theo trường ca ''Thần khúc.'' Các viện văn hóa và ngôn ngữ Italy mang tên ông ở nước ngoài cũng sẽ thực hiện gần 200 hoạt động văn hóa liên quan đến Dante.
Những sự kiện này được mở đầu từ đầu tuần này, sau khi đạo diễn nổi tiếng Roberto Benigni đọc khúc thứ 23 trong cuốn ''Thiên đường'' của ''Thần khúc'' ở Thượng viện Italy, trước sự chứng kiến của Tổng thống nước này, ông Sergio Mattarella, trong một chương trình được truyền trực tiếp trên đài truyền hình nhà nước RAI.
Trong nhiều năm qua, Benigni - đạo diễn phim ''Cuộc sống tươi đẹp'' đoạt Oscar năm 1998, đã tiến hành nhiều buổi đọc ''Thần khúc'' ở quảng trường Santa Croce tại Florence - nơi đặt một bức tượng của Dante, thu hút rất đông người theo dõi. Ông nói trên kênh RAI: ''Thần khúc'' là một điều kỳ diệu, bởi đấy không chỉ là tác phẩm văn học xuất sắc nhất của Italy mà còn nằm trong số những tác phẩm vĩ đại nhất thế giới. 'Thần khúc' đã 700 tuổi, nhưng vẫn còn giá trị đến bây giờ, và vẫn được hâm mộ.''
Trong chương trình được truyền trực tiếp này, RAI cũng giới thiệu một phần của một bản opera dựa trên bộ ''Thần khúc,'' do nhà soạn nhạc nổi tiếng Nicola Piovani thực hiện.
Tại Thượng viện cũng trưng bày nhiều bản sao viết tay của Dante. Giáo hoàng Francis I cũng gửi một thông điệp đến chương trình này, mô tả ''Thần khúc'' là một tác phẩm thể hiện tình yêu với Chúa và hy vọng cho một cuộc đời mới. Theo Giáo hoàng, Dante là một trong những nhân vật chói sáng nhất của nhân loại, người đã đem kiến thức của mình để phục vụ thế giới.
Vào ngày 14/5, một cuộc diễu hành cũng sẽ được tổ chức ở Florence nhằm tái hiện cảnh người dân ở đây dựng bức tượng khổng lồ của Dante ở quảng trường Santa Croce vào năm 1865. Bức tượng này là một tác phẩm của nhà điêu khắc Enrico Pazzi. Theo dự kiến, nhiều hoạt động văn hóa khác sẽ được tổ chức nhân kỷ niệm 700 năm ngày mất của ông.
''Thần khúc'' được sáng tác trong thời gian Dante bị trục xuất khỏi quê hương Florence, từ khoảng năm 1308 đến khi ông mất năm 1321, được viết bằng tiếng Italy gồm 100 khổ thơ với hơn 14.000 câu thơ, kể lại cuộc du hành của Dante qua ba thế giới bên kia, diễn ra tại thời điểm Ba ngày lễ Phục sinh thiêng liêng mùa Xuân năm 1300. Nhà thơ La Mã Virgil dẫn ông đi qua Hỏa ngục và Luyện ngục. Trong khi đó, nàng Beatrice, người phụ nữ mà Dante coi là lý tưởng, dẫn ông qua Thiên đường.
Tác phẩm được nhiều nhà phê bình đánh giá là đặt nền móng và là dấu hiệu báo trước cho sự xuất hiện của văn học Italy thời Phục hưng./.
