Tờ Washington Post ngày 6/10 đưa tin thủ lĩnh cánh vũ trang của tổ chức Hamas Yahya Sinwar đã chuẩn bị cho một cuộc tấn công quy mô lớn vào Israel trong nhiều tháng trước Chiến dịch Cơn lũ al-Aqsa (ngày 7/10/2023).
Theo các nguồn tin, 6 tháng trước cuộc tấn công, thủ lĩnh Hamas đã ám chỉ về một kế hoạch quan trọng, mặc dù không có thông tin chi tiết cụ thể nào được cung cấp vào thời điểm đó.
Báo cáo của Washington Post cho biết bất chấp nhiều năm bị cô lập tại Dải Gaza, Hamas đã phát triển một kho vũ khí tinh vi gồm tên lửa và các thiết bị nổ tự chế, đồng thời xây dựng mạng lưới tài chính và phòng thủ giúp Hamas có thể chống lại cuộc tấn công quyết liệt của quân đội Israel trong nhiều tháng.
Hamas dựa vào sự hỗ trợ tài chính và đào tạo từ bên ngoài, chủ yếu là Iran, mặc dù những tuyên bố này vẫn chưa được xác minh đầy đủ do thiếu bằng chứng đáng kể.
Ngoài ra, một phần đáng kể nguồn lực tài chính của Hamas được cho là từ các quỹ viện trợ, các khoản quyên góp từ thiện và nguồn thu thuế địa phương.
Nhận thức được khả năng Israel cô lập hoàn toàn Gaza, Hamas đã dành nhiều năm để hoàn thiện cỗ máy chiến tranh. Sự thay đổi chiến lược của Sinwar tập trung vào việc đảm bảo Hamas có thể hoạt động mà không cần sự hỗ trợ đáng kể từ bên ngoài, cho phép tổ chức này duy trì sức kháng cự trong suốt một cuộc chiến kéo dài.
Hệ thống đường hầm ngầm rộng lớn, phức tạp, được liên kết với nhau của Hamas, thường được gọi là "tàu điện ngầm Gaza", cho phép di chuyển vũ khí và nhân lực ngoài tầm giám sát của Israel.
Trả lời phỏng vấn Washington Post, Ghazi Hamad, một thành viên Hamas cho biết: “Chúng tôi đã thành công trong việc đưa các nhà máy sản xuất xuống lòng đất bởi chúng tôi biết rằng một ngày nào đó mọi kênh sẽ bị đóng lại.”
Các quan chức quân đội Israel được cho là đã bị sốc trước quy mô mạng lưới đường hầm, trải dài hàng trăm kilomet với các boongke và lối đi sâu tới hơn 36m dưới lòng đất.
Hệ thống đường hầm không chỉ tạo điều kiện cho vụ tấn công ngày 7/10 mà còn cho phép Hamas tiếp tục chiến đấu bất chấp phản ứng quân sự dữ dội của Israel và những tổn thất nặng nề phải gánh chịu.
Kho vũ khí tự chế
Nhiều nhà phân tích tin rằng Hamas phụ thuộc vào Iran và đã buôn lậu các lô hàng lớn tên lửa và rocket do Iran sản xuất trong khi chế tạo những tên lửa mới trong các nhà máy ngầm lớn.
Tuy nhiên, một năm sau, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) phát hiện rất ít vũ khí do Iran sản xuất và không có nhà máy lắp ráp tên lửa và rocket quy mô lớn nào tại Gaza.
Thay vào đó, họ chủ yếu tìm thấy các xưởng chế tạo nhỏ với những chiếc máy tiện đơn giản để biến những ống nước và hóa chất nông nghiệp thành các bộ phận chế tạo đạn nổ.
Các nhà phân tích tình báo kết luận hầu hết nguồn cung vũ khí và linh kiện của Hamas đã được vận chuyển qua đường bộ, bằng xe tải và ôtô qua các cửa khẩu biên giới do Ai Cập và Israel kiểm soát. Phần còn lại đã được bí mật đưa vào Gaza cách đây nhiều năm, trước khi Ai Cập phá hủy hàng nghìn lối đi ngầm và xây dựng hệ thống rào chắn dọc theo biên giới với Gaza.
Trong những kho vũ khí của Hamas được phát hiện dưới các đường hầm, có đầy loại vũ khí từ súng chống tăng F-7 do Triều Tiên sản xuất, súng trường của Bulgaria, đạn cối 60mm của Iran và mìn TC/6 do Italy thiết kế.
Nhưng cuối cùng, IDF đi đến kết luận rằng có tới 80% vũ khí của Hamas được sản xuất tại Gaza, bởi chính nhóm này, trong đó có thiết bị nổ tự chế chống tăng, mìn chống bộ binh loại Claymore và đạn rocket nhiệt áp.
Các thành phố bên dưới các thành phố
Quy mô và độ phức tạp của các đường hầm của Hamas bên dưới Gaza đã vượt xa ước tính của các cơ quan tình báo Israel và Mỹ.
Các quan chức IDF đã mô tả sự bất ngờ của họ sau khi tìm đường qua các boongke sâu 9m bên dưới các đường phố Gaza chỉ để tìm thấy lối đi dẫn đến các đường hầm sâu hơn ở 36m dưới lòng đất.
Các đường hầm được dùng để che giấu hoạt động sản xuất vũ khí, nhưng cũng đóng vai trò là mạng lưới thông tin liên lạc, kho tiếp tế, hệ thống đường vận chuyển hậu cần, hầm trú ẩn bom và bệnh viện dã chiến.
Các trục đường hầm ẩn được sử dụng làm nơi tiến hành các cuộc phục kích. Khu nhà ở ngầm trở thành trung tâm chỉ huy và cơ sở giam giữ con tin người Israel.
Hệ thống đường hầm tính đến ngày 7/10 đã kéo dài hơn 480km, dài hơn cả tuyến tàu điện ngầm tại thành phố New York, hoặc khoảng cách từ Tel Aviv đến miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ. IDF thừa nhận rằng không có cách thực tế nào để phá hủy toàn bộ hệ thống.
Cuộc chiến lâu dài
Ngay cả sau khi mất hàng nghìn chiến binh và một số chỉ huy chủ chốt, Hamas vẫn hoạt động mặc dù nguồn dự trữ tiền mặt và tài nguyên được cho là đang cạn kiệt, và điều kiện nhân đạo ở Gaza đã xấu đi nghiêm trọng, với hàng nghìn thường dân thiệt mạng và phần lớn lãnh thổ bị tàn phá.
Năng lực và chiến thuật của Hamas, được thể hiện trong cuộc xung đột kéo dài một năm qua, đã nhiều lần thách thức suy nghĩ thông thường về tổ chức này tồn tại trước ngày 7/10/2023.
Bất chấp những thiệt hại thời gian qua, Hamas tiếp tục các nỗ lực tuyển dụng những thanh niên Palestine, vốn được thúc đẩy bởi lòng căm thù và tức giận.
Khi cuộc chiến bước vào giai đoạn mới, các chuyên gia cảnh báo Hamas có thể chuyển sang chiến thuật sử dụng thiết bị nổ tự chế và chiến tranh du kích nhằm gây ra thách thức lâu dài cho các lực lượng Israel tại Gaza./.
Thế giới kêu gọi hòa bình sau một năm xung đột Hamas-Israel
Cuộc xung đột đã đẩy khu vực Trung Đông tiếp tục lún sâu hơn vào vòng xoáy bạo lực khi có thêm sự tham gia của lực lượng Hezbollah ở Liban, Houthi ở Yemen và gần đây nhất là cả Iran.
