(Ảnh minh họa: The National Interest) Ngày 6/7, Ngoại trưởng các nước Anh, Pháp, Đức, Trung Quốc, Nga và Iran đã nhóm họp tại thủ đô Vienna của Áo nhằm thảo luận cách thức bảo vệ thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA) sau khi Mỹ rút khỏi.
Đây là cuộc họp cấp ngoại trưởng đầu tiên của các bên còn lại trong thỏa thuận JCPOA. Phát biểu trước cuộc họp, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas nêu rõ sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân, các bên còn lại đều đối mặt với khó khăn, song Anh, Pháp, Đức, Trung Quốc và Nga đều muốn làm rõ với Iran rằng Tehran sẽ vẫn nhận được lợi ích kinh tế khi duy trì thỏa thuận này.
Ông cũng thừa nhận gói đề xuất kinh tế của Liên minh châu Âu (EU) đưa ra nhằm ứng phó với những tác động từ việc Mỹ rút khỏi thỏa thuận JCPOA dù hấp dẫn, nhưng không thể bù đắp hết cho việc các doanh nghiệp nước ngoài rút khỏi Iran.
Phát biểu trên đài phát thanh RTL trước khi lên đường tới Vienna, Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian cho biết các cường quốc châu Âu khó có thể cùng đưa ra một gói đề xuất hỗ trợ Iran thúc đẩy phát triển kinh tế trước tháng 11 tới, đồng thời cảnh báo Tehran phải dừng đe dọa phá vỡ những cam kết đối với thỏa thuận trên.
JCPOA ký năm 2015 giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Trung Quốc, Anh, Pháp, Nga và Đức). Tháng 5 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ rút khỏi thỏa thuận này.
Hiện các bên còn lại trong JCPOA đang tìm cách cứu vãn thỏa thuận. Tổng thống Iran Hassan Rouhani từng cảnh báo Iran sẽ rút khỏi JCPOA nếu những lợi ích của Tehran liên quan đến thỏa thuận này không được đảm bảo.
[Iran thất vọng trước đề xuất của EU về vấn đề hạt nhân]
Trong các cuộc điện đàm riêng rẽ mới đây với Thủ tướng Đức Angela Merkel (An-giê-la Méc-ken) và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mới đây, ông Rouhani cho rằng gói đề xuất các biện pháp kinh tế của EU chỉ bao gồm một vài điểm khái quát cam kết của EU vốn đã được đưa ra trước đây mà không có biện pháp thiết thực hay chiến lược hợp tác cụ thể nào.
Tổng thống Iran một lần nữa nhấn mạnh Tehran kỳ vọng một kế hoạch sinh động hơn từ 3 quốc gia EU trong thỏa thuận ký kết năm 2015 gồm Anh, Pháp và Đức.
Về phần mình, Thủ tướng Đức khẳng định đề xuất bao gồm một số nguyên tắc và các điểm khái quát đồng thời nhấn mạnh cần tổ chức thêm các cuộc đàm phán để thảo luận về các chi tiết của đề xuất này.
Theo một tuyên bố trên trang mạng chính thức của Tổng thống Iran ngày 5/7, bà Merkel khẳng định Berlin không có ý định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân với Tehran và sẽ tiếp tục nỗ lực duy trì thỏa thuận này./.
