Đại diện các bên tham gia đàm phán hạt nhân Iran tại Vienna, Áo ngày 24/11. (Nguồn: THX/ TTXVN) Phóng viên TTXVN tại Liên hợp quốc dẫn nguồn tin ngoại giao Iran cho biết ngày 10/12 tới sẽ khai mạc vòng đàm phán tiếp theo giữa nước này và Nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga và Đức) về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran.
Địa điểm diễn ra vòng đàm phán mới hiện vẫn chưa được quyết định. Tuy nhiên, nguồn tin trên tiết lộ vòng đàm phán sẽ được tổ chức ở cấp chuyên gia; và ở nửa cuối có thể có sự tham dự của cấp cao hơn, cụ thể là cấp vụ trưởng chính trị của bộ ngoại giao các nước có liên quan.
Đây sẽ là vòng đàm phán đầu tiên kể từ sau cuộc thảo luận mới đây tại Vienna (Áo), nơi các nhà thương thuyết đã không thể ký được thỏa thuận hạt nhân cuối cùng trước hạn chót là ngày 24/11 và đành phải kéo dài thời gian đàm phán đến ngày 30/6 năm tới.
Cùng ngày, phát biểu tại thủ đô Tehran, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chiến lược thuộc Hội đồng các nhà Tư vấn Iran Ali Akbar Velayati khẳng định chương trình hạt nhân là vấn đề chiến lược, mang tính sống còn đối với Iran, và nước này sẽ không bao giờ nhượng bộ hoặc từ bỏ quyền lợi quốc gia chính đáng này trước sức ép của Mỹ.
Theo ông Velayati, Tehran luôn chấp hành nghiêm chỉnh mọi quy định của luật pháp quốc tế cũng như Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) liên quan đến lĩnh vực hạt nhân, cũng như tạo mọi điều kiện thuận lợi để các chuyên gia của IAEA theo dõi, giám sát mọi hoạt động tại các cơ sở hạt nhân của mình.
Ông Velayati khẳng định chưa khi nào IAEA buộc tội Iran có tham vọng chế tạo vũ khí hạt nhân, vì thế, theo ông, trước sau gì Mỹ cũng phải công nhận quyền được sử dụng năng lượng hạt nhân vào các mục đích dân sự của Iran.
Tuyên bố được vị cố vấn cấp cao của lãnh tụ tinh thần Iran Ayatollah Ali Khamenei đưa ra đúng vào thời điểm Iran và Nhóm P5+1 công bố thời điểm mở vòng thương lượng mới về vấn đề hạt nhân của Tehran, như để khẳng định lập trường "không nhượng bộ" của nước này trước khi đàm phán.
Trong khi đó, ngày 26/11, một nhà ngoại giao cấp cao của châu Âu tuyên bố Iran và các cường quốc thế giới sẽ nỗ lực đạt được một thỏa thuận hạt nhân trước hạn chót vào mùa Hè năm sau.
Tuy nhiên, quan chức này nhận định cam kết của các bên tham gia là tuyệt đối song không đủ để vượt qua bất đồng.
Tại vòng đàm phán từ ngày 20 đến 25/11 vừa qua ở thủ đô Vienna của Áo, Iran và P5+1 đã không đạt thỏa thuận toàn diện về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran đúng thời hạn chót nhằm khai thông bế tắc trong tiến trình đàm phán kéo dài 12 năm qua, song các bên đã nhất trí kéo dài thời gian đàm phán thêm 7 tháng (đến 1/7/2015) để đi đến thỏa thuận này.
Trong thời gian kéo dài đàm phán này, Mỹ và các nước nới lỏng thêm các biện pháp trừng phạt theo đó, Iran sẽ tiếp tục được quyền tiếp cận khoảng 700 triệu USD mỗi tháng trong tài khoản của nước này ở các ngân hàng nước ngoài.
Một trong những điểm khác biệt lớn còn tồn tại là Mỹ và các đồng minh phương Tây yêu cầu Iran giảm một nửa số lượng máy ly tâm hiện có để đổi lấy việc được dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt, nhưng Iran kiên quyết bảo vệ quyền được phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình và yêu cầu phương Tây phải ngừng lệnh phong tỏa các tài khoản của Iran ở các ngân hàng nước ngoài.
Tehran muốn ngay lập tức bãi bỏ các biện pháp chế tài trong khi các nước Tây phương chỉ muốn việc này được thực hiện từng bước tùy theo việc Chính phủ Iran tuân thủ các cam kết.
Quy mô tinh chế uranium, số lượng và cấp độ tinh chế các thanh urani cũng là những vấn đề cơ bản hai bên tiếp tục tranh cãi./.
