Lượng khí methane phát thải từ ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch trên toàn cầu đã tăng lên gần mức kỷ lục trong năm 2023.
Báo cáo công bố ngày 13/3 của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã nhấn mạnh tính cấp thiết hạn chế việc khí methane rỏ rỉ từ các dự án dầu khí, coi đây là cơ hội to lớn để ngăn chặn những thiệt hại và giảm phát thải khí nhà kính - nguyên nhân gây biến đổi khí hậu.
Theo báo cáo trên, trong năm 2023, việc khai thác và đốt nhiên liệu hóa thạch thải ra gần 120 triệu tấn khí methane, tăng nhẹ so với năm 2022 và gần bằng mức kỷ lục vào năm 2019. Đây là năm thứ 3 liên tiếp lượng khí methane phát thải toàn cầu tăng.
IEA khẳng định việc cắt giảm khí thải methane là cần thiết để đạt được các mục tiêu quốc tế về biến đổi khí hậu.
Trên thực tế, khí methane chỉ đứng sau carbon dioxide (CO2) về tác động đến hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Ông Tim Gould, nhà kinh tế trưởng về năng lượng của IEA, cho rằng đây là thực tế không thể chấp nhận, song ông bày tỏ hy vọng năm nay có thể đánh dấu bước ngoặt nếu các quốc gia và các công ty nhiên liệu hóa thạch biến những cam kết cắt giảm ô nhiễm thành các hành động cụ thể.
Theo Chương trình Môi trường Liên hợp quốc, khí methane chiếm khoảng 30% lượng khí nóng lên toàn cầu hiện nay. Khoảng 40% khí methane được giải phóng từ các nguồn tự nhiên, chủ yếu là đất ngập nước, trong khi các hoạt động của con người chiếm phần còn lại.
Nông nghiệp là nguồn chính - khí methane được thải ra từ gia súc như bò và cừu và phát ra trong quá trình trồng lúa. Tiếp theo đó là lĩnh vực năng lượng, nơi khí methane rò rỉ từ cơ sở hạ tầng năng lượng như đường ống dẫn khí và từ các hoạt động xả thải có chủ đích trong quá trình bảo trì.
Ông Christophe McGlade, chuyên gia năng lượng của IEA, cho biết khoảng 40% lượng khí thải được ghi nhận trong năm 2023 có thể tránh được mà không tốn thêm chi phí bằng cách sử dụng các phương pháp đã được thử nghiệm và kiểm tra để ngăn chặn rò rỉ như vậy.
Khí methane có khả năng giữ nhiệt trong khí quyển lớn hơn nhiều so với CO2, nhưng tồn tại trong thời gian tương đối ngắn, khiến khí thải này trở thành mục tiêu chính của các quốc gia muốn cắt giảm khí thải nhanh chóng và làm chậm biến đổi khí hậu.
Hơn 150 quốc gia - bao gồm Azerbaijan, nước chủ nhà của hội nghị khí hậu Liên hợp quốc tiếp theo - đã cam kết giảm 30% lượng khí thải vào năm 2030.
Trong khi đó, các công ty dầu khí đã cam kết cắt giảm 50% lượng khí thải methane vào năm 2050.
Tuy nhiên, IEA cho biết các cam kết này không được hỗ trợ bởi các kế hoạch chi tiết, đồng thời kêu gọi các chính sách cụ thể để biến các cam kết thành hiện thực./.
Biến đổi khí hậu: COP28 hướng đến giải quyết vấn đề khí thải methane
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), hiện chưa thể tính toán chính xác lượng khí methane được giải phóng, dù đã có những tiến bộ trong việc giám sát khí thải thông qua việc sử dụng vệ tinh.
