Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano. (Nguồn: THX/TTXVN) Trong khuôn khổ cuộc điều tra những nghi ngờ kéo dài nhiều thập niên về chương trình phát triển hạt nhân của Iran, ngày 9/3, các chuyên gia của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã tới thủ đô Tehran.
Hãng thông tấn ISNA đưa tin phái đoàn IAEA tới Iran trong bối cảnh Mỹ và cường quốc trong nhóm P5+1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức) đang thúc đẩy các vòng đối thoại với Tehran để sớm đạt được một thỏa thuận hạt nhân toàn diện liên quan tới các hoạt động hạt nhân gây tranh cãi của Iran.
Hồi năm 2011, IAEA đã bày tỏ quan ngại về việc Iran phát triển “các ngòi nổ dây dẫn” do chúng “có khả năng được sử dụng trong thiết bị nổ hạt nhân.”
Đây là một trong hàng loạt nghi ngờ về chương trình nghiên cứu vũ khí trong quá khứ mà Tehran luôn phủ nhận, song IAEA cho biết họ vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng.
ISNA cho biết một vấn đề kỹ thuật khác sẽ được thảo luận trong chuyến thăm này của các chuyên gia IAEA liên quan tới “làm mẫu và tính toán” các nơtron - các hạt nhỏ hơn nguyên tử gây ra phản ứng phân hạch urani.
Phát biểu trên kênh truyền hình quốc gia hôm 8/3, một người phát ngôn của Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran cho hay “hai vấn đề này có thể được giải quyết trong chuyến thăm của phái đoàn IAEA.”
Trước đó ít ngày, Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano tuyên bố Tehran vẫn chưa cung cấp các thông tin quan trọng cho cơ quan này, đồng thời nhấn mạnh công tác thanh sát chương trình hạt nhân của Iran không thể kéo dài mãi.
Theo quan chức này, Iran chưa cung cấp các báo cáo giải trình cho phép IAEA làm rõ hai biện pháp thực tế còn lại trong số năm biện pháp minh bạch hạt nhân mà nước này đã nhất trí thực hiện từ ngày 25/8 năm ngoái. Do đó, IAEA hiện không có đủ cơ sở để bảo đảm rằng Tehran đang không che giấu các nguyên liệu cũng như hoạt động hạt nhân đáng lo ngại cũng như đưa ra kết luận rằng chương trình hạt nhân của nước này chỉ đơn thuần phục vụ mục đích dân sự.
Iran và nhóm P5+1 hiện đang đẩy mạnh đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của quốc gia Hồi giáo này. Các bên đặt mục tiêu đạt được một thỏa thuận khung trước ngày 31/3 để ba tháng còn lại sau đó, trước hạn chót 30/6, sẽ thảo luận chi tiết của văn bản hiệp định cuối cùng về chương trình hạt nhân của Iran.
IAEA là cơ quan sẽ chịu trách nhiệm giám sát mọi thỏa thuận đạt được giữa Iran và P5+1./.
