Những lò nung tại nhà máy tinh luyện Argor-Heraeus ở miền Nam Thụy Sĩ đang hoạt động 24 giờ mỗi ngày, thỉnh thoảng vang lên tiếng “cạch” khi một thỏi vàng nóng chảy vừa được đổ khuôn rơi xuống.
Theo đồng Giám đốc điều hành Robin Kolvenbach của Argor-Heraeus, nhà máy này chưa bao giờ bận rộn đến thế. Khu xưởng đúc phải làm việc không ngừng nghỉ suốt từ tháng 12 vừa qua để đáp ứng nhu cầu khổng lồ đối với các thỏi vàng 1kg tại New York.
"Nhu cầu đã tăng đáng kể," Giám đốc điều hành Kolvenbach chia sẻ. “Thông thường, một giai đoạn nhu cầu cao điểm chỉ kéo dài một hoặc hai tuần. Nhưng lần cao điểm hiện tại đã kéo dài hơn ba tháng, điều này thực sự rất bất thường."
Kể từ tháng 12/2024, lo ngại về khả năng ông Donald Trump áp thuế nhập khẩu vàng đã khiến thị trường chao đảo, đồng thời đẩy giá vàng lên mức cao kỷ lục gần 3.000 USD/ounce. Hơn 61 tỷ USD vàng thỏi đã được đổ vào Mỹ khi các nhà giao dịch vội vã né tránh các quyết định thuế tiềm tàng, làm sai lệch số liệu thương mại của nước này và gây ra tình trạng thiếu hụt tại London - trung tâm giao dịch vàng lớn nhất thế giới.
Cơn sốt vàng tại Mỹ đã khiến Giám đốc Kolvenbach vô cùng bận rộn. Điều này một phần là do sự khác biệt giữa các thị trường vàng toàn cầu: thị trường London và New York sử dụng các kích cỡ vàng thỏi khác nhau.
Tại London, phần lớn giao dịch được thực hiện với các thỏi 400 ounce (khoảng 12,5kg) có kích thước tương đương một viên gạch. Trong khi đó, Sàn giao dịch COMEX của New York lại sử dụng tiêu chuẩn thỏi vàng 1kg - chỉ bằng cỡ một chiếc điện thoại thông minh. Điều này đồng nghĩa với việc các thỏi vàng từ London phải qua Thụy Sĩ - nơi đặt các nhà máy tinh luyện vàng lớn nhất thế giới, để được nung chảy và đúc lại trước khi tiếp tục hành trình sang Mỹ.
Trong thế giới tài chính, nơi giao dịch có thể diễn ra chỉ trong tích tắc, sự bùng nổ của hoạt động thương mại tam giác này cho thấy ngành vàng vẫn phụ thuộc vào những thỏi kim loại thực tế.
Thông thường, các hợp đồng vàng trị giá hàng tỷ USD được giao dịch mà không cần di chuyển vàng khỏi kho. Tuy nhiên, những biến động do chính sách thương mại của Tổng thống Trump đã làm xáo trộn hệ thống này.
Dù ông Trump chưa từng đề cập trực tiếp đến thuế nhập khẩu vàng, chỉ riêng khả năng này cũng đã đủ để đẩy giá vàng tương lai tại Mỹ cao hơn ở London, tạo ra cơ hội tận hưởng chênh lệch giá cho các nhà giao dịch sẵn sàng vận chuyển vàng qua Đại Tây Dương.
Lần gần nhất xuất hiện sự chênh lệch giá lớn như vậy là vào giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, lượng vàng tích trữ tại New York hiện đã vượt qua cả mức kỷ lục trong thời kỳ đại dịch COVID-19.
"Tính chất vật lý của vàng là điều mà nhiều người trong giới tài chính - những người cả ngày chỉ giao dịch trên Bloomberg, thường đánh giá thấp," John Reade, chiến lược gia cấp cao của Hội đồng Vàng Thế giới, nhận định. "Vàng có những đặc điểm tài chính, nhưng vàng cũng là một tài sản vật chất."
Hành trình của những thỏi vàng chảy vào New York thường bắt đầu sâu dưới lòng đất, tại một trong chín hầm chứa vàng của Ngân hàng trung ương Anh (BoE) ở trung tâm thành phố London. Khi có lệnh rút vàng, nhân viên kho bạc sẽ xuống hầm để “đào” các thỏi vàng theo yêu cầu - một công việc có thể đòi hỏi phải di chuyển nhiều thỏi khác để lấy đúng số vàng đặt hàng. Do London được xây dựng trên nền đất sét mềm, các thỏi vàng chỉ có thể xếp đến độ cao ngang vai, khiến quá trình này trở nên rất mất thời gian.
Điều này đã tạo ra nút thắt lớn nhất trong chuỗi cung ứng thỏi vàng 1kg. Nhân viên làm việc trong hầm phải được kiểm tra nghiêm ngặt, đào tạo kỹ lưỡng và đủ sức nâng thỏi vàng suốt cả ngày - do đó, không thể nhanh chóng tăng cường nhân lực để đáp ứng nhu cầu đột biến.
Những dấu hiệu đầu tiên của cơn sốt vàng xuất hiện vào đầu tháng 12/2025, khi các chuyên gia trong ngành tham dự bữa tối của Hiệp hội Thị trường Vàng London (LBMA) tại Phòng trưng bày Quốc gia và bàn luận về nhu cầu tăng vọt từ Mỹ. Khi các nhà giao dịch đổ xô vận chuyển vàng từ London đến New York, thời gian chờ rút vàng từ BoE tăng lên hơn bốn tuần, gây ra cuộc khủng hoảng thanh khoản trên thị trường vàng London.
Lãi suất cho thuê vàng ngắn hạn đã đạt mức kỷ lục vào tháng trước, khi các nhà giao dịch chật vật tìm kiếm vàng vật chất, khiến chi phí vốn lưu động của các doanh nghiệp như nhà máy tinh luyện và sản xuất trang sức tăng mạnh./.
Vì sao giá vàng trong nước và thế giới liên tục phá đỉnh?
Giá vàng trong nước và thế giới liên tục tăng mạnh, phá mốc 3.000 USD/ounce và 96 triệu đồng, do sự bất ổn về thuế quan và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ nới lỏng chính sách tiền tệ.
Bình luận
Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu