Ngày 8/6, Hội nghị trực tuyến các quan chức cao cấp (SOM) ASEAN+3 giữa ASEAN với các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã diễn ra.
Đại sứ Vũ Hồ, Quyền Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam đã cùng các Thứ trưởng Ngoại giao/Trưởng SOM các nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Phó Tổng Thư ký ASEAN tham dự Hội nghị.
Các nước đánh giá cao ý nghĩa kỷ niệm 25 năm thành lập tiến trình ASEAN+3 trong năm 2022 với những thành quả quan trọng, đóng góp tích cực cho tiến trình liên kết và hợp tác khu vực tại Đông Á. Các nước cũng hoan nghênh những tiến triển tích cực trong 5 năm triển khai Kế hoạch công tác hợp tác ASEAN+3 giai đoạn 2018-2022 với gần 600 dự án, hoạt động hợp tác trải đều và rộng khắp trên tất cả các lĩnh vực từ chính trị-an ninh, kinh tế-thương mại, văn hóa-xã hội và hợp tác phát triển, đồng thời khẳng định phối hợp sớm hoàn tất xây dựng Kế hoạch công tác hợp tác ASEAN+3 trong giai đoạn mới 2023-2027.
ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc nhất trí thời gian tới tiếp tục tập trung các nỗ lực ưu tiên ứng phó, kiểm soát đại dịch COVID-19 và phối hợp thúc đẩy phục hồi bền vững. Theo đó, các nước nhất trí tiếp tục hỗ trợ nâng cao năng lực y tế dự phòng, chia sẻ thông tin, bài học kinh nghiệm, đẩy mạnh hợp tác bảo đảm cung ứng và sản xuất vaccine, thuốc điều trị và trang thiết bị y tế, hướng tới nâng cao năng lực tự cường khu vực chủ động ứng phó với các tình huống bùng phát dịch bệnh trong tương lai.
Các nước ASEAN+3 cũng nhất trí phối hợp khôi phục và thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, duy trì chuỗi cung ứng, làm sâu sắc hơn hợp tác tài chính, thúc đẩy tự do hóa thương mại, liên kết kinh tế khu vực thông qua triển khai hiệu quả các Hiệp định FTA giữa ASEAN với từng nước Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), hỗ trợ các nỗ lực thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng bền vững tại khu vực.
[ASEAN phát huy đoàn kết, vai trò trung tâm trong cấu trúc khu vực]
Nhiều nước nhấn mạnh các nước ASEAN+3 cần sớm mở cửa, tạo điều kiện thuận lợi cho nối lại các hoạt động kinh tế, thương mại, đầu tư, giao lưu nhân dân, du lịch trong khu vực. Trung Quốc đề xuất tổ chức một số hoạt động hợp tác về an ninh lương thực, năng lượng, hợp tác công nghiệp và chuỗi cung ứng; Nhật Bản cho biết sẽ đẩy mạnh hợp tác chuyển đổi số, cam kết nới lỏng từng bước các biện pháp kiểm soát biên giới và mở cửa cho du khách bắt đầu từ tháng 6/2022; Hàn Quốc nhấn mạnh ưu tiên hợp tác chuyển đổi số, hướng tới phát triển kinh tế xanh.
Phát biểu tại Hội nghị, Đại sứ Vũ Hồ đánh giá cao những thành quả hợp tác ASEAN+3 trong 25 năm qua, đồng thời đây là thời điểm quan trọng để ASEAN+3 đánh giá lại chặng đường phát triển của hợp tác ASEAN+3 và phối hợp đề ra những định hướng mới, thúc đẩy tiến trình ASEAN+3 tiếp tục phát triển, là bộ phận quan trọng của cấu trúc khu vực với ASEAN đóng vai trò chủ đạo, thích ứng với bối cảnh tình hình mới, đóng góp hiệu quả hơn nữa cho tiến trình liên kết và hợp tác khu vực Đông Á.
Đại sứ Vũ Hồ đề nghị các nước ASEAN+3 khẩn trương hoàn tất triển khai Kế hoạch công tác hợp tác ASEAN+3 giai đoạn 2018-2022 và sớm thông qua Kế hoạch công tác giai đoạn 2023-2027, trên cơ sở kế thừa những thành quả hợp tác đã đạt được và đáp ứng với yêu cầu hợp tác trong giai đoạn phát triển mới; khuyến khích các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc đẩy mạnh hợp tác với ASEAN trên các lĩnh vực ưu tiên, phù hợp với các mục tiêu và nguyên tắc của tài liệu quan điểm ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP); đề nghị các nước cần sớm mở cửa biên giới, tạo thuận lợi cho lưu thông thông suốt cho các hoạt động hợp tác kinh tế, trao đổi thương mại và liên kết kinh tế khu vực.
Các nước dành thời gian chia sẻ quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm, nhấn mạnh tiến trình ASEAN+3, cùng với các cơ chế hợp tác khác tại khu vực, cần tiếp tục phát huy vai trò quan trọng thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển thịnh vượng ở khu vực, trong đó có Biển Đông.
Chia sẻ các ý kiến tại Hội nghị, Quyền Trưởng SOM ASEAN của Việt Nam Vũ Hồ nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin, đề cao luật pháp quốc tế, thúc đẩy hợp tác cùng có lợi, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau, bảo đảm môi trường hòa bình, an ninh, ổn định, trong đó có nỗ lực xây dựng các vùng biển hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực, tạo thuận lợi cho các nỗ lực phục hồi, tăng trưởng và phát triển bền vững.
ASEAN và các đối tác Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc hoan nghênh Việt Nam đăng cai tổ chức Diễn đàn Đông Á lần thứ 20 cuối năm 2022, hướng tới kỷ niệm 25 năm thiết lập cơ chế ASEAN+3 (1997-2022)./.