Ảnh minh họa. (Nguồn: AFP) Ngày 20/11, Pháp và Đức đã phác thảo các đề xuất riêng rẽ về cải tổ Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sau khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhận định khối đồng minh quân sự này đang ở trạng thái "chết não."
Trong cuộc họp kéo dài một ngày với những người đồng cấp từ 28 quốc gia thành viên NATO tại Brussels, Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian đã giải thích về nhận định của Tổng thống Macron đồng thời đưa ra các ý tưởng cải tổ.
Trước đó, tại một cuộc phỏng vấn truyền hình Tổng thống Macron cho rằng việc Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào Syria hay những động thái không đoán trước được của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump cho thấy tình trạng thiếu tư duy chiến lược tại NATO.
[NATO bác bỏ quan điểm của Tổng thống Pháp về tương lai của khối]
Ngoại trưởng Pháp Le Drian đề xuất khối chỉ định một nhóm chuyên viên cao cấp nghiên cứu tầm nhìn NATO về giá trị và mục tiêu của khối và báo cáo lại cho các lãnh đạo các quốc gia thành viên vào năm 2021.
Các chuyên gia này cần tập trung vào các vấn đề nóng như quan hệ Nga-NATO, các thách thức an ninh tương lai, đặc biệt là vấn đề khủng bố và các công nghệ quân sự mới.
Tuy nhiên, tại một cuộc họp báo sau cuộc họp, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã 3 lần từ chối bình luận về đề xuất trên của Pháp. Động thái này được cho là dấu hiệu căng thẳng nội bộ NATO.
Trong khi đó, một kế hoạch cải tổ khác do Ngoại trưởng Đức Heiko Maas đưa ra nhận được sự đồng tình của ông Stoltenberg. Ngoại trưởng Đức đề xuất thành lập một nhóm chuyên gia, do ông Stoltenberg đứng đầu, nghiên cứu về cách thức củng cố tư duy chính trị của NATO.
Tổng Thư ký NATO nhận định đây là một đóng góp có giá trị, nhận được sự ủng hộ của nhiều đồng minh, đồng thời cho biết kế hoạch này sẽ được xem xét kỹ hơn trước Hội nghị thượng đỉnh của khối vào ngày 4/12 tới ở London.
Về phần mình, Mỹ vẫn tỏ ra hoài nghi về các kế hoạch cải tổ NATO vào thời điểm này. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho rằng việc NATO tiến hành tự đánh giá để đảm bảo hoàn thành các mục tiêu đề ra là "rất phù hợp," nhưng Washington hoái nghi liệu đây có thực sự là thời điểm thích hợp để thực hiện hoặc có phải là một cách làm đúng hay không.
Năm 2019, NATO kỷ niệm 70 năm thành lập khối đồng minh quân sự lớn nhất thế giới này, nhưng những diễn biến trong năm qua cho thấy NATO đã không có một "sinh nhật" vui vẻ.
Bình luận nói trên của Tổng thống Pháp là diễn biến mới nhất, trong khi trước đó khối cũng "lục đục" vì những chỉ trích của Tổng thống Mỹ về chi phí quốc phòng châu Âu còn yếu, hay những động thái của Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống tên lửa của một quốc gia ngoài khối và triển khai chiến dịch tại Syria bỏ qua những can ngăn của các đồng minh.
Gác lại những tranh cãi chính trị, tại cuộc họp ngày 20/11, các Ngoại trưởng NATO đã tập trung chuẩn bị chương trình nghị sự cho hội nghị thượng đỉnh sắp tới tại London, với hàng loạt tuyên bố mang lại vẻ ngoài tích cực cho hội nghị.
Các bộ trưởng cũng chính thức xác định không gian vũ trụ là một lĩnh vực có thể xảy ra xung đột, bên cạnh những lĩnh vực truyền thống như trên bộ, trên biển, trên không và trong không gian mạng, dù Tổng Thư ký Stoltenberg khẳng định NATO sẽ không "vũ khí hóa" không gian vũ trụ./.
