Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 10/12 đã họp trực tuyến thảo luận Báo cáo tình hình hoạt động của Phái bộ Liên hợp quốc Điều tra thúc đẩy truy cứu tội ác của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Iraq (UNITAD) trong sáu tháng vừa qua.
Trong báo cáo trước Hội đồng Bảo an, ông Karim Khan, Cố vấn đặc biệt của Tổng Thư ký Liên hợp quốc kiêm Trưởng Phái bộ UNITAD, cho biết trong thời gian qua, UNITAD đã đạt được những bước tiến quan trọng, nhất là trong việc thu thập các nguồn chứng cứ mới, hữu ích cho việc truy cứu các tội ác mà tổ chức IS đã gây ra tại Iraq.
Quá trình điều tra, khai quật và phỏng vấn các nhân chứng đã làm rõ hơn các tội ác của IS, đặc biệt là với trẻ em và phụ nữ. Cố vấn đặc biệt cũng nêu bật những tiến bộ trong hợp tác với chính quyền Iraq, trong đó có đào tạo kỹ năng điều tra cho các thẩm phán của Iraq. Các lãnh đạo cộng đồng và tôn giáo cũng đã tham gia tích cực vào tiến trình này.
Các nước thành viên Hội đồng Bảo an ghi nhận nỗ lực và hiệu quả hoạt động của UNITAD, nhất là trong điều kiện hết sức khó khăn do tác động của dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 và tình hình an ninh phức tạp tại Iraq.
Các nước đánh giá cao sự hợp tác của chính phủ và các cấp chính quyền địa phương tại Iraq với phái bộ. Nhiều nước cam kết tiếp tục hỗ trợ UNITAD thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả trên cơ sở các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an, phù hợp với luật pháp quốc tế và luật pháp của Iraq.
[Iraq lo ngại sự xuất hiện trở lại của các phần tử khủng bố IS]
Một số nước thành viên đề nghị UNITAD cần chú trọng đến việc bảo đảm tôn trọng chủ quyền của Iraq trong các hoạt động điều tra và trừng phạt các cá nhân bị kết án.
Phát biểu tại phiên họp, Tham tán Công sứ, Phó Trưởng Phái đoàn Đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc Nguyễn Phương Trà hoan nghênh các kết quả UNITAD đã đạt được trong hoạt động điều tra, thu thập chứng cứ trong thời gian qua cho dù gặp rất nhiều khó khăn do đại dịch COVID-19.
Đại diện của Việt Nam đồng thời đánh giá cao sự hợp tác tích cực, hiệu quả của Chính phủ Iraq với UNITAD, bày tỏ lo ngại về việc IS vẫn tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào dân thường và các cơ quan ngoại giao nước ngoài tại Iraq; đề nghị UNITAD tiếp tục tập trung vào các ưu tiên chiến lược trong thời gian tới; tăng cường hợp tác với Chính phủ Iraq, chính quyền khu vực và địa phương và lãnh đạo tôn giáo, áp dụng tất cả các quy trình và biện pháp bảo vệ nạn nhân và nhân chứng.
Việt Nam kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường hỗ trợ UNITAD thực hiện nhiệm vụ của mình phù hợp với luật pháp quốc tế, các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an và các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, trong đó có tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, độc lập và thống nhất của Iraq.
UNITAD được thành lập theo nghị quyết 2379 ngày 21/9/2017 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và chính thức đi vào hoạt động từ giữa tháng 8/2018 với nhiệm vụ trọng tâm là thu thập, bảo vệ, lưu giữ chứng cứ nhằm hỗ trợ Iraq truy cứu, trừng phạt các tội ác do IS gây ra tại nước này.
UNITAD hiện có khoảng 130 chuyên gia, điều tra viên, nhân viên an ninh và nhân viên hỗ trợ./.