Các bộ trưởng nội các Nhật Bản ngày 4/12 đã thảo luận cách thức đối phó với Vùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) mới thành lập của Trung Quốc và các thách thức an ninh khác trong khu vực, sau khi Tokyo vừa triển khai Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC) nhằm đẩy nhanh các quyết sách về ngoại giao và quốc phòng.
Việc Trung Quốc mới đây tuyên bố thành lập ADIZ trên biển Hoa Đông đã làm dấy lên quan ngại về những tình huống bất trắc có thể xảy ra giữa lúc Tokyo và Bắc Kinh đang xảy ra tranh cãi liên quan đến chủ quyền đối với quần đảo Senkaku mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.
Tại phiên thảo luận với các lãnh đạo đối lập ở Quốc hội cùng ngày, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe khẳng định ADIZ của Trung Quốc đã “chồng lấn với ADIZ của Nhật Bản." Ông khẳng định trong tình huống này Tokyo cần thảo luận tại NSC để “đánh giá năng lực phòng thủ của Nhật Bản khác biệt ra sao so với Trung Quốc” và xem xét “liệu có thể có hành động (đáp trả) thích hợp hay không."
Trong phiên họp đầu tiên của NSC, các bộ trưởng khẳng định hội đồng an ninh mới của Nhật Bản sẽ tăng cường hợp tác với các NSC của Mỹ và Anh.
Theo các quan chức chính phủ, trong phiên họp diễn ra tại văn phòng thủ tướng này, các bên cũng thảo luận về diễn biến mới ở Triều Tiên. Các bộ trưởng xác nhận NSC của Nhật sẽ tăng cường hợp tác với các cơ quan đồng cấp của Mỹ và Anh, đồng thời thảo luận quan điểm về kế hoạch biên soạn chiến lược an ninh toàn diện đầu tiên của Nhật Bản.
Họp báo sau khi NSC nhóm họp, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera cho biết cuộc họp kết thúc tốt đẹp vì các bộ trưởng đã “trao đổi quan điểm khá thẳng thắn."
Thủ tướng Abe dự định sẽ tăng cường chia sẻ thông tin giữa Nhật Bản và các nước khác với việc thông qua dự luật gây tranh cãi về các chế tài đối với những đối tượng làm rò rỉ bí mật quốc gia. Việc khởi động NSC được coi là một trong những trụ cột chính của Thủ tướng Abe nhằm chỉnh đốn lại thế trận quốc phòng và tăng cường các năng lực quốc phòng của Lực lượng phòng vệ (SDF). NSC ra đời cũng sẽ tạo điều kiện để Văn phòng Thủ tướng có quyền hạn lớn hơn trong việc soạn thảo các chính sách đối ngoại và quốc phòng.
Trụ sở chính của NSC, dự kiến được thành lập bên trong Ban Thư ký Nội các vào đầu năm 2014, sẽ thu thập thông tin từ các bộ và các cơ quan nhằm tránh chủ nghĩa cục bộ trong hoạt động phân tích thông tin. Văn phòng NSC sẽ bao gồm khoảng 60 quan chức chủ yếu từ Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng. Cố vấn Chính sách đối ngoại của Thủ tướng Abe, ông Shotaro Yachi dự kiến sẽ là người đứng đầu cơ quan này.
Bốn thành viên nội các - gồm thủ tướng, chánh văn phòng nội các, ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng, sẽ nhóm họp hai lần trong tháng tại NSC để quyết định về các đường nét cơ bản của chính sách an ninh. Cuộc họp đầu tiên vừa diễn ra còn có sự tham gia của Phó Thủ tướng Taro Aso./.