Chiều 9/11, tiếp tục chương trình làm việc kỳ họp thứ 10, các đại biểu Quốc hội làm việc tại tổ, thảo luận về tổng kết việc tiếp tục thực hiện thí điểm chế định Thừa phát lại theo Nghị quyết số 36/2012/QH13 ngày 23/11/2012 của Quốc hội và dự thảo Nghị quyết về thực hiện chế định Thừa phát lại; dự thảo Luật Đấu giá tài sản.
Hoạt động thừa phát lại đã xác định được vị trí trong đời sống xã hội
Thảo luận về tổng kết việc tiếp tục thực hiện thí điểm chế định Thừa phát lại theo Nghị quyết số 36/2012/QH13 ngày 23/11/2012 của Quốc hội và dự thảo Nghị quyết về thực hiện chế định Thừa phát lại, nhiều ý kiến tán thành với đánh giá của Chính phủ về kết quả thực hiện thí điểm.
Hoạt động thừa phát lại đã xác định được vị trí của mình trong đời sống xã hội, tạo lập một loại hình dịch vụ pháp lý mới để người dân lựa chọn. Sự phát triển nhanh chóng cả về số lượng và chất lượng hoạt động của các văn phòng thừa phát lại khẳng định chủ trương và nội dung thí điểm đã thành công bước đầu, nhất là trong điều kiện các loại hình dịch vụ thừa phát lại cung cấp có tính chất khá mới so với hệ thống pháp luật hiện hành.
Kết quả công việc do thừa phát lại thực hiện cụ thể: về tống đạt văn bản, tại các địa bàn trọng điểm có số lượng án lớn, việc cung cấp dịch vụ này đã hỗ trợ hiệu quả cho hoạt động của Tòa án, cơ quan thi hành án dân sự, tạo điều kiện cho cơ quan này tập trung nhân lực cho nhiệm vụ chính.
Về lập vi bằng, đã đáp ứng yêu cầu ngày càng nhiều của người dân trong đời sống dân sự, giúp người dân bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Điều này cũng phù hợp với chủ trương sửa đổi Bộ luật tố tụng dân sự theo hướng mở rộng quyền thu thập chứng cứ của đương sự và mở rộng nguồn chứng cứ.
Về xác minh điều kiện thi hành án và trực tiếp tổ chức thi hành án, mặc dù chiếm tỷ trọng nhỏ nhưng cũng đã thể hiện những ưu điểm nhất định như tiện lợi cho người dân lựa chọn cơ quan thi hành án của Nhà nước hoặc thừa phát lại; hạn chế bớt căng thẳng giữa các bên đương sự trong quá trình thi hành án, giúp tinh giản biên chế, kinh phí từ ngân sách nhà nước theo các chủ trương của Đảng và Nhà nước.
Phân tích về những mặt còn hạn chế, một số ý kiến cho rằng qua hai giai đoạn thực hiện thí điểm, công tác tham mưu cho Chính phủ của Bộ Tư pháp cũng như phối hợp với các bộ, ngành liên quan trong việc triển khai Nghị quyết của Quốc hội chậm, thiếu đồng bộ; một số quy định được ban hành không phù hợp với nguyên tắc tổ chức và hoạt động của thừa phát lại. Đây là nguyên nhân làm hạn chế hiệu quả và khó tạo ra sự đồng thuận của các cơ quan đối với hoạt động thừa phát lại.
Đại biểu Đinh Xuân Thảo (Hà Nội) tán thành với đa số ý kiến của Ủy ban Tư pháp. Theo đó, đề nghị Quốc hội ban hành nghị quyết cho chấm dứt thí điểm, công nhận kết quả thí điểm và tính pháp lý của các tổ chức thừa phát lại đã thành lập, xác định rõ các tổ chức thừa phát lại tiếp tục hoạt động theo quy định hiện hành của Chính phủ từ ngày 1/1/2016 cho đến khi Quốc hội ban hành Luật thừa phát lại.
Đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) cho rằng phải xác định rõ ràng trong xã hội hóa các công việc có liên quan tới thi hành án hình sự, thi hành án dân sự, những việc gì có thể xã hội hóa được, việc gì không thể xã hội hóa được thì vẫn phải để cho cơ quan nhà nước đảm nhiệm.
Đại biểu đề nghị việc xác minh điều kiện thi hành án dân sự nên để cho thừa phát lại làm; đồng thời phải rút bớt phần đầu tư cho hoạt động này nằm ở cơ quan thi hành án dân sự. Nêu rõ tống đạt văn bản là hoạt động liên quan tới cơ quan tư pháp, đại biểu Nga đề nghị cân nhắc chưa nên giao cho thừa phát lại thực hiện nhưng lập vi bằng thì có thể giao cho giao cho thừa phát lại thực hiện trên cơ sở đối chiếu với Luật công chứng.
Đại biểu cũng nêu quan điểm không để thừa phát lại làm cưỡng chế thi hành án vì đây là công việc rất phức tạp. Bàn về hình thức, nội dung của nghị quyết, đại biểu Lê Thị Nga đề nghị thu gọn lại phạm vi, chỉ quy định một số điểm liên quan; giao cho Chính phủ tiếp tục thực hiện theo nghị định đồng thời phải có chỉnh sửa nghị định về những nội dung không nên giao cho thừa phát lại, sau đó nếu được thì bàn kỹ để ban hành thành Luật thừa phát lại.
Cần thiết ban hành Luật Đấu giá tài sản
Thảo luận về dự thảo Luật Đấu giá tài sản, nhiều ý kiến cơ bản nhất trí với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết ban hành Luật Đấu giá tài sản.
Theo đại biểu Phùng Văn Hùng (Cao Bằng), việc luật ra đời sẽ góp phần hoàn thiện, thống nhất khung pháp lý điều chỉnh hoạt động đấu giá tài sản; khắc phục những bất cập đang tồn tại hiện nay và bảo đảm tính pháp lý đồng bộ với các luật có liên quan.
Việc ban hành Luật Đấu giá tài sản thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp năm 2013, đáp ứng yêu cầu về xã hội hóa và tính chuyên nghiệp trong hoạt động đấu giá tài sản, góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế.
Nhiều ý kiến cho rằng dự án Luật quy định theo hướng tăng cường chất lượng đội ngũ đấu giá viên là phù hợp. Để được cấp chứng chỉ hành nghề đấu giá, đấu giá viên phải đáp ứng các điều kiện về tiêu chuẩn đào tạo, tập sự hành nghề và phải được Bộ Tư pháp xét cấp chứng chỉ hành nghề đấu giá. Có ý kiến đề nghị quy định cụ thể và đầy đủ các hình thức đấu giá, phương thức đấu giá tại dự án Luật Đấu giá tài sản.
Dự án Luật quy định đấu giá bằng hình thức, phương thức khác theo quy định của pháp luật là chung chung, khó thực hiện. Một số ý kiến đề nghị bổ sung hình thức đấu giá điện tử bảo đảm công khai, minh bạch tránh được tình trạng móc nối thao túng, thông đồng, dìm giá là hiện tượng đang xảy ra tại nhiều cuộc đấu giá hiện nay.
Một số ý kiến đề nghị rà soát để giới hạn đối tượng được miễn đào tạo nghề đấu giá cho phù hợp, bảo đảm chất lượng đội ngũ đấu giá viên. Theo đó, đối tượng được miễn đào tạo nghề đấu giá tại dự án Luật cần quy định theo hướng chỉ miễn đào tạo đối với những người đã đủ tiêu chuẩn, trình độ chuyên ngành nhất định hoặc đã có quá trình công tác trong những nghề, chức danh tư pháp có kỹ năng tương đồng với kỹ năng hành nghề đấu giá.
Thảo luận về thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí đấu giá tài sản quy định tại Điều 62, đại biểu Hoàng Đức Thắm (Quảng Trị) cho rằng như dự thảo: "Thù lao dịch vụ đấu giá, chi phí đấu giá tài sản do người có tài sản đấu giá và doanh nghiệp đấu giá tài sản thỏa thuận trong hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản" sẽ được hiểu theo nghĩa rất rộng bởi “do người có tài sản đấu giá và doanh nghiệp đấu giá tài sản thỏa thuận.” Theo đại biểu vấn đề này cần được quy định cụ thể trong dự thảo luật.
Theo chương trình, ngày mai 10/11, các đại biểu Quốc hội làm việc tại hội trường, thông qua Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2016 và thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai tại các nông trường, lâm trường quốc doanh, giai đoạn 2004-2014. Nội dung quan trọng này sẽ được phát thanh, truyền hình trực tiếp để cử tri cả nước theo dõi./.