Ngân hàng HSBC ngày 3/6 đã công bố Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất tại Việt Nam trong tháng 5/2013.
Theo đó, lĩnh vực sản xuất của Việt Nam tiếp tục xu hướng suy giảm từ đầu năm 2013 khi sản lượng, số lượng đơn đặt hàng mới và việc làm đều giảm trở lại sau khi đã hồi phục nhẹ ở hai tháng trước. Với kết quả 48,8 điểm so với 51 điểm của tháng 4, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam của HSBC được điều chỉnh theo mùa đã nằm dưới ngưỡng trung bình 50 điểm lần đầu tiên kể từ tháng 2.
Thị trường nội địa vẫn là nhân tố ảnh hưởng chính đến kết quả hoạt động sản xuất, trong khi số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới tiếp tục hồi phục nhẹ. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới đã được cải thiện trong suốt ba tháng qua, với tốc độ tăng tháng 5 là nhanh nhất kể từ tháng 4/2012. Các công ty cho biết nhu cầu của khách hàng từ Trung Quốc và Mỹ đã tăng lên.
Trong tháng 5, tình trạng giảm việc làm đã xảy ra lần thứ hai trong thời gian bốn tháng khi các công ty vẫn có thái độ thận trọng trong tuyển dụng. Ngoài nguyên nhân do nhu cầu giảm sút, các công ty cho rằng họ phải cắt giảm việc làm nhằm kiểm soát chi phí. Điều này cũng đóng một vai trò trong các quyết định mua hàng và lưu kho, dẫn đến lượng tồn kho hàng hóa cả trước và sau sản xuất đều giảm và số lượng hàng mua vào tăng nhẹ.
Theo HSBC, trong tháng 5 áp lực lạm phát vẫn tương đối nhẹ đối với lĩnh vực sản xuất. Mặc dù chi phí đầu vào trung bình đã tăng tháng thứ năm liên tiếp, tốc độ lạm phát vẫn là thấp nhất trong suốt thời kỳ này.
Một số báo cáo cho biết sự thiếu hụt một số loại nguyên liệu và giá nhập khẩu tăng dẫn đến chi phí cao hơn. Tuy nhiên, điều này một phần được bù đắp bởi nhu cầu nguyên liệu giảm sút, từ đó dẫn đến giả cả một số hàng hóa đầu vào thấp hơn.
Trong khi đó, giá cả đầu ra trung bình hầu như không thay đổi trong tháng, khi áp lực cạnh tranh làm giảm năng lực định giá của các nhà sản xuất. Đại đa số các công ty (gần 84%) báo cáo không có thay đổi giá xuất xưởng.
Cũng theo HSBC, trong tháng 5, số lượng đơn đặt hàng mới ít đi dẫn đến lượng công việc tồn đọng tại các nhà sản xuất Việt Nam đã giảm với tốc độ nhanh nhất trong lịch sử khảo sát. Trong khi đó, thời gian giao hàng trung bình của người bán hàng đã rút ngắn tháng thứ hai liên tiếp, khi nhu cầu nguyên liệu yếu đi dẫn đến việc giao hàng từ các nhà cung cấp được thực hiện nhanh hơn.
Bà Trịnh Nguyễn, chuyên viên kinh tế - Ngân hàng HSBC nhận định: "Quá trình hồi phục kinh tế của Việt Nam rất mong manh và tiếp tục bị nhu cầu yếu kém ở trong nước trì kéo. Tình trạng việc làm và sản lượng trong lĩnh vực sản xuất đều giảm đã miêu tả hoạt động kinh tế tổng thể ở Việt Nam. Nhu cầu ở Mỹ cải thiện tạo ra hy vọng nhưng dữ liệu ngành sản xuất toàn cầu còn yếu kém cho thấy lực cản ở bên ngoài vẫn còn mạnh mẽ. Trừ khi vấn đề nợ xấu trong hệ thống tài chính được giải quyết, sự thờ ơ tiêu dùng và đầu tư sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến tiềm năng tăng trưởng của Việt Nam."
Theo đó, lĩnh vực sản xuất của Việt Nam tiếp tục xu hướng suy giảm từ đầu năm 2013 khi sản lượng, số lượng đơn đặt hàng mới và việc làm đều giảm trở lại sau khi đã hồi phục nhẹ ở hai tháng trước. Với kết quả 48,8 điểm so với 51 điểm của tháng 4, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam của HSBC được điều chỉnh theo mùa đã nằm dưới ngưỡng trung bình 50 điểm lần đầu tiên kể từ tháng 2.
Thị trường nội địa vẫn là nhân tố ảnh hưởng chính đến kết quả hoạt động sản xuất, trong khi số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới tiếp tục hồi phục nhẹ. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới đã được cải thiện trong suốt ba tháng qua, với tốc độ tăng tháng 5 là nhanh nhất kể từ tháng 4/2012. Các công ty cho biết nhu cầu của khách hàng từ Trung Quốc và Mỹ đã tăng lên.
Trong tháng 5, tình trạng giảm việc làm đã xảy ra lần thứ hai trong thời gian bốn tháng khi các công ty vẫn có thái độ thận trọng trong tuyển dụng. Ngoài nguyên nhân do nhu cầu giảm sút, các công ty cho rằng họ phải cắt giảm việc làm nhằm kiểm soát chi phí. Điều này cũng đóng một vai trò trong các quyết định mua hàng và lưu kho, dẫn đến lượng tồn kho hàng hóa cả trước và sau sản xuất đều giảm và số lượng hàng mua vào tăng nhẹ.
Theo HSBC, trong tháng 5 áp lực lạm phát vẫn tương đối nhẹ đối với lĩnh vực sản xuất. Mặc dù chi phí đầu vào trung bình đã tăng tháng thứ năm liên tiếp, tốc độ lạm phát vẫn là thấp nhất trong suốt thời kỳ này.
Một số báo cáo cho biết sự thiếu hụt một số loại nguyên liệu và giá nhập khẩu tăng dẫn đến chi phí cao hơn. Tuy nhiên, điều này một phần được bù đắp bởi nhu cầu nguyên liệu giảm sút, từ đó dẫn đến giả cả một số hàng hóa đầu vào thấp hơn.
Trong khi đó, giá cả đầu ra trung bình hầu như không thay đổi trong tháng, khi áp lực cạnh tranh làm giảm năng lực định giá của các nhà sản xuất. Đại đa số các công ty (gần 84%) báo cáo không có thay đổi giá xuất xưởng.
Cũng theo HSBC, trong tháng 5, số lượng đơn đặt hàng mới ít đi dẫn đến lượng công việc tồn đọng tại các nhà sản xuất Việt Nam đã giảm với tốc độ nhanh nhất trong lịch sử khảo sát. Trong khi đó, thời gian giao hàng trung bình của người bán hàng đã rút ngắn tháng thứ hai liên tiếp, khi nhu cầu nguyên liệu yếu đi dẫn đến việc giao hàng từ các nhà cung cấp được thực hiện nhanh hơn.
Bà Trịnh Nguyễn, chuyên viên kinh tế - Ngân hàng HSBC nhận định: "Quá trình hồi phục kinh tế của Việt Nam rất mong manh và tiếp tục bị nhu cầu yếu kém ở trong nước trì kéo. Tình trạng việc làm và sản lượng trong lĩnh vực sản xuất đều giảm đã miêu tả hoạt động kinh tế tổng thể ở Việt Nam. Nhu cầu ở Mỹ cải thiện tạo ra hy vọng nhưng dữ liệu ngành sản xuất toàn cầu còn yếu kém cho thấy lực cản ở bên ngoài vẫn còn mạnh mẽ. Trừ khi vấn đề nợ xấu trong hệ thống tài chính được giải quyết, sự thờ ơ tiêu dùng và đầu tư sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến tiềm năng tăng trưởng của Việt Nam."
Minh Thúy (Vietnam+)