Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Hồng Trường, việc nhà tài trợ Nhật Bản đòi lại tiền khi dự án Đường sắt đô thị Yên Viên-Ngọc Hồi (tuyến số 1) tạm dừng thực hiện là một quy định bắt buộc, theo đúng thông lệ quốc tế. Việt Nam cũng áp dụng như bất kỳ quốc gia nào.
Chiều 3/4, trả lời báo chí về việc Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) yêu cầu hoàn tiền tư vấn thiết kế đã giải ngân theo gói thầu của Công ty tư vấn giao thông Nhật Bản (JTC) tại Dự án đường sắt đô thị số 1, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết: "Dự án trên được thực hiện bằng vốn ODA và mới tiến hành đấu thầu tư vấn thiết kế, chưa đưa vào nghiệm thu. Trong quá trình đó, phải chi tiền cho các nhà thầu. Nếu dự án diễn ra bình thường thì có thể chi trả không có vấn đề gì. Nhưng khi dự án đang bị tạm dừng chưa thực hiện, nhà tài trợ yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải phải trả lại tiền đã tài trợ.”
Đề cập đến việc phía Bộ Giao thông Vận tải sẽ phải hoàn lại bao nhiêu tiền, lãnh đạo ngành giao thông cho biết, hiện Ban Quản lý dự án đường sắt đang rà soát lại vì trong nguồn vốn đã cấp có tiền viện trợ không hoàn lại, có tiền vốn vay. Ban đang làm việc với nhà tài trợ, đơn vị tư vấn thiết kế để đưa ra kết quả cuối cùng.
Liên quan đến vụ Công ty JTC hối lộ các quan chức ngành đường sắt Việt Nam, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết, đến nay phía Nhật Bản đã xử lý. Còn phía Việt Nam, cơ quan Công an cũng đang tiến hành xử lý và chưa kết thúc nên phải chờ kết quả.
Sau khi xảy ra vụ việc JTC hối lộ một số quan chức đường sắt khi thực hiện dự án đường sắt đô thị tuyến số 1, đại diện JICA Việt Nam đã cho rằng hợp đồng tư vấn giữa JTC với Ban Quản lý dự án đường sắt đã không tuân thủ quy định đấu thầu.
Vì vậy, theo "Điều kiện chung của vốn vay ODA Nhật Bản", JICA đề nghị phía Việt Nam hoàn trả toàn bộ số tiền đã giải ngân cho hợp đồng tư vấn kể trên./.
Dự án đường sắt đô thị tuyến số 1 Yên Viên-Ngọc Hồi có tổng mức đầu tư 19.460 tỷ đồng trong đó 13.972 tỷ vay JICA, còn lại là vốn đối ứng. Dự án đã được ký hiệp định vay JICA lần 1 với giá trị 4,683 tỷ Yên cho công tác thiết kế kỹ thuật và hỗ trợ đấu thầu. Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã tổ chức đấu thầu tuyển chọn tư vấn từ tháng 4/2008.
Kết quả, liên danh tư vấn do Japan Transportation Consultant, Inc (JTC) đứng đầu đã trúng thầu. Giá trúng thầu là 2.900.786.900 Yên và 320.588.823.878 đồng.
Sau khi nghi vấn JTC hối lộ quan chức đường sắt Việt Nam bị phát hiện, Bộ Công an đã khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với 6 cán bộ nguyên là lãnh đạo Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, Ban Quản lý dự án thuộc Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam.