Thành cổ Quảng Trị lung linh trong đêm tri ân các anh hùng liệt sỹ. (Ảnh: Hồ Cầu/TTXVN) Chương trình du lịch “Hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội” của Quảng Trị nhiều năm qua luôn thu hút rất đông lượng khách "về nguồn," đặc biệt là vào dịp tháng Bảy hàng năm; phần lớn trong số họ là các cựu chiến binh, thân nhân các gia đình liệt sỹ.
Chúng tôi có dịp theo chân một đoàn cựu chiến binh về thăm lại chiến trường xưa tại Thành Cổ. Cựu chiến binh Đinh Văn Lành, thành phố Hải Phòng xúc động chia sẻ: “Từng là một người lính tham gia chiến đấu tại đây, tôi may mắn được sống sót, nhưng rất nhiều đồng đội của tôi đã mãi mãi yên nghỉ. Hôm nay, nhờ chương trình du lịch 'Hoài niệm xưa và đồng đội,' tôi mới có dịp về thăm Thành Cổ. Tôi vẫn còn cảm nhận được sự khốc liệt của cuộc chiến tranh còn lưu giữ trên mỗi viên gạch hay những hiện vật được trưng bày. Chiến tranh đã kết thúc, nhưng ký ức về những năm tháng đã qua vẫn luôn sống trong tâm tưởng của mỗi người lính chúng tôi. Ai đã đi qua chiến tranh, đã từng sống những giây phút hào hùng và bi tráng ấy mới thật sự thấm thía ý nghĩa lớn lao của sự sống và sự hy sinh.”
Được triển khai từ năm 2005, chương trình du lịch “Hoài niệm chiến trường xưa và đồng đội” hàng năm thu hút hàng triệu lượt khách đến mảnh đất "thiêng" Quảng Trị. Họ về đây để thăm lại chiến trường xưa, nơi bản thân họ, hay những người thân của họ đã từng cống hiến xương máu để mảnh đất này nở hoa thanh bình như ngày hôm nay.
Trong hàng triệu lượt người về thăm Quảng Trị, có những bà mẹ tóc đã bạc trắng, những người vợ in hằn nếp nhăn trên khuôn mặt, vẫn mong chờ khắc khoải tìm thấy người thân của mình.
Anh Đặng Văn Liêm (47 tuổi), xã Liên Sơn, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình chia sẻ: “Bố tôi hy sinh trên chiến trường Quảng Trị nên hằng năm gia đình chúng tôi vẫn cắt cử nhau vào tìm mộ ông. Mới đây, chúng tôi nhận được thông tin từ đồng đội của ông cho biết hiện bố tôi đang yên nghỉ tại Nghĩa trang liệt sỹ huyện Vĩnh Linh. Nhân dịp này, gia đình chúng tôi theo đoàn cựu chiến binh vào Quảng Trị thắp hương cho bố. Gần một tuần lễ vào đây, chúng tôi được đón tiếp thịnh tình, từ việc ăn, ngủ đến việc sắp xếp đi viếng mộ đều được thực hiện rất chu đáo. Gia đình tôi thấy rất vui và ấm lòng vì những việc làm đầy nghĩa cử cao đẹp trên."
Chiến tranh qua đi, để lại trên đất Quảng Trị một hệ thống di tích chiến tranh cách mạng đồ sộ. Nói một cách khác, Quảng Trị chính là một bảo tàng sinh động nhất về di tích chiến tranh cách mạng.
Hệ thống di tích lịch sử ở Quảng Trị phong phú về số lượng, đa dạng về loại hình và có nội dung ý nghĩa lịch sử to lớn, là tài sản tinh thần vô giá của đất nước, có ý nghĩa sâu sắc cả về tính dân tộc và thời đại.
Với 518 di tích danh thắng, trong đó có 436 di tích lịch sử chiến tranh cách mạng, rất nhiều di tích có giá trị lớn đối với hoạt động du lịch hồi tưởng, du lịch hoài niệm, thu hút, hấp dẫn các chính khách, nhà nghiên cứu lịch sử và khách du lịch như địa đạo Vịnh Mốc, Cầu Hiền Lương - Đôi bờ sông Bến Hải, Hàng rào điện tử Mc.Namara, Bến Tắt-Khe Hó, Cồn Tiên, Dốc Miếu, Thành cổ Quảng Trị, Đường 9-Khe Sanh, Sân bay Tà Cơn, Đảo Cồn Cỏ, Đường Hồ Chí Minh huyền thoại và các nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Trường Sơn, Đường 9... Đây là những tài sản quý giá, thiêng liêng, là sức mạnh tiềm tàng, là nguồn lực không bao giờ cạn của con người và mảnh đất Quảng Trị.
Để chương trình “Hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội” thực sự đi vào lòng người và có ý nghĩa lan tỏa mạnh trong xã hội, Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị đã triển khai nhiều hoạt động về nguồn, trong đó tổ chức các lễ hội cách mạng độc đáo gây xúc động mạnh mẽ không chỉ ở trong nước mà còn cả ở khu vực và thế giới như Lễ hội “Thống nhất non sông” vào dịp 30/4, Lễ hội “Huyền thoại Trường Sơn” vào dịp 27/7, Lễ hội “Khúc tráng ca về một dòng sông,” Lễ hội “Thả hoa trên dòng Thạch Hãn.”
Mặt khác, để bảo tồn và nâng cấp các di tích cách mạng, Ủy bản Nhân dân tỉnh Quảng Trị cũng đã tập trung nguồn lực đầu tư những công trình di tích trọng điểm như hệ thống Di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2013-2020 như tôn tạo di tích Thành Cổ Quảng Trị; di tích sân bay Tà Cơn; Cầu Treo-Bến Tắt; bảo tồn và phát huy giá trị di tích Vịnh Mốc; dự án tôn tạo di tích Đôi bờ Hiền Lương-Bến Hải…
Đáp ứng nhu cầu của khách du lịch, hiện nay trên địa bàn Quảng Trị đã có 156 khách sạn, nhà nghỉ du lịch với 1.700 phòng trên 2.800 giường đủ điều kiện đón các đối tượng khách du lịch.
Tại các địa bàn quan trọng có nhiều di tích chiến tranh cách mạng thu hút khách du lịch hoài niệm rất nhiều cơ sở du lịch đã được xây dựng khá khang trang để phục vụ du khách.
10 năm triển khai chương trình “Du lịch hoài niệm,” chỉ tính riêng từ 2005 đến tháng 6/2009, các doanh nghiệp du lịch, lữ hành ở Quảng Trị đã tổ chức đón gần 1,3 triệu lượt khách du lịch với doanh thu xã hội đạt 1.966 tỷ đồng. Riêng tổng lượt khách du lịch trong năm 2014 đạt 1,4 triệu lượt, đạt 1.300 tỷ đồng về doanh thu xã hội.
Chỉ trong sáu tháng đầu năm 2015, tổng lượng khách đến tham quan lưu trú ở Quảng Trị ước đạt 877.000 lượt với tổng doanh thu kinh doanh du lịch xã hội ước đạt 908 tỷ đồng.
Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ông Nguyễn Văn Chiến, cho biết tỉnh Quảng Trị là một trong những địa phương đầu tiên triển khai chương trình du lịch hoài niệm.
Qua 10 thực hiện, đến nay, chương trình du lịch “Hoài niệm về chiến trường xưa và đồng đội” đã thực sự trở thành loại hình du lịch nổi trội nhất, trở thành thương hiệu riêng của Quảng Trị.
Cùng với các loại hình du lịch khác như du lịch di sản, du lịch biển đảo, du lịch sinh thái, du lịch hành lang kinh tế Đông Tây, du lịch con đường huyền thoại khu vực Bắc miền Trung, Quảng Trị đã trở thành điểm đến đầy ấn tượng với giá trị tâm linh riêng biệt.
Đây là kết quả của một chặng đường dài trong việc khai thác có hiệu quả hệ thống di tích lịch sử cách mạng. Nhờ loại hình du lịch hoài niệm này nên các di tích lịch sử lớn của tỉnh được mọi người biết đến và được Nhà nước công nhận bằng di tích quốc gia đặc biệt.
Mặt khác, thông qua chương trình, các di tích đã được đầu tư tôn tạo cơ bản thông qua việc xã hội hóa từ các nguồn đóng góp của người dân trên khắp mọi miền đất nước.
Trong thời gian tới, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị tiếp tục tăng cường xúc tiến đầu tư cũng như tiến hành phối hợp liên kết với các tỉnh Bắc Trung Bộ nằm trên hành lang kinh tế Đông Tây để phát triển hơn nữa loại hình du lịch này…/.
