Côn Đảo, hòn đảo phía Nam của Tổ quốc, không chỉ hấp dẫn du khách với vẻ đẹp hoang sơ và hệ sinh thái đa dạng mà còn là vùng đất thiêng liêng lưu giữ những dấu ấn lịch sử hào hùng của dân tộc. Hệ thống nhà tù Côn Đảo từng được mệnh danh là “địa ngục trần gian,” là biểu tượng cho ý chí kiên cường và tinh thần bất khuất của các chiến sỹ cách mạng.
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22/12/1944-22/12/2024), Trung tâm Bảo tồn di tích quốc gia Côn Đảo, Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu phối hợp với Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước tổ chức triển lãm 3D trực tuyến: “Côn Đảo - Bản hùng ca giữa trùng khơi.”
Triển lãm giới thiệu hơn 300 tài liệu, hình ảnh, hiện vật đặc sắc được lựa chọn từ các Trung tâm Lưu trữ quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Trung tâm Bảo tồn Di tích quốc gia Côn Đảo và các nguồn sưu tầm khác.
Lịch sử hình thành và phát triển của Côn Đảo sẽ được tái hiện trong triển lãm, với điểm nhấn về hệ thống nhà tù - bằng chứng rõ nét cho sự khốc liệt của hai cuộc chiến tranh vệ quốc nhưng cũng là biểu tượng cho tinh thần kiên cường và ý chí học tập mạnh mẽ của các chiến sỹ cộng sản Việt Nam.
Triển lãm cũng góp phần nâng cao nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng của biển, đảo đối với an ninh quốc phòng và sự phát triển bền vững của đất nước.
Theo bà Lê Hằng, cán bộ Trung tâm Lưu trữ quốc gia I, triển lãm được bố cục gồm ba phần: Côn Đảo thuở hồng hoang; Nhà tù Côn Đảo - Từ địa ngục trần gian đến trường học đấu tranh cách mạng; Côn Đảo - Từ trang sử hào hùng đến thiên đường du lịch.
Phần 1 giới thiệu các di tích và di vật khảo cổ từ thời Tiền sử và Sơ sử, cho thấy sự hiện diện và khai phá của người Việt cổ từ hàng nghìn năm trước tại Côn Đảo. Đây cũng là cột mốc khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc trên vùng biển Đông.
Đến thời chúa Nguyễn và nhà Nguyễn, Côn Đảo bước vào thời kỳ phát triển mới. Chúa Nguyễn thiết lập quyền kiểm soát quần đảo vào cuối thế kỷ 17, và thời nhà Nguyễn đã chiêu mộ dân cư, hỗ trợ định cư, phát triển kinh tế, đồng thời sử dụng đảo làm nơi giam giữ phạm nhân, củng cố quản lý vùng biển chiến lược này.
Ở phần 2, công chúng sẽ được chứng kiến một Côn Đảo đầy đau thương trong giai đoạn thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, nơi hàng nghìn chiến sỹ cách mạng và đồng bào yêu nước bị đày đọa, nhưng cũng chính tại nơi đây, nhiều phong trào kháng chiến, đấu tranh giành độc lập đã được hình thành. Triển lãm sẽ tái hiện hoạt động của một số phong trào nổi bật như phong trào chống ly khai, phong trào chống chào cờ, tráo án, bảo vệ khí tiết của các chiến sỹ cộng sản kiên trung đã làm nên một “trường học đấu tranh cách mạng” ngay ở nhà tù.
Phần 3 sẽ giúp công chúng hiểu rõ hơn về sự chuyển mình mạnh mẽ của Côn Đảo, từ một “địa ngục trần gian” trở thành một thiên đường du lịch.
Triển lãm được tổ chức trên nền tảng trực tuyến với hai ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Anh. Công chúng có thể truy cập triển lãm kể từ ngày 11/12 tại website Trung tâm Bảo tồn Di tích quốc gia Côn Đảo và Trung tâm Lưu trữ quốc gia I.
Lễ khai mạc diễn ra vào 16h ngày 11/12 tại Bảo tàng Côn Đảo, huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu./.
Bà Rịa-Vũng Tàu: Phát triển Côn Đảo theo hướng du lịch xanh, bền vững
Theo các số liệu từ Tổng cục Du lịch, Côn Đảo có thể trở thành một trong những điểm đến hàng đầu về du lịch sinh thái nếu xây dựng chiến lược tiếp thị và thương hiệu phù hợp.
