Nhu cầu gạo tại các thị trường truyền thống đang có dấu hiệu hồi phục, điều này sẽ giúp cho việc xuất khẩu gạo của Việt Nam trong tháng tới sẽ khả quan hơn.
Đây là thông tin do ông Huỳnh Minh Huệ, Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VSA) đưa ra tại buổi họp giao ban trực tuyến do Bộ Công Thương tổ chức ngày 5/10, tại Hà Nội.
Theo báo cáo của VSA, khối lượng gạo xuất khẩu tháng Chín ước đạt 500.000 tấn với trị giá đạt 207 triệu USD, đưa khối lượng xuất khẩu gạo 9 tháng khoảng 4,35 triệu tấn, tương ứng giá trị 1,95 tỷ USD, giảm 9,12% về khối lượng và giảm 14,3% về giá trị so với cùng kỳ năm 2014.
Nguyên nhân sụt giảm được lãnh đạo VSA đưa ra là do nhu cầu tại các thị trường nhập khẩu chính của Việt Nam trong các tháng đầu năm sụt giảm mạnh, cộng với yếu tố về giá, giảm khoảng 5,08% đã ảnh hưởng đến bức tranh của ngành lương thực 9 tháng qua.
Tuy nhiên, theo dự báo của VSA, trong 6 tháng tới, nhu cầu tại các thị trường truyền thống đang có những tín hiệu tích cực, bằng chứng rõ nét nhất là Việt Nam đã thắng thầu cung cấp 450.000 tấn gạo sang Philippines và khoảng 1 triệu tấn gạo cung cấp cho Indonesia thời gian gần đây.
Cùng với đó, giá lúa gạo đang ấm lên, nhất là trong những ngày gần đây đã tăng khoảng 300 đồng/kg so với những tháng trước và xu hướng này sẽ tiếp tục kéo dài khi Việt Nam thực hiện phân bổ các hợp đồng tập trung (chưa tính các hợp đồng thương mại mới sẽ ký).
Ông Huỳnh Minh Huệ cho biết, các tín hiệu trên sẽ giúp ngành lúa gạo tăng trưởng ổn định hơn kể từ quý 4/2015 và kéo dài đến quý 1/2016.
Tuy nhiên, việc tăng khối lượng xuất khẩu cũng đặt ra sức ép đối với các doanh nghiệp trong nước khi sản lượng lúa gạo vụ Thu-Đông sắp kết thúc cộng với lượng tồn kho khoảng là 1,5 triệu tấn, là nguồn dự trữ không phải là nhiều.
Do vậy, lãnh đạo VSA đề nghị các doanh nghiệp cần phải cân đối lại nguồn cung phục vụ đủ xuất khẩu và tiêu thụ nội địa.
"Nếu tính hợp đồng thương mại mà Việt Nam đã ký là 1,3 triệu tấn và hợp đồng tập trung là 1,5 triệu tấn thì 6 tháng tới sẽ khá căng thẳng, do vậy các doanh nghiệp cần rà soát lại tình hình cung cấp để đáp ứng cho thị trường," ông Huệ nói.
Theo kế hoạch mà ngành lương thực Việt Nam đưa ra, trong năm nay sẽ xuất khẩu khoảng 6,8 triệu tấn gạo, ước giá trị khoảng 3,1 tỷ USD. Từ nay đến cuối năm thời gian không còn nhiều, do vậy theo yêu cầu của Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh, việc cung cấp thông tin thị trường phải hết sức cẩn trọng, bám sát tín hiệu thị trường.
Thứ trưởng cho biết, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các bộ ngành liên quan triển khai nhiều giải pháp để có thể hoàn thành mục tiêu của Chính phủ là xuất khẩu hết lúa gạo cũng như đảm bảo thu nhập cho nông dân và lợi nhuận của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, thứ trưởng cũng đề cập tới yếu tố tăng trưởng bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp, theo đó nhiều mặt hàng, trong đó có lúa gạo vẫn phải trông chờ nhiều vào các thị trường truyền thống và thị trường tập trung, do vậy, cần tập trung tái cơ cấu, nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu để tránh những tổn thương khi nhu cầu tại các thị trường nhập khẩu sụt giảm./.