Thời gian gần đây, trên địa bàn Hà Nội, các vụ tai nạn lao động liên tiếp xảy ra do sập giàn giáo, đổ cẩu tháp, làm nhiều người thương vong. Những vụ việc trên cho thấy biện pháp thi công cũng như công tác kiểm tra, giám sát của các lực lượng chức năng liên quan đến hoạt động xây dựng bằng cẩu tháp chưa được quan tâm đúng mức.
Chủ quan trong thi công
Điển hình là khoảng 5 giờ sáng 13/10, giàn giáo công trình xây dựng trên phố Giáp Nhị, phường Thịnh Liệt, Hoàng Mai bị sập. Theo thông tin ban đầu, khi các công nhân đang đổ sàn tầng 6 tòa nhà 28 tầng thì bất ngờ phần bêtông đổ sập kéo theo giàn giáo cùng nhiều công nhân rơi xuống dưới. Sự việc đã khiến 2 nạn nhân rơi xuống tầng 1 tử vong, 4 người khác bị thương.
Mới đây, khoảng 19 giờ 30 tối 18/10 trên đường Thụy Khuê, trục tự hành bánh xích có lắp tay cẩu dài hàng chục mét đang thi công công trình đã bất ngờ đổ lên nóc một nhà dân ở mặt đường đối diện.
Hàng chục vụ việc tai nạn lao động liên quan đến việc xây dựng các công trình cao tầng đã xảy ra ở Hà Nội trong thời gian vừa qua. Nguyên nhân của những vụ việc trên đang được các cơ quan chức năng làm rõ, nhưng có một điều dễ nhận thấy là chủ công trình xây dựng đã chủ quan khi thực hiện thi công, vận hành cẩu tháp.
Theo quy định của thành phố Hà Nội, đối với các trường hợp vùng hoạt động của cần trục tháp vượt ra khỏi phạm vi công trường, có nguy cơ ảnh hưởng tới giao thông đi lại của nhân dân và công trình lân cận, chỉ cho phép cần trục tháp đó hoạt động trong khoảng thời gian từ 22 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau và phải có đảm bảo đủ hệ thống cảnh báo, cảnh giới, người hướng dẫn đảm bảo an toàn giao thông theo quy định.
Thế nhưng trên thực tế, ở nhiều công trình ngay cạnh đường giao thông trong thành phố, người ta vẫn bắt gặp những cầu cẩu tháp dài hàng chục mét, khổng lồ, xoay qua xoay lại chuyển vật liệu ngay trên đầu người đi đường. Trong khi đó, vật liệu chuyên chở trên cẩu tháp chỉ được chằng, buộc bằng những sợi dây cáp.
Cần siết chặt quản lý
Đã nhiều lần thành phố Hà Nội thành lập đoàn kiểm tra, phát hiện, bắt lỗi, đình chỉ thi công một số cẩu tháp, hoạt động thi công xây nhà cao tầng không đủ tiêu chuẩn quy định nhưng việc kiểm tra này không được thực hiện liên tục, chỉ thực hiện theo thời điểm mùa vụ. Do đó, vẫn có nhiều cẩu tháp hoạt động chui, vi phạm các quy định của pháp luật.
Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Quang Huy, Phó trưởng phòng Kỹ thuật giám định chất lượng-Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, theo quy định của pháp luật, Sở làm nhiệm vụ hướng dẫn, cấp phép cho cẩu tháp hoạt động. Còn theo quy định của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, hoạt động của cẩu tháp phải được kiểm tra định kỳ và khai báo với Sở Lao động-Thương binh và Xã hội địa phương.
Công nhân vận hành cũng phải hội đủ các tiêu chuẩn như có chứng chỉ nghề, thẻ an toàn lao động, có phiếu khám sức khỏe, quyết định giao việc của ngươì sử dụng lao động… Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cho thấy còn có doanh nghiệp thiếu sót, hoạt động tùy tiện.
Quy định đã tương đối rõ ràng nhưng nhiều chủ đầu tư chưa tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Nhà nước, dẫn đến thi công coi thường pháp luật, cho cẩu tháp hoạt động sớm hơn giờ quy định.
Trong quá trình sử dụng cẩu tháp, nhiều sai sót đã xảy ra như văng dầu bẩn, làm rơi vật liệu xuống nhà dân, thậm chí gẫy đổ gây thiệt hại về người. Những hộ dân sống bên cạnh công trình đang có cẩu tháp thi công đều có tâm lý lo sợ về sự mất an toàn.
Ông Phạm Minh Chiến, ở quận Hai Bà Trưng, địa bàn đang có nhiều khu nhà cao tầng được xây dựng, bày tỏ lo ngại khi cầu cẩu tháp sập xuống có thể gây thiệt hại về người. Vì thế, quan trọng nhất khi vận hành cẩu tháp, các cơ quan chức năng như Đội Thanh tra xây dựng quận, chính quyền sở tại phải thường xuyên kiểm tra đơn vị thi công, kịp thời phát hiện và xử lý sai phạm để đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân.
Nhiều vụ sập, đổ cần cẩu xảy ra thời gian gần đây cho thấy những quan ngại trên là hoàn toàn có cơ sở. Chính vì thế, hơn lúc nào hết, hoạt động của cẩu tháp cần được quản lý, giám sát một cách nghiêm túc hơn, nhằm hạn chế xảy ra những vụ việc đáng tiếc gây thiệt hại về người và công trình./.