Cống xả nước thải chưa qua xử lý ra môi trường tại huyện Ninh Phước. (Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN) Nhiều năm nay, hàng trăm hộ dân ở thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước (tỉnh Ninh Thuận) phải hứng chịu mùi hôi thối từ nước thải sinh hoạt, chất thải vệ sinh chưa qua xử lý, xả ồ ạt xuống cống thoát nước trong khu dân cư rồi chảy thẳng ra sông Lu gây ô nhiễm môi trường.
Theo các chuyên gia y tế, nguồn nước bị ô nhiễm, nước được xử lý nhưng chưa đạt quy chuẩn chất lượng... dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh do nguồn nước bị ô nhiễm là rất cao như: tả, lỵ, các bệnh về mắt, ngoài da, giun sán…
[Sử dụng nước sạch để phòng tránh các bệnh truyền nhiễm]
Các bệnh nêu trên gây ảnh hưởng đến sức khỏe và môi trường cộng đồng. Vì vậy, công tác xử lý và khử trùng nước đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa vi sinh vật xâm nhập nguồn nước, hạn chế tối đa bệnh lây truyền qua nguồn nước, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ nguồn nước.
Nếu sử dụng nước sạch và vệ sinh tốt, người dân sẽ tránh được 50%-70% bệnh tật từ các bệnh truyền nhiễm có thể gây thành dịch.
Bà Nguyễn Thị Nở (khu phố 5, thị trấn Phước Dân) bức xúc cho biết, nước thải sinh hoạt, nước từ nhà vệ sinh của các hộ dân chưa qua xử lý đổ xuống hệ thống ống cống trong khu phố rồi dẫn thẳng ra sông Lu cạnh nhà. Bất kể ngày đêm, mùi hôi thối nồng nặng bốc lên khiến các thành viên trong nhà rất khó chịu, nhiều bữa không ăn nổi cơm vì mùi thối, đêm ngủ cũng không yên giấc.
Cùng chung thực trạng, bà Trần Thị Hoa (khu phố 5, thị trấn Phước Dân) cho hay, tất cả nước thải chưa được xử lý đều đổ xuống cống, mùa mưa, nước bẩn tràn lên vào cả nhà dân. Còn mùa khô, nước thải bốc mùi hôi kinh khủng, gây ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều hộ gia đình. Bà Hoa lo ngại tình trạng này nếu còn kéo dài sẽ gây ra nhiều loại bệnh truyền nhiễm, bệnh về đường hô hấp.
Ông Tôn Tấn Thái – Trưởng Ban quản lý khu phố 5, thị trấn Phước Dân cho hay, do không có hệ thống xử lý nước thải nên các hộ dân xả thẳng nước sinh hoạt hàng ngày, nước từ nhà vệ sinh xuống hệ thống thoát nước trong khu dân cư, nước thải theo đó chảy ra các cửa cống rồi xả trực tiếp xuống sông Lu. Cử tri địa phương đã nhiều lần kiến nghị lên UBND huyện, tỉnh để giải quyết ô nhiễm nhưng không có chuyển biến.
Theo tìm hiểu của phóng viên, Dự án hệ thống thoát nước thị trấn Phước Dân là một trong những hợp phần của Dự án nâng cao năng lực quản lý nguồn nước và cung cấp dịch vụ công tỉnh Ninh Thuận, do Vương quốc Bỉ tài trợ thông qua việc cải tạo, xây dựng hệ thống thoát nước mưa và hệ thống xử lý nước thải. Mục tiêu của dự án nhằm góp phần cải thiện sức khỏe và môi trường sống cho người dân và các doanh nghiệp đóng trên địa bàn thị trấn Phước Dân, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường tại khu vực hạ lưu sông Lu.
Theo đó, dự án chia làm hai giai đoạn: giai đoạn 1 (thực hiện năm 2011- 2012) có tổng vốn đầu tư trên 84,7 tỷ đồng, trong đó, vốn tài trợ không hoàn lại của Chính phủ Vương quốc Bỉ trên 63,3 tỷ đồng, còn lại là vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam. Dự án với các hạng mục đầu tư gồm: Xây dựng hệ thống cống thoát nước mưa cấp 2, 3 và hệ thống thu gom đấu nối trước cửa nhà người dân trong thị trấn.
Trong giai đoạn 2 (dự kiến thực hiện năm 2012-2014) với tổng nguồn vốn dự kiến trên 60,8 tỷ đồng xây dựng hệ thống thoát nước thải với các hạng mục công trình gồm: Nhà máy xử lý nước thải và hệ thống đấu nối nước thải từ nhà dân vào hệ thống cống chung.
Cùng với quá trình thực hiện Dự án hệ thống thoát nước thị trấn Phước Dân, một hợp phần khác là chương trình Tín dụng vệ sinh quay vòng (thuộc Dự án nâng cao năng lực quản lý nguồn nước và cung cấp dịch vụ công tỉnh Ninh Thuận do Chính phủ Vương quốc Bỉ tài trợ) cũng được thực hiện với tổng nguồn quỹ cho vay ban đầu gần 2,3 tỷ đồng giúp các hộ dân xây nhà vệ sinh tự hoại.
Tại Quyết định số 2512/QĐ – Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Thuận ngày 10/11/2011 về phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình hệ thống thoát nước thị trấn Phước Dân thì giai đoạn 2 chỉ triển khai đầu tư khi các hạng mục công trình ở giai đoạn 1 đã hoàn thành đưa vào sử dụng và chỉ khi bố trí được nguồn vốn thì mới tiếp tục đầu tư.
Nước thải trong khu dân cư tại huyện Ninh Phước chưa qua xử lý đổ thẳng ra sông Lu. (Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN) Trao đổi với phóng viên, ông Lê Minh Tuấn, Phó Giám đốc ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp – Sở Xây dựng tỉnh Ninh Thuận cho biết, giai đoạn 1 của dự án hoàn thành vào năm 2014, bàn giao cho chính quyền địa phương quản lý. Dự án đã làm thay đổi rõ rệt bộ mặt cơ sở hạ tầng khu vực thị trấn Phước Dân. Hệ thống đường bê tông trong khu dân cư được chỉnh trang, nâng cấp, hệ thống cống thoát nước hoạt động hiệu quả.
Tuy nhiên, đến giai đoạn 2 do chưa có nguồn vốn tài trợ và tỉnh Ninh Thuận chưa bố trí được nguồn vốn để đầu tư xây dựng nhà máy xử lý nước thải và hệ thống đấu nối nước thải từ nhà dân vào hệ thống cống chung nên xảy ra tình trạng người dân tự xả thải nguồn nước sinh hoạt chưa qua xử lý xuống hệ thống cống thoát nước mưa rồi chảy thẳng xuống sông Lu.
Theo người dân địa phương, bà con cũng không còn cách nào khác là xả thẳng xuống cống dù hàng ngày phải hứng chịu mùi hôi thối, ô nhiễm. Người dân thị trấn Phước Dân đề nghị tỉnh Ninh Thuận cần quan tâm đầu tư, xây dựng hệ thống xử lý nước thải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn xử lý để đảm bảo vệ sinh môi trường./.
