Một trẻ em Palestine bị thương trong vụ không kích của máy bay Israel ở Dải Gaza ngày 19/8. (Nguồn: THX/TTXVN) Ngày 20/8, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ra tuyên bố hối thúc Israel và Palestine trở lại bàn đàm phán nhằm nhanh chóng đạt thỏa thuận ngừng bắn lâu dài tại Gaza.
Tuyên bố trên do Pháp soạn thảo và đã nhận được sự đồng thuận cao của 15 thành viên Hội đồng. Tuyên bố khẳng định hoàn toàn ủng hộ sáng kiến của Ai Cập và kêu gọi các bên nối lại đàm phán nhằm nhanh chóng tìm được một thỏa thuận ngừng bắn bền vững và lâu dài.
Dù chưa đưa ra một nghị quyết đầy đủ về việc này, nhưng các nhà ngoại giao cũng cho biết sẵn sàng có biện pháp mạnh hơn nếu con đường hòa bình do Ai Cập đi đầu không giúp giải quyết vấn đề.
Mark Lyall Grant, Đại sứ của Anh - nước đang đảm nhận vai trò chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, đề nghị Hội đồng có biện pháp khẩn cấp nhằm phản ứng trước thực tế là các cuộc đàm phán dường như đang đổ vỡ và các hành động thù địch đang được nối lại.
Trước đó, hồi đầu tháng, Jordan đã trình một dự thảo nghị quyết được các nước Arab ủng hộ, theo đó kêu gọi ngừng bắn, dỡ bỏ phong tỏa của Israel tại Gaza và phân phát viện trợ khẩn cấp cho người Palestine.
Trong một tuyên bố ngày 20/8, Quốc Vương Jordan Abdullah II kêu gọi tăng cường nỗ lực ở cấp khu vực và quốc tế nhằm đạt một thỏa thuận ngừng bắn lâu dài cho Gaza.
Tại cuộc gặp với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ở Amman, Quốc Vương Abdullah II nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo các hoạt động hỗ trợ nhân đạo cho Gaza và bắt đầu công cuộc tái thiết dải đất này.
Quốc Vương cũng cho biết Jordan sẽ tiếp tục viện trợ cho người Palestine ở Gaza, đồng thời kêu gọi các cuộc hòa đàm tại Cairo sớm dẫn tới việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập.
Cùng ngày 20/8, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết Tel Aviv sẽ kéo dài chiến dịch quân sự tại Gaza chừng nào các vụ bắn rocket sang lãnh thổ Israel chưa được chấm dứt.
Trong một phát biểu trên truyền hình, ông Netanyahu nhấn mạnh nếu Hamas tiếp tục bắn rốckét, họ sẽ bị "đáp trả gấp bảy lần" đồng thời cho biết Israel "sẽ sử dụng mọi cách để lập lại bình yên" trên toàn quốc.
Tuy nhiên, Thủ tướng cũng cho biết ông nhìn thấy "một đường chân trời ngoại giao mới" ở phía trước cho Israel trong khu vực, ý nói khả năng ngoại giao với Palestine khi chiến tranh kết thúc.
Về phần mình, đại diện của Palestine tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc Riyad Mansour cho biết Palestine sẵn sàng trở lại bàn đàm phán tại Cairo.
Phát biểu với báo giới tại New York (Mỹ), ông Mansour khẳng định: "Palestine muốn hòa bình bền vững thông qua đàm phán, chấm dứt bạo lực, ngừng đổ máu". Ông cũng nhấn mạnh rằng để được như vậy, Israel "cần phải ngừng các hành động hiếu chiến và nhất trí một thỏa thuận."
Trong khi đó, nhánh vũ trang của Hamas là Lữ đoàn Ezzedine al-Qassam tuyên bố đàm phán hòa bình tại Cairo đã kết thúc. Trên kênh truyền hình Al-Aqsa của mình, người phát ngôn của Lữ đoàn trên kêu gọi phái đoàn của Palestine từ bỏ các cuộc đàm phán hòa bình với Israel "vì việc này không đem lại kết quả."
Trong một diễn biến khác, Tổng thống Palestine Abbas ngày 21/8 đã tới Qatar để tiến hành các cuộc đàm phán với thủ lĩnh lưu vong của Hamas là Khaled Meshaal. Cuộc đàm phán này đã được lên kế hoạch từ trước khi thỏa thuận ngừng bắn đổ vỡ.
Trước đó, Hamas đã từng yêu cầu Qatar được tham gia các cuộc đàm phán tại Cairo, nhưng Ai Cập kiên quyết từ chối do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước này kể từ sau vụ phế truất cựu Tổng thống Ai Cập Mohamed Morsi.
Nhật báo Al-Hayat ngày 20/8 dẫn lời một quan chức cấp cao phong trào Fatah của ông Abbas cho biết chính phủ Qatar đã dọa trục xuất thủ lĩnh Meshaal nếu Hamas nhất trí với đề xuất ngừng bắn do Ai Cập đưa ra.
Trước đó, các quan chức Israel cáo buộc ông Meshaal là nhân tố ngăn cản việc đạt thỏa thuận ngừng bắn lâu dài ở Gaza bằng cách luôn đưa ra các yêu cầu mới mà Israel không thể đáp ứng.
Các động thái trên diễn ra trong bối cảnh cuộc đàm phán tại Cairo đang tiến gần đến bờ sụp đổ do bạo lực tái bùng phát tại Gaza. Ngoại trưởng Ai Cập bày tỏ "rất tiếc" về việc thỏa thuận ngừng bắn đổ vỡ, đồng thời cho biết nước này đang cố gắng đưa hai bên trở lại bàn đàm phán.
Cuộc xung đột trong hơn 6 tuần qua là cuộc đối đầu bạo lực nhất giữa Israel và Hamas kể từ cuộc khởi nghĩa intifada lần thứ hai của người Palestine từ năm 2000-2005 chống lại sự chiếm đóng của Israel.
Người phát ngôn quân đội Israel cho biết các tay súng ở Gaza đã bắn 159 quả rốckét, trong đó 119 quả rơi trúng miền Nam và miền Trung Israel, trong khi 27 quả đã bị đánh chặn. Phía Israel đã tấn công 92 mục tiêu trên toàn Gaza.
Theo số liệu của Liên hợp quốc, từ đầu chiến dịch của Israel từ ngày 8/7 đến nay, hơn 2.000 người Palestine đã thiệt mạng, trong đó 3/4 là dân thường, và 10.000 người bị thương. Phía Israel có 67 người thiệt mạng, trong đó có 64 binh sỹ.
Theo phân tích của Bộ phận dự báo, phân tích và tư vấn rủi ro (EIU) thuộc tập đoàn Nhà Kinh tế (Anh), các cuộc đàm phán hòa bình giữa Palestine và Israel thường lâm vào bế tắc hoặc đổ vỡ chủ yếu là do tình trạng mất cân đối nghiêm trọng trong cán cân quyền lực giữa hai bên tham gia đàm phán, mà lợi thế thường nghiêng về phía Israel.
EIU cho rằng kế hoạch kiện Israel ra Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) liên quan đến những đợt không kích hủy diệt Gaza hiện nay có thể giúp Palestine tăng lợi thế trên bàn đàm phán để sớm đạt được thỏa thuận hòa bình.
Tháng 4/2012, ICC đã từ chối điều tra cáo buộc liên quan đến cuộc chiến ở Gaza năm 2008-2009 bởi các vùng lãnh thổ Palestine không được coi là một quốc gia.
Tuy nhiên, tháng 11/2012, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua nghị quyết công nhận Palestine là một "nhà nước phi thành viên" với quy chế được nâng cấp. Điều này mở ra cơ hội cho Palestine tham gia ICC bằng cách ký Đạo luật Rome. Mặc dù vậy, hiện Palestine vẫn chưa thể thúc đẩy kế hoạch gia nhập ICC do sức ép từ phía Israel và một số nước phương Tây./.
