Theo mạng tin Sankei (Nhật Bản) ngày 7/2, phản ứng trước việc tàu khu trục nhỏ của Hải quân Trung Quốc chĩa radar ngắm bắn vào tàu khu trục của Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật Bản (MSDF) gần quần đảo tranh chấp Senkaku (Trung Quốc gọi là Điếu Ngư) trên biển Hoa Đông, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 6/2 đã bày tỏ “hết sức lấy làm tiếc” về vụ việc này. Trong khi đó, phải chăng do ảnh hưởng từ lời cảnh cáo của Chính phủ Mỹ mà Bộ Ngoại giao Trung Quốc lại khẳng định lập trường không liên quan đến vụ việc này.
Tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 6/2, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết Bộ Ngoại giao không nắm rõ về vụ việc này, đồng thời Bắc Kinh cũng không lên tiếng phản đối kháng nghị của Chính phủ Nhật Bản đưa ra ngày 5/2 sau khi xảy ra sự cố trên.
Được yêu cầu nhắc lại bình luận về vụ chĩa radar, bà Hoa Xuân Oánh liên tục lặp lại câu trả lời: “Chúng tôi chỉ biết thông tin qua báo chí. Bộ Ngoại giao không biết rõ tình hình cụ thể. Xin hãy hỏi đơn vị có liên quan”.
[Thủ tướng Nhật yêu cầu TQ xin lỗi về vụ chĩa radar]
Mặt khác, bà Hoa Xuân Oánh vẫn lặp đi lặp lại quan điểm lâu nay của Bắc Kinh rằng “Điếu Ngư là lãnh thổ cố hữu của Trung Quốc” và việc tàu công vụ của Trung Quốc đi lại ở vùng biển xung quanh quần đảo Điếu Ngư/Senkaku là một việc “bình thường.”
Với cách trả lời như vậy của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Bắc Kinh đang thể hiện quan điểm rằng việc chĩa radar vào tàu khu trục của Nhật Bản là hành động đơn phương của Hải quân Trung Quốc.
Ngoài ra, về quan điểm đối với Nhật Bản trong vấn đề Điếu Ngư/Senkaku, nhiều khả năng liên lạc và trao đổi thông tin giữa quân đội và Chính phủ Trung Quốc kém thông suốt và có đôi chỗ còn đang “giẫm chân lên nhau.”
Hầu hết các tờ báo Trung Quốc ra ngày 6/2 đều dẫn lại truyền thông Nhật Bản với những đánh giá thận trọng. Trong số đó, một chuyên gia quân sự của Trung Quốc được báo chí nước này dẫn lời cho rằng việc chĩa radar là “hành vi tự vệ mang tính chất cảnh cáo.”
[Trung Quốc nói Nhật Bản liều lĩnh tạo ra căng thẳng]
Tờ Thời báo Hoàn cầu, tờ thông tin quốc tế của Nhân dân Nhật báo - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, dường như ngụ ý không muốn tình hình trở nên xấu đi khi dẫn ý kiến của một chuyên gia cho rằng “tình hình quan hệ Trung-Nhật hiện nay sẽ không lâm vào tình huống ‘chạm là nổ'". Trong khi đó, tờ Pháp chế Vãn báo số ra chiều 6/2 dẫn bài phân tích của một chuyên gia khác cho rằng “Nhật Bản một mặt đưa ra thông tin trên, mặt khác muốn tranh thủ sự đồng tình của cộng đồng quốc tế.”
Trong khi đó, mạng tin Sankei dẫn ý kiến của chuyên gia đăng trên Thời báo Hoàn cầu cho biết quan hệ Trung-Nhật “đã rơi vào thời khắc nguy hiểm” sau vụ tàu chiến Trung Quốc chĩa radar vào tàu chiến Nhật Bản. Các chuyên gia Trung Quốc đều khẳng định đây chỉ là hành vi tự vệ.
Một chuyên gia phân tích nói với Thời báo Hoàn cầu: “Nếu xét trên quan điểm quân sự thì sau khi chĩa radar là có thể lập tức khai hỏa. Tuy nhiên, tình hình quan hệ Trung-Nhật hiện nay vẫn chưa đến mức căng như ‘bong bóng sắp vỡ’”. Rõ ràng, có thể nói rằng âm hưởng chính từ dư luận Trung Quốc là muốn tránh một cuộc xung đột vũ trang với Nhật Bản./.