Đường dẫn vào khu khai thác đất trái phép đã bị rào lại. (Ảnh: Mạnh Khánh/TTXVN) Trong suốt thời gian dài, hàng triệu mét khối đất đã bị khai thác trái phép tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội, nhưng chỉ đến ngày 5/12 mới bị phát hiện.
Tại hiện trường, lực lượng chức năng của Công an Thành phố Hà Nội đã bắt quả tang 3 máy xúc, 19 xe ben trọng tải nặng đang xúc đất mang đi nơi khác tiêu thụ. Sự việc đang cần được điều tra làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan.
Nhập nhằng quản lý
Việc tiếp cận v khàou đất bị khai thác trái phép rất khó khăn. Mọi ngả đường lưu thông bằng xe cơ giới dẫn vào khu khai thác đất trái phép đều bị đóng cọc, chăng dây thép gai "khu vực quân sự cấm vào."
Trong khi đó, trước đây ít ngày, các đối tượng vẫn dùng hàng chục chiếc xe ôtô trọng tải lớn để chở đất, chạy qua tuyến đường ngay cạnh trạm xăng Quân đội số 2 thuộc xã Quang Tiến.
Phải nhờ một "thổ địa," rành về địa hình, chỉ dẫn lối đi tắt, lội qua một mương nước sâu, qua cánh đồng rộng bị bỏ hoang, phóng viên mới tới được hiện trường khu vực khai thác đất trái phép, nằm biệt lập khu dân cư.
Khu vực bị khai thác đất trái phép không khác gì một khai trường khai thác than. Đó là một khu đất rộng trũng sâu khoảng 25-30 mét, có thành dựng đứng với những vết răng của máy xúc còn tươi mới, nham nhở. Cạnh đó là một tuyến đường băng dùng để đi lại cho những chiếc xe ôtô ben trọng tải lớn mỗi khi đến chở đất mang đi.
Đáng chú ý, khu vực bị khai thác trái phép nằm sát với khu vực đất Quốc phòng của Trung đoàn 921 (Sư đoàn 371), cạnh sân bay Nội Bài.
Theo Ủy ban Nhân dân huyện Sóc Sơn, diện tích đất bị khai thác rộng khoảng 1,2ha thuộc địa giới thôn Xuân Bách, xã Quang Tiến, huyện Sóc Sơn.
Từ tháng 10/2015, huyện đã phát hiện việc khai thác đất trái phép vận chuyển ra ngoài bằng ôtô trọng tải lớn qua lối cổng sau của sân bay quân sự Trung đoàn 921.
Qua đó, huyện Sóc Sơn đã có buổi làm việc, gửi công văn cho đơn vị 921 để có biện pháp quản lý, xử lý hoạt động khai thác đất. Đồng thời, giao cho Ủy ban Nhân dân xã Quang Tiến tăng cường kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn xử lý dứt điểm sai phạm về đất đai..., chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện trong việc xảy ra vi phạm mà không được phát hiện, xử lý dứt điểm, kịp thời. Tuy nhiên, việc khai thác đất trái phép vẫn diễn ra.
Chiều 9/12, phóng viên đến Ủy ban Nhân dân xã Quang Tiến để tìm câu trả lời, tuy nhiên vị Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã đang đi làm việc với phòng Cảnh sát kinh tế Công an Hà Nội.
Khi đặt câu hỏi với ông Nguyễn Văn Thi, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã về việc chính quyền có biện pháp, ngăn chặn, xử lý như thế nào về việc khai thác đất trên địa bàn, cũng như nguồn gốc đất, phóng viên đều không nhận được câu trả lời nào.
"Việc này, các anh đừng hỏi, tôi không cung cấp được, có gì hỏi Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã," ông Thi từ chối.
Trái ngược với thái độ trên, ông Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Mai Đình giở cho phóng viên xem bản đồ địa giới hành chính 364 năm 1993 (cơ sở pháp lý cao nhất trong quản lý đất đai ở địa phương), cũng như biên bản hiệp thương "đường địa giới hành chính" lập năm 2014 giữa xã Mai Đình và Quang Tiến, đều cho thấy diện tích đất bị khai thác trái phép thuộc địa giới hành chính quản lý của xã Quang Tiến.
Làm rõ trách nhiệm
Về nguồn gốc đất, ông Nguyễn Văn Toàn, Phó trưởng phòng Tài Nguyên Môi trường huyện Sóc Sơn cho biết, khu đất bị khai thác trái phép là do Trung đoàn 921, thuộc Sư đoàn 371- Quân chủng Phòng không Không quân quản lý. Qua thu thập tài liệu được biết, năm 1980, Trung đoàn 921 đổi cho gia đình ông Nguyễn Văn Chiên, người thôn Xuân Bách, xã Quang Tiến để lấy đất làm sân bóng của Trung đoàn.
Hiện trường khu đất bị khai thác trái phép. (Ảnh: Mạnh Khánh/TTXVN) Việc đổi đất của Trung đoàn 921 cho gia đình ông Nguyễn Văn Chiên không có giấy tờ, hồ sơ, không được xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Và đến thời điểm này, huyện Sóc Sơn cũng chưa nhận được bất kỳ văn bản nào liên quan đến việc bàn giao đất của Trung đoàn 921 để quản lý.
Trao đổi về kế hoạch quản lý nhà nước lĩnh vực đất đai, khoáng sản trên địa bàn thời gian tới, ông Vương Văn Bút, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Sóc Sơn nhấn mạnh, huyện sẽ tổ chức làm việc với Quân chủng Phòng không Không quân, Sư đoàn 371, Trung đoàn 921 nhằm thống nhất biện pháp quản lý đất quốc phòng theo quy định tại điều 50, nghị định 43/2014 của Chính phủ.
Đồng thời, huyện tiếp tục chỉ đạo các phòng chuyên môn, các xã tăng cường kiểm tra, phát hiện xử lý nghiêm các tổ chức cá nhân vi phạm khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn.
Tuy nhiên về lâu dài, ông Vương Văn Bút kiến nghị Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội chỉ đạo Sở Tài Nguyên và Môi trường làm việc với Quân chủng Phòng không Không quân cần xác định rõ ranh giới khu đất theo quy định, tạo điều kiện tốt hơn cho địa phương quản lý.
Khi nói về ảnh hưởng của việc khai thác đất trái phép, ông Nguyễn Văn Toàn, Phó trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Sóc Sơn cho biết, đang chờ cơ quan chức năng kết luận, tuy nhiên việc khai thác đã làm biến dạng hiện trạng đất, gây bụi, ô nhiễm môi trường, tạo tiếng ồn, mất an toàn giao thông do những xe tải nặng vận chuyển lưu thông trên đường.
Việc khai thác đất kể trên là nghiêm trọng, cần được các cơ quan chức năng của Thành phố Hà Nội xem xét trách nhiệm của cá nhân, tổ chức liên quan để lý nghiêm trước pháp luật./.
