(Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN) Từ ngày 1/7/2016, Hà Nội yêu cầu dừng toàn bộ công tác cắt tỉa trong việc chăm sóc vườn hoa, thảm cỏ trên dải phân cách, chỉ thực hiện tại một số địa điểm để tạo điểm nhấn.
Tiếp đó, từ ngày 1/8, Hà Nội cũng dừng trồng hoa tại các vườn hoa, vòng xoay, điểm giao cắt trừ các vị trí như trước cửa Trung tâm Hội nghị Quốc gia, khu vực trước nhà ga T1, T2 sân bay Nội Bài, khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm, chỉ tiến hành trồng hoa ở một số vị trí do thành phố chỉ định.
Theo Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung, quyết định này sẽ tiết kiệm cho Hà Nội khoảng 700 tỷ đồng mỗi năm.
Xung quanh thông tin này, có nhiều ý kiến cho rằng việc cắt bỏ đột ngột này sẽ tác động không nhỏ đến xã hội, nhất là vấn đề việc làm cho người lao động, khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, cũng như ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị của Thủ đô.
Cân nhắc bài toán an sinh
Theo con số thống kê ban đầu, sau khi thành phố Hà Nội quyết định cắt bỏ kinh phí duy tu cho công tác trên, khoảng 6.000 người lao động phổ thông sẽ mất việc làm. Kéo theo đó, nhiều gia đình sẽ gặp khó khăn.
Giám đốc một doanh nghiệp làm công tác duy tu trên địa bàn thành phố Hà Nội cho biết doanh nghiệp đã phải cắt giảm 300/400 lao động phổ thông sau khi có lệnh dừng của thành phố.
Trước đây, những lao động phổ thông này có việc làm và thu nhập ổn định từ 4 đến 6 triệu đồng/người/tháng, tùy công việc khi tham gia duy tu, chỉnh trang, cắt cỏ bảo vệ cây xanh. Nhưng đáng nói hơn, những lao động của doanh nghiệp này phần lớn đều đã quá tuổi để tuyển vào các doanh nghiệp, công ty sản xuất dây chuyền. Thế nên, khi họ mất việc làm, gia đình họ mất đi một khoản thu nhập đáng kể để phục vụ cuộc sống.
Chưa hết, vị giám đốc doanh nghiệp còn cho biết để trúng được gói thầu duy tu, chỉnh trang cây hoa, cây cảnh, cắt cỏ trên một tuyến đường, đơn vị cũng phải trải qua công tác đấu thầu công khai. Đồng thời, doanh nghiệp cũng phải chứng minh năng lực máy móc, phương tiện, con người được đào tạo cho cơ quan có thẩm quyền, mới được tiến hành thực hiện.
"Mọi quy trình, đơn giá về việc duy tu, cắt tỉa, tưới nước, chăm sóc, chỉnh trang cũng đều phải tuân thủ các quy định của Bộ Xây dựng và được nhiều cơ quan của thành phố theo dõi, giám sát. Nay công việc mới chỉ triển khai được 10 tháng, trong khi hợp đồng là 45 tháng, khiến cho chúng tôi rất khó khăn, vì chưa đủ kinh phí trang trải nợ nần trong việc đầu tư trang thiết bị phục vụ việc duy tu," vị giám đốc doanh nghiệp này bày tỏ tâm tư.
Theo ghi nhận tại khu vực Đại lộ Thăng Long, đoạn ngay cổng Trung tâm Hội nghị Quốc gia, hiện nay công nhân của Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Vườn thú Hà Nội vẫn đang thực hiện công việc, chăm sóc thảm cỏ, cây hoa, cây cảnh. Tuy nhiên, họ cho biết họ cảm thấy không vui trước thông tin thành phố dừng toàn bộ việc duy tu cây cảnh, cây hoa, thảm cỏ trên địa bàn thành phố, trừ một số khu vực trung tâm.
Chị Lưu Thị Hằng 40 tuổi, công tác tại Xí nghiệp duy trì cây xanh số 5 thuộc Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Vườn Thú Hà Nội, cho biết chị cũng đã nghe lãnh đạo công ty nói đến việc cắt giảm công việc của một số bộ phận trong đơn vị, nhưng chị vẫn nghĩ nó chưa ảnh hưởng đến “miếng cơm manh áo” của gia đình mình. Tuy nhiên, mấy hôm nay, qua báo chí, thấy mình có thể nằm trong diện bị cắt giảm quân số, chị khá lo lắng.
"Năm nay tôi đã hơn 40 rồi, tức là có gần 20 năm công tác, nay nghỉ thì chưa biết làm công việc gì, trong khi gia đình có tới 4 miệng ăn, trông chờ vào thu nhập của tôi là chính," chị tâm sự.
Tâm sự của chị Hằng cũng là tâm trạng chung của nhiều công nhân lao động đang làm công tác duy tu, duy trì hệ thống công viên, vườn hoa, thảm cỏ, cây xanh tại các doanh nghiệp công ích của thành phố và nhiều doanh nghiệp khác khi tham gia thực hiện theo chủ trương xã hội hóa, đặt hàng trước đây của thành phố.
Để đảm bảo đời sống cho người công nhân, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Vườn thú Hà Nội đang bố trí công việc theo hướng nghỉ luân phiên, đảm bảo mỗi công nhân làm 14 công/tháng, thay vì mỗi tháng khoảng 26 công như trước đây.
Băn khoăn từ nhiều nhà chuyên môn
Bên cạnh tác động mạnh đến công tác an sinh xã hội thì chủ trương cắt bỏ kinh phí duy tu, chỉnh trang thảm cỏ, vườn hoa của thành phố cũng làm nhiều nhà chuyên môn băn khoăn.
Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng, Chánh văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng tiết kiệm chi phí trong việc cắt tỉa thảm cỏ, cây xanh là rất cần thiết nhưng không nên vì kinh phí mà để cỏ mọc buông tuồng, không được cắt tỉa. Có thể đơn giá, chi phí cho cắt tỉa, chăm sóc... sẽ phải được thành phố tính toán lại theo hướng khoa học hơn, đưa nhiều máy móc vào thay con người, giúp giảm giá thành. Tuy vậy, vẫn phải duy trì cắt tỉa thảm cỏ thường xuyên, bởi lẽ các tuyến đường như bộ mặt đô thị, nếu không cắt tỉa, không có người duy trì, bảo vệ thảm cỏ thì cảnh quan chung sẽ xấu đi.
"Với khách nước ngoài, đôi khi chỉ cần từ sân bay về trung tâm thành phố, được đi dọc tuyến đường có hàng cây xanh thẳng hàng, thảm cỏ cắt tỉa gọn gàng, họ cũng có ấn tượng mạnh hơn so với những mỹ từ khi nói về Thủ đô," kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng nhấn mạnh.
Kiến trúc sư Phạm Thanh Tùng nhìn nhận đại lộ thường có dải phân cách giữa rất lớn, tạo một quỹ đất trống rộng, do vậy việc duy trì thảm cỏ là hợp lý, tạo không gian kiến trúc thoáng tầm nhìn. Những thảm cỏ, cây xanh ở giải phân cách ngoài tác dụng về môi trường, còn là quỹ đất trống để bổ sung các hạ tầng kỹ thuật khác khi cần thiết. Tuy nhiên dù trồng cây gì cũng cần phải chăm sóc để phù hợp với cảnh quan kiến trúc tổng thể của một khu vực.
Đại diện Hiệp hội Môi trường đô thị và khu công nghiệp Việt Nam cho rằng vườn hoa, thảm cỏ là phục vụ người dân, làm đẹp cảnh quan Thủ đô. Cho nên, việc chăm lo vườn hoa, cây xanh là cho mọi người, cho mọi thế hệ; không thể thấy tốn kém là không làm. Nếu tốn kém thì phải rà soát lại quy trình, tăng cường kiểm tra, kiểm soát thật chi tiết để tránh lãng phí. Một tuyến đường mà cỏ mọc lên như rừng sẽ không chỉ ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị mà còn thể hiện văn hóa.
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết chủ trương của thành phố là xây dựng đề án tổng thể về quản lý hệ thống công viên, cây xanh thảm cỏ trên địa bàn đồng thời rà soát, cân đối bố trí ngân sách cho việc trồng, chăm sóc, duy tu, duy trì cây xanh, thảm cỏ đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, chống lãng phí, thực hiện đúng các quy định của nhà nước.
Tuy nhiên, để việc thực hiện chủ trương này thực sự hiệu quả, Hà Nội cần tham khảo ý kiến rộng rãi của các chuyên gia để có những giải pháp và phương án tốt nhất./.
