(Ảnh minh họa: TTXVN) Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và đẩy mạnh thực hiện tự chủ là hai nhiệm vụ trọng tâm nhất được Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt ra trong năm học 2017-2018.
Các nhiệm vụ này đã được Bộ nêu rõ và đưa ra thảo luận cùng lãnh đạo các trường đại học trên cả nước tại sáng nay, ngày 11/8, tại Hội nghị tổng kết năm học 2016-2017 và phương hướng, nhiệm vụ năm học 2017-2018 các cơ sở giáo dục đại học, các trường sư phạm.
Trường kém chất lượng sẽ phải đóng cửa
Năm học 2017-2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt mục tiêu hoàn thiện quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục đại học và đào tạo giáo viên. Việc quy hoạch này sẽ dựa trên cơ sở sử dụng các công cụ quản lý nhà nước như: chuẩn, quy chuẩn đối với cơ sở giáo dục đại học, công khai minh bạch trong kiểm định chất lượng… Trên cơ sở đó, Bộ sẽ tổ chức, sắp xếp lại các cơ sở trong hệ thống cho phù hợp với nhu cầu phát triển nguồn nhân lực của đất nước.
[Cơ sở giáo dục đại học sẽ được xếp theo ba tầng, ba hạng]
Phân tích cụ thể hơn vấn đề này, bà Nguyễn Thị Kim Phụng, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học cho biết, Bộ sẽ xem xét so với quy chuẩn đặt ra, trường đạt đến đâu, cần được tiếp tục củng cố như thế nào.
Quy chuẩn đó sẽ được đánh giá cùng với kết quả kiểm định của trường và trên cơ sở đó sẽ có chính sách đầu tư cho những trường tốt, trường sử dụng nguồn lực một cách hiệu quả nhất để tạo ra những trường đầu ngành, mũi nhọn, được xếp hạng chuẩn quốc tế. Trường đó sẽ là đầu tàu để dẫn dắt về chất lượng với toàn hệ thống.
Khi quy hoạch sẽ có phân khúc về chất lượng giữa các trường. Có trường được đầu tư trọng tâm, có trường tự chủ. Trường yếu kém thì sẽ buộc phải lựa chọn hoặc là tích cực đầu tư hoặc là phải sáp nhập, hợp nhất vào các trường lớn như là vệ tinh của các trường đó, hoặc thậm chí phải giải thể, đóng cửa trường.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Thái Bá Cần, Hiệu trưởng Đại học Hồng Bàng cho rằng, mỗi trường đại học có một sứ mệnh và phân khúc đào tạo riêng, trường đào tạo nghiên cứu, trường đào tạo lao động cơ bản cho thị trường.
“Vì thế, tôi không đồng tình lắm với quan điểm phải có quy hoạch mạng lưới thật cứng,” ông Thái Bá Cần nhấn mạnh.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cho biết Bộ không quy hoạch cứng và hành chính nhưng vẫn phải có quy chuẩn và dựa trên thuộc tính của đại học, tránh xu hướng tự do.
Thí sinh làm thủ tục xét tuyển đại học. (Ảnh: Phương Vy/TTXVN) Đẩy mạnh thực hiện tự chủ đại học
Bên cạnh việc quy hoạch mạng lưới thì đẩy mạnh tự chủ đại học là vấn đề được Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định là trọng tâm thứ hai của giáo dục đại học trong năm học 2017-2018.
Theo đó, trong năm học này, Bộ sẽ hoàn thiện hệ thống văn bản quy định về tự chủ đại học, tạo điều kiện cho các cơ sở đào tạo phát huy sự năng động, sáng tạo, đổi mới. Từ đó, các trường sẽ rà soát, sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, tiến hành sáp nhập, giải thể theo nhu cầu của thị trường và năng lực của cơ sở.
Bộ cũng sẽ hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành nghị định quy định cơ chế tự chủ của cơ sở giáo dục đại học công lập, ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện tự chủ với trường ngoài công lập.
Để có căn cứ cho các trường thực hiện tự chủ, Bộ dự kiến trong năm học 2017-2018 sẽ hoàn thiện các chuẩn đối với giáo dục đại học, như chuẩn trường đại học, chuẩn chương trình đào tạo, chuẩn giảng viên và cán bộ quản lý, chuẩn xác định tuyển sinh và quy mô đào tạo… Các chuẩn này cũng là cơ sở để cơ quan có thẩm quyền quản lý và để xã hội giám sát.
[Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam gỡ rối tự chủ đại học]
Vấn đề tự chủ nhận được sự quan tâm của khá nhiều lãnh đạo các trường đại học. Theo Hiệu trưởng Đại học Cần Thơ Hà Thanh Toàn, tự chủ đại học đã giúp cho các trường có thể nâng cao chất lượng đội ngũ do chủ động trong tuyển dụng và trả lương. Từ đó nâng cao chất lượng đào tạo.
Tuy nhiên, ông Toàn cũng kiến nghị Bộ phải rà soát hệ thống văn bản pháp luật hiện rất chồng chéo để tạo điều kiện cho các trường tự chủ.
Hiệu phó hiệu trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Đức Minh cũng đề nghị Bộ đẩy nhanh tiến trình tự chủ đại học. Là một trường đã thực hiện tự chủ từ năm 2015, theo ông, đây là chủ trương sáng suốt và nó đã cởi rất nhiều nút thắt, giúp trường phát triển.
Bên cạnh hai nhiệm vụ là quy hoạch mạng lưới các trường đại học, sư phạm và đẩy mạnh thực hiện tự chủ đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng xác định 7 nhiệm vụ khác của giáo dục đại học trong năm học 0217-2018. Đó là nâng cao chất lượng giảng viên và cán bộ quản lý, phân luồng và định hướng nghề nghiệp, nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hội nhập quốc tế và phát triển nguồn nhân lực./.
