Người Palestine xếp hàng chờ làm thủ tục an ninh để tới đền Al-Aqsa. (Nguồn: AP) Ngày 17/4, hàng chục nghìn tín đồ Palestine từ khắp Bờ Tây chen chúc nhau qua một trạm kiểm soát quân sự dẫn đến Jerusalem để có cơ hội cầu nguyện tại đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa.
Đám đông ồn ào, những gương mặt ướt đẫm mồ hôi ở trạm kiểm soát Qalandiya trông có vẻ hỗn loạn, nhưng thực tế phải tuân theo một hệ thống phân loại chặt chẽ: phụ nữ ở bên phải, đàn ông ở bên trái. Cư dân Jerusalem ở đây, người tàn tật ở kia. Và đa phần những người đàn ông trông có vẻ dữ tợn đã nhận thông báo phải quay về, sau khi chờ đợi rất lâu để tới lượt.
Deia Jamil, một giáo viên tiếng Ả Rập 40 tuổi đến từ thành phố Ramallah thuộc Bờ Tây, cho biết: “Tôi không làm chính trị, tôi không sùng đạo quá mức, bởi vậy tôi nghĩ có lẽ tối nay họ sẽ cho tôi vào.Nhưng không. Tôi đã bị cấm”.
Đối với các tín đồ Palestine, cầu nguyện trong đêm linh thiêng thứ ba là tâm điểm của tháng Ramadan. Tuy nhiên hàng trăm nghìn người bị cấm đi qua biên giới vào Jerusalem.
Đa số đàn ông dưới 55 tuổi bị từ chối tại các trạm kiểm soát, do những hạn chế về an ninh của Israel. Họ thường phải dùng đến những cách thức nguy hiểm để có thể tới được thánh địa trong tháng Ramadan.
Năm nay, giống như mọi năm, Israel đã nới lỏng một số hạn chế và để phụ nữ và trẻ nhỏ từ Bờ Tây vào Jerusalem mà không cần giấy phép. Những người trong độ tuổi từ 45 đến 55 có giấy phép hợp lệ có thể cầu nguyện tại khu phức hợp đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa - một trong những thánh địa bị tranh chấp dữ dội nhất trên thế giới.
Người Do Thái gọi nơi này là Núi Đền - nơi có các đền thờ trong Kinh thánh - và cũng coi nó là địa điểm linh thiêng nhất trong Do Thái giáo. Những tranh chấp quanh Al-Aqsa là một trong những nguyên nhân trung tâm của cuộc xung đột Israel-Palestine và thường dẫn đến bạo lực.
Israel cho biết họ cam kết bảo vệ quyền tự do thờ phụng của tất cả các tín ngưỡng và mô tả các biện pháp kiểm soát đối với những tín đồ Palestine là việc làm thiết yếu để ngăn chặn những kẻ tấn công lọt vào Israel.
Tháng trước, một người Palestine vào Israel từ làng Nilin ở Bờ Tây đã nổ súng vào một con phố đông đúc ở Tel Aviv, khiến 1 người Israel tử vong và 2 người khác bị thương.
Nhưng với nhiều người Palestine, các lệnh hạn chế đã đem đến cảm giác đau khổ và mất mát.
Noureddine Odeh, 53 tuổi, đã bị chặn lại, trong khi vợ và các cô con gái tuổi teen của ông thì đi qua trạm kiểm soát bình thường. Năm nay – do bạo lực gia tăng ở khu Bờ Tây bị chiếm đóng - Israel đã nâng giới hạn độ tuổi đối với nam tín đồ có thể qua trạm kiểm soát và Noureddine Odeh không còn đủ điều kiện nữa.
Anh ninh Israel kiểm soát chặt điểm kiểm soát biên giới, chỉ cho phép những người nhất định tới đền Al-Aqsa. (Nguồn: AP) Chính quyền Israel không trả lời các câu hỏi về việc họ đã từ chối bao nhiêu đơn xin tới Al-Aqsa của người Palestine đến từ Bờ Tây và Gaza. Tuy nhiên, họ cho biết rằng, từ đầu tháng đến nay, khoảng 289.000 người Palestine - phần lớn đến từ Bờ Tây và vài trăm người đến từ Dải Gaza - đã tới Jerusalem để cầu nguyện.
Đám đông chen lấn qua trạm kiểm soát Qalandiya để tham gia Laylat al-Qadr - một trong những đêm quan trọng nhất năm, khi người Hồi giáo tìm cách được đáp lại lời cầu nguyện của họ - đông đến mức lực lượng an ninh Israel nhiều lần phải đóng rào.
Việc đóng cửa đột ngột trạm kiểm soát đã tạo ra tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng, khi hầu hết những người chờ qua trạm đã nhịn ăn và nhịn uống cả ngày. Các nhân viên y tế từ tổ chức Trăng lưỡi liềm đỏ của Palestine cho biết có ít nhất 30 người đã ngã gục tại trạm kiểm soát.
Khoảng sân lát đá vôi, nơi có rất nhiều gia đình Palestine làm lễ ăn chay mỗi đêm sau khi mặt trời lặn, đã trở nên hỗn loạn vì bạo lực vào đầu tháng này, khi tháng Ramadan trùng với Lễ Quá hải của người Do Thái.
Cảnh sát Israel đã đột kích vào khu vực tranh chấp, ném lựu đạn gây choáng và bắt giữ hàng trăm tín đồ người Palestine đã cố thủ bên trong đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa.
Cuộc tấn công, mà Israel cho là cần thiết để ngăn chặn bạo lực gia tăng, đã làm người Hồi giáo trên khắp thế giới phẫn nộ, khiến các chiến binh ở Lebanon và Dải Gaza bắn tên lửa vào Israel.
Tình trạng căng thẳng khiến nhiều người đã sử dụng các cách thức mạo hiểm để tới Al-Aqsa, chẳng hạn như trèo qua hàng rào ngăn cách khổng lồ mà Israel dựng nên, hoặc trườn dưới các lớp dây thép gai.
Abdallah, một sinh viên y khoa trẻ đến từ thành phố Hebron, cho biết đã cùng 6 người bạn bắc thang leo qua rào chắn của Israel trong bóng tối, trước buổi mình minh hôm 17/4, để có thể đến Al-Aqsa và tham dự Laylat al-Qadr. Mỗi người trong số họ đã trả cho một kẻ buôn lậu số tiền 70 USD để có thể vượt rào trót lọt.
Quân đội Israel đã bắt được hàng trăm người Palestine đang tìm cách lẻn qua các lỗ hổng trên hàng rào ngăn cách trong tháng Ramadan và sẽ tăng cường công tác kiểm tra an ninh.
Với Abdallah, trải nghiệm ở thành cổ Jerusalem mang lại cho anh niềm vui rất lớn. Nhưng sự lo lắng nhanh chóng ập đến. Cảnh sát Israel có mặt ở khắp mọi nơi, thỉnh thoảng họ sẽ chặn những người đàn ông trẻ tuổi và yêu cầu kiểm tra giấy tờ tùy thân.
Abdallah mặc đồ thể thao cho giống một người dân Jerusalem bình thường và mỉm cười để trông có vẻ thoải mái. Nhưng bên trong anh vẫn rất căng thẳng. “Đó là một cảm giác hỗn loạn. Tôi biết mình có thể bị bắt bất cứ lúc nào. Nhưng đền thờ Hồi giáo khiến tôi cảm thấy tự do”, anh nói./.
