Ngày 4/3, Chủ tịch Tập đoàn năng lượng Gazprom của Nga Aleksey Miller tuyên bố từ tháng 4, tập đoàn này sẽ bãi bỏ mức giá khí đốt ưu đãi bán cho Ukraine.
Trong cuộc gặp với Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, ông Miller cho biết lý do đưa ra quyết định trên là vì Ukraine đã không đáp ứng thời hạn thanh toán tiền mua khí đốt theo các điều khoản quy định trong hợp đồng đã ký. Cụ thể đến nay Ukraine mới chỉ thanh toán cho Gazprom gần 50% tổng số tiền mua khí đốt của cả năm 2013.
Cũng trong cuộc gặp, ông Miller đề xuất cho Ukraine vay 2-3 tỷ USD để trang trải nợ nần. Gazprom cho biết hiện Ukraine đang nợ tập đoàn này 1,55 tỷ USD tiền mua khí đốt.
Sau khi nghe báo báo của ông Milller, Thủ tướng Medvedev cho rằng quyết định của Gazprom là hoàn toàn hợp pháp. Thủ tướng khẳng định giá ưu đãi chỉ được duy trì khi bên mua tuân thủ các cam kết ghi trong hợp đồng.
Cũng tại cuộc gặp, Thủ tướng Medvedev ủng hộ kế hoạch của Gazprom mở rộng cung cấp khí đốt sang thị trường châu Á nhằm làm giảm mức độ phụ thuộc vào nguồn hàng xuất khẩu sang châu Âu. Dự kiến, Gazprom sẽ cung cấp 38 tỷ m3 khí đốt cho Trung Quốc trong 30 năm và trong trung hạn sẽ tăng xuất khẩu khí đốt sang châu Á lên bằng mức xuất khẩu sang châu Âu.
Ngày 17/12/2013, Nga ký hợp đồng bổ sung về việc giảm 1/3 giá khí đốt bán cho Ukraine trong vòng 3 tháng. Thỏa thuận này nằm trong gói 14 thỏa thuận hợp tác được ký kết giữa hai bên nhằm tạo cơ sở và động lực giúp Kiev thúc đẩy tăng trưởng và hiện đại hóa kinh tế, tăng sức cạnh tranh hàng hóa và nâng cao mức sống người dân.
Tuy nhiên, từ ngày 1/4 tới, giá khí đốt bán cho Ukraine sẽ được đưa trở về mức cũ là 406 USD/1.000 m3, thay vì 268,5 USD/1.000m3 hiện nay.
Trong diễn biến khác, ông Vladimir Vasiliev - Phó chủ tịch Duma quốc gia (Hạ viện) Nga và người đứng đầu khối nghị sỹ đảng "Nước Nga thống nhất" của Tổng thống Vladimir Putin khẳng định những biện pháp trừng phạt của Mỹ và châu Âu đối với Nga (liên quan đến cáo buộc Nga đưa quân vào nước cộng hòa tự trị Crimea thuộc Ukraine) sẽ không tác động tới quyết định của nước này đối với Kiev.
Chủ tịch Ủy ban an ninh và chống tham nhũng Đuma quốc gia Nga, bà Irina Yarova, cho rằng những cáo buộc chính trị và đe dọa tài chính của Mỹ thực chất nhằm ủng hộ các phần tử cực đoan tiếm quyền và gây sức ép ngăn cản Nga bảo vệ công dân của mình. Bà Yarova khẳng định Nga sẽ hành động trong khuôn khổ Hiến pháp của Nga và luật pháp quốc tế./.