Gặp nghệ nhân tài hoa của làng nghề tạc tượng gỗ truyền thần

Làng Bảo Hà, xã Đồng Minh, huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng là nơi nổi tiếng với nghề tạc tượng gỗ hơn 500 năm, đặc biệt gần đây có nghề tạc tượng truyền thần.

Ông Đỗ Văn Bưởng là một trong số ít người của làng có được các kỹ năng tạc tượng truyền thần ​"có một không hai." Những bức tượng mà ông làm ra không chỉ giống y hệt với ảnh mẫu mà nó còn toát lên thần thái của người được làm tượng.

Sinh ra trong gia đình có truyền thống ba đời làm nghề tạc tượng gỗ ở làng Bảo Hà, từ nhỏ, ông Đỗ Văn Bường đã được cha mình truyền lại các kỹ thuật làm tượng gỗ.

​Hơn 30 năm trước, khi bà ngoại ông qua đời và cần một một bức tượng thờ​, ông bắt tay vào làm bức tượng đầu tiên trong đời dựa trên bức ảnh cũ nát của cụ bà để lại. Khi bức tượng hoàn thành, các thành viên trong gia đình ông Bưởng ai cũng giật mình vì bức tượng giống hệt với bức ảnh cụ bà.

Từ đó, người dân trong vùng kéo đến nhờ ông làm tượng cho người thân đã mất và nghề làm tượng truyền thần trở thành cách mưu sinh chính của ông và gia đình.

Ông Đỗ Văn Bưởng lựa chọn những khối gỗ thích hợp làm tượng truyền thần.

Các khối gỗ được ông Bưởng phác họa bằng chì trước khi tạc tượng.

Công đoạn chỉnh sửa nét mặt cho tượng.

Các đường nét khuôn mặt được ông chỉnh sửa kỹ để toát lên được thần thái của người được làm tượng.

Một bé gái chăm chú theo dõi quá trình làm tượng truyền thần.

Một bức tượng được phác họa theo mẫu.

Bàn tay lành nghề mang màu năm tháng của ông Đỗ Văn Bưởng.

Tượng được phủ lớp sơn màu đen.

Tượng được so với ảnh mẫu sau khi tạc.

Bằng những dụng cụ dùi, đục thô sơ, ông Bưởng đã tạo nên được rất nhiều bức tượng truyền thần đẹp và giống mẫu.

Với gần 30 năm làm nghề tạc tượng truyền thần, ông Bưởng đã tạc được hơn 5.000 bức tượng to nhỏ các loại.

Theo ông, để làm ra một bức tượng truyền thần, người thợ ngoài khả năng tạc, đẽo gỗ điêu luyện thì phải có một trí tưởng tượng phong phú cùng với khả năng hội họa tốt.

Để biến một khúc gỗ vô tri thành một bức tượng như ảnh mẫu là vô cùng vất vả. Thông thường để làm ra một bức tượng, ông phải mất một tuần nhưng có những bức tượng khó, ông phải làm cả tháng. 

Khi có đơn đặt hàng, ông phải ngồi suy ngẫm mất một thời gian để tìm hướng làm vì tạc tượng truyền thần ngoài việc biến khúc gỗ đó giống y hệt với bức ảnh mẫu, còn phải tạo được thần thái cho người được tạc tượng.

Sau đó là việc chọn gỗ và xẻ thành khối tạc tượng. Gỗ để đục tượng truyền thần ​thường là gỗ mít vì loại gỗ này rất bền mà lại dễ đục nhất.

Công đoạn khó nhất để đục một bức tượng truyền thần là đục khuôn mặt. Ở công đoạn này, nếu không cẩn thận, bức tượng có thể hỏng chỉ vì một đường đục hơi mạnh tay hoặc không chính xác.

Khi bức tượng đã đục được thành hình, ông Bưởng sẽ sơn và vẽ màu. Công đoạn này ông phải sơn thành nhiều lớp.

Sau khi sơn xong, ông phơi khô rồi đánh bóng bằng giấy ráp cho nhẵn bề mặt và loại bỏ những dăm gỗ. Cuối cùng, ông sơn phủ màu vàng lên tượng và vẽ các chi tiết để hoàn thành bức tượng./.

(Báo ảnh Việt Nam/Vietnam+)