Ngày 13/7, tại Di tích quốc gia Thành Tân Sở (xã Cam Chính, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị), Ủy ban Nhân dân huyện Cam Lộ đã tổ chức Lễ khánh thành đền thờ vua Hàm Nghi và các tướng sỹ Cần Vương.
Lễ khánh thành là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 135 năm ngày Vua Hàm Nghi ban Chiếu Cần Vương, kêu gọi hào kiệt, sỹ phu và nhân dân yêu nước đứng lên chống thực dân Pháp, giành lại độc lập cho dân tộc (13/7/1885-13/7/2020).
Vua Hàm Nghi sinh năm 1871, mất năm 1943, tên húy là Nguyễn Phúc Ưng Lịch. Năm 1884, ông được các Phụ chính đại thần Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết đưa lên ngôi vua khi mới 13 tuổi, lấy niên hiệu là Hàm Nghi. Mặc dù tuổi còn nhỏ nhưng Vua Hàm Nghi đã thể hiện được sự khẳng khái và khí chất yêu nước của mình.
Phong trào Cần Vương do Vua Hàm Nghi khởi xướng là minh chứng cho ý chí không gì khuất phục nổi của nhân dân Việt Nam trong suốt những năm cuối thế kỷ 19 và thời gian sau này.
Bên cạnh đó, Binh bộ Thượng thư Tôn Thất Thuyết và Kỳ vỹ Quận công Nguyễn Văn Tường là hai đại thần mang tư tưởng chủ chiến. Hai vị này đã kiên quyết phế bỏ các phần tử chủ hòa thân Pháp, để đưa lên ngai vàng một vị vua yêu nước là Vua Hàm Nghi với tinh thần quyết chiến với thực dân Pháp.
Đền thờ Vua Hàm Nghi và các tướng sỹ Cần Vương thiết kế gồm năm gian và hai chái, được mô phỏng theo phong cách kiến trúc thời nhà Nguyễn. Công trình có tổng vốn đầu tư xây dựng gần 7 tỷ đồng từ nguồn ngân sách và xã hội hóa, được khởi công xây dựng từ tháng 7/2019.
[Xây dựng Đền tưởng niệm vua Hàm Nghi tại Di tích quốc gia Tân Sở]
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh chính quyền và nhân dân huyện Cam Lộ cần có phương án quản lý, sử dụng, phát huy giá trị văn hóa tâm linh của công trình trong đời sống xã hội. Huyện cần gắn kết công trình này với chuỗi các di tích trên địa bàn để tạo ra sản phẩm du lịch hấp dẫn, góp phần đưa ngành du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của địa phương.
Trước đó, ngày 12/7, Ủy ban Nhân dân huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế (Thừa Thiên-Huế) tổ chức Lễ rước Long vị Vua Hàm Nghi từ Thế Miếu (thuộc khu Đại nội Huế) về an vị tại đền thờ trong khuôn viên khu Di tích quốc gia Thành Tân Sở.
Lễ rước Long vị Vua Hàm Nghi được tổ chức tại Thế Miếu theo nghi thức truyền thống. Đội hình rước Long vị của Vua Hàm Nghi được thiết lập dựa trên mô hình rước vua trong nghi thức cung đình của triều Nguyễn.
Cùng ngày, Ủy ban Nhân dân huyện Cam Lộ tổ chức các lễ rước bài vị của Binh bộ Thượng thư Tôn Thất Thuyết, từ phủ Tôn Thất Thuyết (làng Vân Thế Trung, xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên-Huế) và lễ rước bài vị Kỳ vỹ Quận công Nguyễn Văn Tường (từ đền thờ của ông ở thôn An Cư, xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị) về Di tích quốc gia Thành Tân Sở.
Thành Tân Sở được khởi công xây dựng từ năm 1883-1885. Sau sự kiện Kinh thành Huế thất thủ (đêm ngày 4, rạng sáng 5/7/1885), các đại thần Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường đã quyết định đưa Vua Hàm Nghi rời bỏ kinh thành để tìm đường cứu nước. Tân Sở đã được Vua Hàm Nghi cùng quần thần chọn là nơi để xây dựng thành căn cứ kháng chiến.
Tại đây, ngày 13/7/1885, Vua Hàm Nghi đã ban Chiếu Cần Vương kêu gọi người dân đấu tranh giành lại giang sơn. Thành Tân Sở được công nhận là Di tích cấp quốc gia vào năm 1995./.
