Ngày 23/9, Cơ quan Tư pháp bang California của Mỹ đã đệ đơn kiện tập ExxonMobil, cáo buộc tập đoàn dầu khí đã thực hiện một chiến dịch kéo dài hàng thập kỷ để đánh lừa công chúng về khả năng tái chế nhựa, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Theo cơ quan trên, trong suốt nửa thế kỷ qua, ExxonMobil đã liên tục đưa ra những thông tin sai lệch về tái chế nhựa thông qua chiến lược quảng bá và tuyên bố công khai, khiến người tiêu dùng tin rằng việc tái chế có thể giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy hầu hết các sản phẩm nhựa không thể tái chế một cách hiệu quả và kinh tế.
Vụ kiện, được đệ trình lên Tòa án cấp cao hạt San Francisco, cáo buộc ExxonMobil là nhà sản xuất sản xuất lớn nhất các loại polymer được sử dụng trong nhựa dùng một lần, một yếu tố làm gia tăng đáng kể lượng rác thải nhựa tại California.
Đơn kiện nêu rõ công ty này đã biết rõ rằng hầu hết các loại nhựa không thể tái chế hoặc tái chế một cách kinh tế, nhưng vẫn tiếp tục quảng cáo về khả năng tái chế của sản phẩm để người tiêu dùng mua nhiều hơn nhằm tăng lợi nhuận.
Vụ kiện cũng cho rằng chương trình “tái chế tiên tiến” mà ExxonMobil quảng bá gần đây chỉ là một chiêu trò nhằm đánh bóng hình ảnh và khuyến khích việc tiếp tục sử dụng nhựa dùng một lần. Thực tế là phần lớn nhựa thải ra vẫn bị chôn lấp, đốt hoặc xả ra môi trường.
Cơ quan Tư pháp yêu cầu công ty ngừng các hành vi lừa dối đe dọa môi trường và công chúng.
Người đứng đầu Cơ quan Tư pháp bang California Rob Bonta nhấn mạnh nhựa đã xâm nhập vào mọi ngóc ngách của cuộc sống, từ đại dương sâu thẳm đến những đỉnh núi cao nhất.
Trong nhiều thập kỷ, với mục đích tăng lợi nhuận, ExxonMobil đã lừa dối để thuyết phục công chúng rằng tái chế nhựa có thể giải quyết khủng hoảng chất thải và ô nhiễm nhựa dù biết rằng điều này không thể xảy ra. Điều này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường và sức khỏe con người.
Kể từ năm 1985, hơn khoảng 11,8 triệu kg rác thải đã được thu thập từ bãi biển và các tuyến đường thủy của California, trong đó khoảng 81% là nhựa và phần lớn trong số này là nhựa từ các sản phẩm của ExxonMobil.
Hiện ông Bonta đang tìm kiếm một quỹ giảm thiểu, bồi thường và tiền phạt dân sự cho thiệt hại do ô nhiễm nhựa gây ra đối với cộng đồng và môi trường của California.
Vụ kiện trên là kết quả của một cuộc điều tra kéo dài hai năm về vai trò của các công ty nhiên liệu hóa thạch trong cuộc khủng hoảng ô nhiễm nhựa toàn cầu.
Đây là vụ kiện đầu tiên ở Mỹ nhằm buộc các công ty này phải chịu trách nhiệm về những thông điệp của mình xung quanh tái chế nhựa.
Năm ngoái, California đã kiện một số công ty dầu khí lớn, trong đó có ExxonMobil, về vai trò của doanh nghiệp này liên quan đến những thiệt hại vì bão và cháy rừng do biến đổi khí hậu gây ra.
Các bang khác cũng đã thực hiện hành động pháp lý chống lại các công ty dầu khí về vai trò của họ trong biến đổi khí hậu và ô nhiễm không khí./.
Xây dựng công cụ ràng buộc pháp lý quốc tế đầu tiên về ô nhiễm nhựa
Giải quyết vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa là trách nhiệm chung, song cần có sự phân biệt và bảo đảm chuyển đổi công bằng trên cơ sở hoàn cảnh, trình độ phát triển và năng lực của từng nước.