Vẫn còn những bất đồng lớn giữa Liên minh châu Âu (EU) và Anh đối với thỏa thuận thương mại tự do hậu Brexit (Anh rời EU). Tuyên bố trên được cả 2 bên đưa ra ngày 27/11 trong bối cảnh Trưởng đoàn đàm phán EU về Brexit Michel Barnier chuẩn bị tới London trong một nỗ lực cuối cùng nhằm cứu vãn cuộc khủng hoảng Brexit kéo dài đã 5 năm qua.
Chỉ còn 5 tuần nữa là Anh chính thức rời khỏi EU vào ngày 31/12, hai bên vẫn đang kêu gọi nhau thu hẹp khác biệt nhằm đi đến tiếng nói chung trong vấn đề đánh bắt cá, cùng các quy định về việc chính phủ hỗ trợ các doanh nghiệp Anh, cũng như cách thức giải quyết tranh chấp trong tương lai.
Hai bên cũng sẽ sớm nối lại các cuộc đàm phán trực tiếp sau khi bị đình trệ vào tuần trước do một trong những thành viên của đoàn đàm phán bên phía EU có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2.
Phát biểu với báo giới, Thủ tướng Anh Boris Johnson khẳng định vẫn còn những bất đồng lớn và quan trọng, song London sẽ nỗ lực thu hẹp chúng. Ông cho rằng việc đạt được thỏa thuận thương mại hậu Brexit sẽ phụ thuộc vào bên phía EU.
Tối 27/11, Trưởng đoàn đàm phán EU Michel Barnier tới London để đàm phán với Trưởng đoàn đàm phán Anh David Frost. Đây được coi là nỗ lực cuối cùng nhằm đạt một thỏa thuận thương mại hậu Brexit với Anh, khi chỉ còn đúng 5 tuần nữa là đến thời điểm Anh chính thức rời khỏi "quỹ đạo" của EU.
[Anh vẫn lạc quan về triển vọng đạt được thỏa thuận thương mại với EU]
Ông Barnier cũng nêu rõ vẫn còn những khác biệt lớn giữa hai bên. Nếu phía Anh không nhanh chóng đưa ra quyết định cần thiết, việc đạt được thỏa thuận sẽ vô cùng khó khăn.
Theo giới phân tích, nếu hai bên không đạt được thỏa thuận để kịp phê chuẩn trước ngày 31/12 tới, hoạt động thương mại giữa EU và Anh sẽ gặp rào cản thuế quan và các doanh nghiệp ở cả hai bên, nhất là phía Anh, sẽ chịu thiệt hại rất lớn.
Nhiều nghị sỹ châu Âu cho biết sự chậm trễ trong đàm phán có thể gây khó khăn cho việc phê chuẩn bất kỳ thỏa thuận thương mại hậu Brexit nếu đạt được.
Hai bên kêu gọi nhau thỏa hiệp nhằm tránh một cái kết hỗn loạn cho cuộc khủng hoảng Brexit kéo dài 5 năm nay. Các cuộc đàm phán trực tiếp sẽ nối lại sau khi phải tạm ngừng hồi tuần trước, khi một thành viên đoàn đàm phán của ông Barnier có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARs-CoV-2.
Vương quốc Anh đã rời khỏi EU vào tháng 1/2020 và giới chức hai bên vẫn đang tiếp tục đàm phán để đạt thỏa thuận điều chỉnh gần 1.000 tỷ USD trao đổi thương mại hằng năm trước khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc, dự kiến vào ngày 31/12 tới.
Tuy nhiên, hiện các cuộc đàm phán vẫn đang bế tắc trong 3 vấn đề chính - các đảm bảo cho cạnh tranh công bằng, quyền đánh bắt cá và các giải quyết tranh chấp trong tương lai giữa hai bên.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết EU sẵn sàng cho khả năng Anh rời EU mà không đạt thỏa thuận thương mại mới.
Nếu kịch bản này xảy ra sẽ kéo theo những hỗn loạn ở khu vực biên giới, trên thị trường tài chính và trong các chuỗi cung ứng trải khắp châu Âu và xa hơn thế, nhất là khi thế giới đang vật lộn với cái giá rất lớn mà đại dịch COVID-19 gây ra đối với nền kinh tế./.