Xe tải rời cảng Larne ở Bắc Ireland. (Nguồn: PA) Ngày 21/7, Liên minh châu Âu (EU) khẳng định sẽ tìm kiếm các giải pháp sáng tạo để tháo gỡ những khó khăn phát sinh khi triển khai áp dụng Nghị định thư Bắc Ireland, nhưng sẽ không đàm phán lại thỏa thuận này như đề nghị mà Anh mới đưa ra.
Trên đây là hồi đáp của ông Maros Sefcovic, Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan điều hành của EU, sau khi Anh đưa ra đề nghị đàm phán lại để tìm kiếm một thỏa thuận mới về hoạt động thương mại với vùng Bắc Irelan thời kỳ hậu Brexit.
Trong thông báo mới nhất, ông Sefcovic khẳng định EU sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Anh, kể cả về những đề nghị mà Anh đưa ra trong ngày 21/7.
[Anh đề nghị EU đàm phán lại Nghị định thư Bắc Ireland]
EU sẵn sàng tiếp tục tìm kiếm những giải pháp sáng tạo, trong khuôn khổ nghị định thư, đảm bảo lợi ích cho tất cả các cộng đồng tại Bắc Ireland. Tuy nhiên, EU không đồng ý đàm phán lại nghị định thư.
Ông Sefcovic tái khẳng định nghị định thư là một giải pháp chung mà EU và Anh đã đồng thuận và đã được Quốc hội Anh phê chuẩn, để tháo gỡ những thách thức chưa từng có mà tiến trình Brexit gây ra cho toàn bộ đảo Ireland.
Phó Chủ tịch EC cũng lưu ý mục đích của nghị định thư này là bảo vệ hòa bình tại vùng Bắc Ireland và tránh thiết lập biên giới cứng giữa vùng này và Cộng hòa Ireland đồng thời đảm bảo không tạo ra "cửa sau" cho hàng hóa không đảm bảo quy định thâm nhập thị trường chung châu Âu.
Phó Chủ tịch EC nhấn mạnh để thực hiện được các mục tiêu trên, nghị định thư phải được triển khai, trong đó việc tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý quốc tế là điều tối quan trọng.
Ông Sefcovic cũng nhắc lại rằng hồi cuối tháng 6, EU đã đưa ra một gói các biện pháp để tháo gỡ một số vấn đề gây áp lực cho hoạt động thương mại từ lục địa Anh tới Bắc Ireland.
Trong những tháng tới, việc hai bên cùng đưa ra hành động chung trong cơ chế tham vấn chung giữa các cơ quan hữu quan hai bên sẽ đóng vai trò quan trọng. Anh và EU cần ưu tiên đảm bảo ổn định và khả năng lường trước các tình huống tại vùng Bắc Ireland.
Nghị định thư Bắc Ireland là một phần của thỏa thuận Brexit mà Anh và EU đạt được vào năm 2020 và đây cũng là một nội dung đàm phán khó khăn nhất. Theo đó, Bắc Ireland vẫn là một phần của thị trường chung châu Âu và mọi hàng hóa từ lục địa Anh sang vùng lãnh thổ này sẽ được kiểm tra hải quan để đảm bảo đáp ứng các quy định của EU trong trường hợp những hàng hóa này tiếp tục được đưa tới thị trường chung.
Việc kiểm tra hải quan sau được thực hiện từ đầu năm 2021 đã gây ra tình trạng gián đoạn nghiêm trọng trong chuỗi cung ứng hàng hóa tới Bắc Ireland.
Tình hình trở nên nan giải hơn sau khi bạo lực có dấu hiệu gia tăng tại Bắc Irleand do phe trung thành với Chính phủ Anh phản đối nghị định thư, cho rằng việc triển khai các quy định mới đã ngăn cách vùng này với những phần còn lại của Anh và là "một sự phản bội"./.
