Ông Sadyr Zhaparov tại một cuộc họp báo ở Bishkek, Kyrgyzstan. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 10/1, Ủy ban Bầu cử trung ương Kyrgyzstan thông báo kết quả kiểm 92% số phiếu cho thấy đương kim Thủ tướng Sadyr Zhaparov nhận được 79% số phiếu ủng hộ và giành chiến thắng ngay tại vòng đầu tiên của cuộc bầu cử tổng thống được tổ chức vào cùng ngày ở quốc gia Trung Á này.
Theo số liệu của Ủy ban Bầu cử trung ương, hơn 1 triệu cử tri đã bỏ phiếu cho ông Zhaparov, còn đối thủ chính của ông trong số 16 ứng cử viên còn lại là lãnh đạo đảng đối lập Butun (Thống nhất) Kyrgyzstan, ông Adakhan Madumarov chỉ được 6,6% số phiếu bầu.
Cuộc bầu cử tổng thống trước thời hạn ở Kyrgyzstan được tổ chức song song với cuộc trưng cầu dân ý về việc thành lập chính phủ diễn ra sau làn sóng bạo loạn hậu bầu cử hồi tháng 10/2020 khiến cựu Tổng thống Sooronbay Jeenbekov phải từ chức.
[Thủ tướng Kyrgyzstan tuyên bố từ chức quyền tổng thống để ra tranh cử]
Theo kết quả sơ bộ, hơn 81% cử tri Kyrgyzstan đã bỏ phiếu ủng hộ hình thức hoạt động của chính quyền là theo hệ thống Tổng thống, thay vì hệ thống Nghị viện.
Kyrgyzstan rơi vào khủng hoảng chính trị sau cuộc tổng tuyển cử ngày 4/10/2020, bầu chọn nghị sỹ vào quốc hội 120 ghế.
Theo kết quả sơ bộ, chỉ có 4 đảng trong tổng số 16 chính đảng tranh cử giành trên 7% số phiếu ủng hộ để có đại diện trong cơ quan lập pháp.
Các ý kiến phản đối cho rằng có nhiều vi phạm trong bầu cử, dẫn tới bùng phát làn sóng biểu tình bạo lực, khiến 1 người thiệt mạng và nhiều người bị thương. Do đó, ngày 6/10/2020, Ủy ban Bầu cử trung ương Kyrgyzstan đã quyết định hủy kết quả bầu cử, trong khi Thủ tướng Kubatbek Boronov tuyên bố từ chức.
Ngày 15/10, Tổng thống Sooronbay Jeenbekov cũng có động thái tương tự. Đến ngày 12/11, Thủ tướng Sadyr Zhaparov cũng tuyên bố từ chức quyền Tổng thống để tham gia tranh cử vào ngày 10/1/2021 do Hiến pháp Kyrgyzstan cấm các nhà lãnh đạo tạm quyền tham gia tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống khi còn đương chức.
Theo quy định của pháp luật, cuộc bầu cử tổng thống phải diễn ra trong vòng 3 tháng sau khi tổng thống đương nhiệm từ chức.
Ngay sau khi có kết quả sơ bộ, Tổng thống đắc cử Zhaparov tuyên bố sẽ không cho phép diễn ra các cuộc đàn áp chính trị, song cũng sẽ không bảo vệ những kẻ vi phạm pháp luật.
Theo ông Zhaparov, việc cải cách chính trị cần phải được hoàn tất trước ngày 1/6 tới./.
