Trước đề xuất của Bộ Tài chính về việc nâng khung thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu từ 1.000-4.000 đồng/lít lên mức 3.000-8.000 đồng/lít, nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại sẽ gây tác động lớn tới sản xuất kinh doanh cũng như đời sống của người dân.
Theo đại diện Bộ Tài chính, một trong những lý do cơ quan chức năng đề xuất tăng khung thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu nhằm tránh chênh lệch nhiều về giá bán xăng dầu của Việt Nam và các nước có chung đường biên giới. Ngoài ra, việc này cũng nhằm chủ động ứng phó với diễn biến giá dầu trên thị trường thế giới, đảm bảo lợi ích quốc gia trong điều kiện hội nhập sâu khi thực hiện cắt giảm thuế nhập khẩu theo cam kết quốc tế.
Bên hành lang Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa 14, phó giáo sư, tiến sỹ Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại biểu Quốc hội đoàn thành phố Hà Nội cho rằng, việc sử dụng các chính sách thuế với mặt hàng xăng dầu là buộc phải có.
[Tỷ lệ thuế trong giá xăng, dầu Việt Nam so với các nước cao hay thấp?]
Tuy nhiên, ông Cường cho rằng việc dùng thuế bảo vệ môi trường để điều tiết giá xăng dầu có lẽ không phù hợp với mục tiêu thuế về môi trường.
“Thuế bảo vệ môi trường là nhằm để bảo vệ môi trường, tái tạo môi trường chứ không phải để điều tiết giá cao hay thấp. Chính vì vậy nên việc sử dụng thuế bảo vệ môi trường là cần thiết nhưng chỉ nên ở mức độ vừa phải để đảm bảo mục tiêu tái tạo được môi trường," ông Cường nói.
Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, nếu như thu thuế quá cao và không phải thu để tái tạo môi trường do những tác hại của việc sử dụng xăng dầu gây ra mà lại được sử dụng để làm việc khác thì chưa chắc việc này đã mang lại tác dụng tốt. Thậm chí, đôi khi còn tạo nên tác dụng ngược.
Lý giải, ông Cường cho hay xăng dầu là một mặt hàng có tác động rất mạnh đến các lĩnh vực từ sản xuất kinh doanh đến đời sống. Nếu như chúng ta đưa ra các sắc thuế với xăng dầu cao thì sẽ gây ra chi phí đẩy, khiến giá thành, giá cả các mặt hàng khác tăng cao. Đặc biệt, xăng dầu là nguyên liệu đầu vào của nhiều ngành sản xuất. Nếu giá xăng dầu bị đẩy lên quá cao so với mặt bằng chung thì sẽ dẫn đến tình trạng làm mất khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp, mất năng lực cạnh tranh của hàng hóa trong nước.
["Cần công khai thu-chi từ thuế bảo vệ môi trường, tránh gây nghi ngờ"]
Trước câu hỏi người dân muốn sự minh bạch trong thu-chi thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng này, ông Cường bày tỏ quan điểm rằng thuế bảo vệ môi trường xăng dầu cần để tái tạo lại môi trường do những thiệt hại về môi trường mà việc sử dụng xăng dầu gây ra. Và, mức thu cũng phải đảm bảo ở mức hợp lý, đúng với thực trạng mà mặt hàng này đang gây ra cho môi trường. Còn trong trường hợp không minh bạch, thu cao mà sau đó không sử dụng cho mục đích bảo vệ môi trường thì sẽ làm sai ý nghĩa của thuế./.